ممنوعیت استفاده از «ایمیل‌های خارجی» در سیستم بانکی ایران
۱۳۹۱ اردیبهشت ۱۸, دوشنبه
رضا تقی‌پور، وزیر ارتباطات ایران، روز دوشنبه (۱۸ اردیبهشت، ۷ مه) در نامه‌ای خطاب به محمود بهمنی، رئیس کل بانک مرکزی، از او خواسته است که «از این پس در هنگام افتتاح حساب بانکی، تنها ایمیل داخلی از مشتریان پذیرفته شود» و تاکید کرده که «ارسال صورت‌حساب‌های بانکی به ایمیل خارجی ممنوع است.»
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، محتوای این نامه را به‌صورت خبر اختصاصی منتشر کرده است. به این ترتیب، اگر شما اکانت جی‌میل، یاهو، ام‌اس‌ان یا هات‌میل داشته باشید، بانک‌های ایرانی گزارش حساب بانکی‌تان را از این پس به ایمیل‌تان ارسال نخواهند کرد و در صورتی که می‌خواهید حساب جدیدی باز کنید، باید در همان بانک یک «ایمیل داخلی» بسازید.
آقای تقی‌پور در این نامه تصریح کرده که ایمیل‌های عمومی با میزبانی خارجی «ابزارهایی برای خروج اطلاعات از کشور است» و پیشنهاد کرده که «وسیله‌ای مهیا شود تا مشتریان بانکها در صورت نداشتن ایمیل داخلی بتوانند در همان بانک، پای اینترنت برای خود ایمیل داخلی بسازند.»
به گفته وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات، بانک‌های ایرانی تنها می‌توانند از سرویس‌هایی استفاده کنند که در وب‌سایت مرکز مدیریت توسعه ملی اینترنت (متما) فهرست شده‌اند و مرتب به‌روز می‌شوند.
رضا تقی‌پور نامه مشابهی هم به محمد کرم‌پور، رئیس سازمان تنظیم مقررات رادیویی ایران نوشته و از او خواسته ممنوعیت استفاده از ایمیل‌های خارجی را به اپراتورهای ایرانی ابلاغ کند تا روند ارسال ریز مکالمات مشتریان به‌صورت الکترونیکی، در صورتی که از «ایمیل داخلی» استفاده نمی‌کنند، متوقف شود.
نگاه امنیتی به سرویس‌دهنده‌های خارجی
اقدام اخیر وزارت ارتباطات، ناشی از اینترنت‌هراسی و نگاه امنیتی مقام‌های جمهوری اسلامی به فضای سایبر، و بخشی از پروژه‌ای کلان است که هدف تغییر الگوی مصرف ابزارها و سرویس‌های آنلاین در ایران را دنبال می‌کند.
درخواست جای‌گزینی ایمیل داخلی به‌جای سرویس‌های محبوب و پرکاربرد خارجی، در حالی از سوی بلند‌پایه‌ترین مقام ارتباطی ایران ارسال شده که هنوز هیچ سرویس ایمیل مورد اعتمادی در داخل کشور که کاربران زیادی جذب کرده باشد، وجود ندارد.
پروژه «ایمیل ملی» نیز که از پروژه‌های بی‌نتیجه دولت جمهوری اسلامی در حوزه فن‌آوری اطلاعات است، آن‌قدر از استانداردهای کاربرپسند بودن و دسترسی آسان و سریع به دور است که هرگز نتوانسته کاربران ایرانی را مجاب و متقاعد به بهره‌گیری از آنها کند.
گذشته از این، کیفیت سرویس‌دهی و حجم ارائه‌شده توسط سرویس‌هایی نظیر گوگل و یاهو و مایکروسافت، اختلاف فاحشی با سرویس‌های «ایمیل داخلی» دارد و با توجه به توان پایین فنی ایران در حوزه فن‌آوری اطلاعات، تصور رقابت با این سرویس‌ها از واقعیتهای موجود فاصله‌ای چشمگیر دارد. مهم‌تر از همه این‌که با توجه به پیشینه نهادهای دولتی ایران در بهره‌گیری از همه امکانات برای تعقیب و رهگیری ارتباطات دیجیتال شهروندان، جلب اعتماد کاربران ایرانی برای استفاده از سرویس‌های ایمیل دولت‌ساخته و داخلی، اگر غیرممکن نباشد، دست‌کم دشوار است.
اما این نخستین بار نیست که مقام‌های مسئول جمهوری اسلامی بی‌اعتنا به واقعیتهای فنی و توانایی‌های موجود در کشور و صرفا از نگاه امنیتی، اظهارات و درخواست‌هایی را مطرح می‌کنند که حیرت کارشناسان و تعجب کاربران را برمی‌انگیزد. سردار احمدی‌مقدم، فرمانده نیروی انتظامی ایران، پیش‌تر سرویس‌هایی نظیر جی‌میل و یاهو را «ابزار جاسوسی غرب» خوانده بود.