مناسبات اقتصادی ایران زیر ضربه‌ی تحریم‌ها
۱۳۸۹ تیر ۷, دوشنبه
به گفته یک مقام اتاق بازرگانی ایران، تحریم گسترده پیوستن جمهوری اسلامی را به سازمان تجارت جهانی بسیار سخت کرده است.
خبرگزاری دانشجویان ایران از پدرام سلطانی، رئيس کمیسیون سازمان تجارت جهانی در اتاق بازرگانی ایران نقل می‌کند: «سازمان تجارت جهانی، به همه کشورهائی که داوطلب عضویت آن‌هستند، توصیه می‌کند که حمایت سیاسی کشورهای عضو را جلب کنند. .. طبیعی است زمانی که تنش سیاسی با دنیا، به‌خصوص کشورهای اثر گذار داشته باشیم، از حمایت سیاسی محروم خواهیم بود.»
نشانه‌های تشدید فشار بر ایران، در عرصه‌های دیگر نیز آشکار شده است. به گزارش فاینشنال تایمز، کنسرن توتال فرانسه تصمیم گرفته در اجرای تحریم‌ها، از صدور فراورده‌های نفتی به ایران خودداری کند. همزمان برنامه تلویزیونی "کنتراست" در شبکه نخست تلویزیون آلمان گزارش داد که ایران می‌کوشد از طریق ۴ هزار شرکت ایرانی مستقر در دوبی، در بازار سیاه، به مواد و فن‌آوری هسته‌ای مورد نیاز خود دست یابد.
فراخوان سفیر آمریکا
در این شرایط، "ویلیام سی اشو" سفیر آمریکا در اتریش از بازرگانان این کشور خواست که به خاطر منافع آتی خود از منافع کوتاه مدت چشم بپوشند و از معامله با ایران بپرهیزند. سفیر آمریکا، در مقاله‌ای که برای روزنامه استاندارد اتریش نوشته، در واقع به برخی از نمایندگان بخش خصوصی اتریش پاسخ‌داده‌است. آن‌ها معتقدند تحریم ایران باید در چارچوب قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت سازمان ملل متحد محدود بماند و فراتر از آن نرود.
سفیر آمریکا توضیح می‌دهد:«بازرگانان اتریشی استدلال می‌کنند که مصوبات شورای امنیت را باید به عنوان سقف تحریم‌ها و نه پایه آن‌ها در نظر گرفت و اقدامی فراتر از آن، تنها از توان رقابت شرکت‌های اروپائی می‌کاهد، بدون آن که در اصل مساله پیشرفت مهمی ایجاد کند.»
اشو، در رد این نظر می‌نویسد:«مصوبه شورای امنیت، تنها موارد سختی را برای تجارت با ایران در نظر نمی‌گیرد، بلکه همچنین پیش‌بینی می‌کند که همه دولت‌ها باید فعالیت‌های بانک‌ها، موسسه‌ها و شرکت‌های کشتی‌رانی ایران را با دقت زیر ذره‌بین قرار دهند. بسیاری از این محدودیت‌ها، در نفس خود تحریم نیستند، بلکه تدابیر احتیاطی برای محدود کردن این خطر هستند که منابع ایرانی به نفع رژیم حاکم بر کشور خود به مواد و فن‌آوری ممنوعه دست یابند.»
تجارت متعارف بی معنا است
در بخشی دیگر از مقاله سفیر آمریکا می‌آید:«بسیاری از بانک‌ها و شرکت‌های اروپا و نقاط دیگر جهان، با کنترل رو به افزایش عملیات سپاه پاسداران و سایر مراکز نزدیک به رژیم، تصمیم گرفتند که مناسبات بازرگانی خود را با جمهوری اسلامی محدود کنند تا ناخواسته از تلاش‌‌های رژیم ایران پشتیبانی نکرده باشند. از این دیدگاه، دیگر "تجارت متعارف" در برخورد با بسیاری از شرکای ایرانی معنا ندارد.
ویلیام سی اشو، سپس به این نکته اشاره می‌کند که تصمیم جامعه جهانی برای بازگرداندن ایران بر سر میز مذاکره و جلوگیری از تلاش رهبری این حکومت برای تولید محرمانه سلاح اتمی، پشتیبانان بسیار زیادی دارد. در همینجا سفیر آمریکا جمهوری اسلامی را متهم می‌کند که در ظاهر با رعایت تعهدات بین‌المللی خود می‌کوشد سیاست دستیابی به زمان بیشتر را پیش ببرد.
سفیر ایالات متحده آمریکا تاکید می‌کند که محدودیت‌های ایجاد شده نباید موقعیت مردم ایران را بدتر کند. وی در این مورد به تجربه کشور خود اشاره می‌کند که به رغم تحریم‌های اقتصادی و مالی، صدور مواد غذائی و کشاورزی، دارو و نیازهای انسانی را آزاد گذاشته است.
به نوشته اشو، در سال ۲۰۰۸ میلادی هنگامی که بهای مواد غذائی در سطح جهان به شدت بالا رفت و ایران از خشکسالی رنج می‌برد، کشاورزان آمریکائی صدور گندم به ایران را بالا بردند و به ۵۰۰ میلیون دلار رساندند.
منافع کوتاه مدت، قربانی منافع درازمدت
سفیر آمریکا با اشاره به تاکید دائمی باراک اوباما و هیلاری کلینتون بر آمادگی مذاکره با جمهوری اسلامی، درباره اهمیت اتریش می‌نویسد:«اتریش به عنوان عضو غیر‌دائمی شورای امنیت و میزبان بسیاری از نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد، به ویژه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در برنامه بین‌المللی برای وادار کردن ایران به شفافیت نقش محوری دارد.»
ویلیام سی اشو، که خود قبل از انتصاب به مقام سفیر ایالات متحده در وین، ۳۰ سال فعالیت اقتصادی داشته، در پایان مقاله خود مسئولیت شرکت‌ها را فراتر از یک مرحله گذرا می‌داند و می‌نویسد:«دولت آمریکا مثل اروپا بسیار امیدوار است در عرصه مناسبات خود با ایران به تحولی برسد که امکانات زیادی در اختیار شرکت‌های اروپائی قرار خواهد داد. تا رسیدن به این مرحله، ممکن است زیان‌های کوتاه مدتی نصیب شرکت‌ها شود، اما بهای این زیان، بسیار کمتر از برد نهائی این بازی است.»
جواد طالعی
تحریریه: فرید وحیدی