خبرگزاری آلمان روز چهارشنبه (۲۹ ژوئیه/ ۷ مرداد) به نقل از یک مقام افغان از کابل گزارش داد که ملا عمر، رهبر طالبان افغانستان مرده است. این مقام که خواست هویتش فاش نشود، گفت: «نهادهای پاکستانی و منابع طالبان تأیید کرده‌اند که او دو سال پیش در اثر بیماری در پاکستان مرده است».

روزنامه "اکسپرس تریبون" پاکستان روز چهارشنبه به نقل از یک وزیر پیشین طالبان در دهه ۱۹۹۰ که خواست نامش فاش نشود، نوشت که بیماری سل عامل مرگ ملا عمر بوده است. بر این اساس، پسر ملا عمر جسد پدر را شناسایی کرده و ملا عمر در افغانستان، در نزدیکی مرز پاکستان به خاک سپرده شده است.

"مرگ در پی درگیری با طالبان"

در روزهای اخیر گروه "محاذ فدایی امارت اسلامی" (انشعابی از طالبان) ادعا کرد که ملا عمر توسط دیگر اعضای طالبان کشته شده است. قاری حمزه، فردی که خود را سخنگوی این گروه خوانده بود، مدعی شد که شواهد دقیقی در دست این گروه است که قتل ملا عمر را در دو سال پیش ثابت می‌کند.

پایگاه اینترنتی اشپیگل آلمان روز چهارشنبه به نقل از محافل دولتی پاکستان نوشت که ملاعمر قربانی درگیری با اعضای "محاذ فدایی امارات اسلامی" شده است. بر این اساس، ملا اختر محمد منصور و گل آقا دو سال پیش (ژوئیه ۲۰۱۳) ملا عمر را کشته‌اند. به نوشته‌ی اشپیگل، قاری حمزه، سخنگوی "محاذ فدایی امارات اسلامی" هم این مدعا را تأیید کرده است.

انتشار خبر مرگ ملا عمر در روز چهارشنبه واکنش کابل را هم برانگیخت. ظفر هاشمی، معاون سخنگوی اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، در کنفرانسی خبری گفت که دولت این کشور درستی خبر را بررسی می‌کند.

یکی از مهم‌ترین اهداف نهادهای امنیتی

طالبان در ماه آوریل سال جاری زندگی‌نامه‌ای از ملا عمر منتشر کردند. بر اساس اطلاعات این سند، ملا عمر در سال ۱۹۶۰ در ولایت قندهار در جنوب افغانستان متولد شده بود. او در سال ۱۹۷۹ در پی حمله شوروی سابق به افغانستان ترک تحصیل کرد و به جهادگران علیه نیروهای شوروی پیوست. او در جریان همین جنگ چشم راست خود را از دست داد.

پس از سقوط دولت کمونیست افغانستان در سال ۱۹۹۲، در این کشور جنگ داخلی درگرفت. در سال ۱۹۹۶ هم طالبان به رهبری ملا عمر سر کار آمدند. طالبان به رهبری ملا عمر تا سال ۲۰۰۱ بر افغانستان حکومت کردند.

حکومت ملا عمر همچنین به اسامه بن لادن، رهبر شبکه تروریستی القاعده پناه داد. پس از حملات تروریستی یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ به برج‌های دوقلو تجارت جهانی در نیویورک و همچنین ساختمان پنتاگون در واشنگتن، طالبان از تحویل بن لادن به آمریکا سر باز زدند و بدین ترتیب حکومت‌شان در پی حمله نظامی آمریکا و متحدانش به افغانستان سرنگون شد.

ملا عمر از سال ۲۰۰۱ دیگر در ملا عام ظاهر نشد. آمریکا ۱۰ میلیون دلار جایزه برای دریافت خبری از او تعیین کرده بود. نهادهای امنیتی که در سال‌های اخیر همه امکانات خود را برای یافتن او بسیج کرده بودند، برآورد می‌کردند که ملا عمر در پاکستان باشد.

در هفته‌های اخیر – میانه ژوئیه – به مناسبت عید فطر پیامی منتسب به ملا عمر منتشر شد که در آن از مذاکرات دولت افغانستان با طالبان به صورت تلویحی حمایت شده بود. اخیرا نخستین دور گفت‌وگوهای رسمی مقامات دولتی افغانستان و نمایندگان طالبان در پاکستان برگزار شد.

برخی منابع مدعی شده‌اند که پسر ملا عمر جانشین او خواهد شد. خبر مرگ ملا عمر در سال‌های اخیر بارها منتشر شده بود؛ گاهی در حمله پهپادهای آمریکایی به مناطق قبیله‌نشین پاکستان در مرز افغانستان و گاهی در پی بیماری هپاتیت B در یکی از شهرهای پاکستان. طالبان همواره درستی این اخبار را رد کردند. این گروه هنوز در مورد خبر روز چهارشنبه موضع‌گیری رسمی نکرده است.