مناقشه در شوراى حكام بر سر نيروگاه آبسنگين ايران
۱۳۸۵ آذر ۲, پنجشنبهآبسنگين اراك پلوتونيوم مناسب سلاح اتمى بوجود مىآيد، پيش از همه ايالات متحدهى آمريكا مىخواهد تلاش كند كه به درخواست ايران براى اين پشتيبانى پاسخ منفى داده شود.
اگر بخواهيم نشست شوراى حكام را توصيف كنيم، مىتوانيم از اين فرمولبندى استفاده كنيم كه ايران مىخواهد پلوتونيوم مناسب سلاح اتمى توليد كند و آژانس بينالمللى انرژى اتمى هم مىبايست به اين كشور كمك كند.
ايران بطور رسمى از آژانس بينالمللى انرژى اتمى درخواست پشتيبانى فنآورانه براى مجموعا هشت پروژهى اتمى خود نموده است. از جمله براى يك نيروگاه پژوهشى در اراك كه از نوع نيروگاههاى آبسنگين است و در جريان كار آن بطور خودكار پلوتونيوم خطرناك ايجاد مىشود. مت بولاند عضو گروه مذاكرات آمريكا در وين اعلام كرد كه ايالات متحدهى آمريكا پيش از هر كشورى مىطلبد كه به درخواست تهران پاسخ منفى داده شود.
وى گفت: «ما معتقديم كه نمىبايست از ايران براى نيروگاهى پشتيبانى كرد كه به كمك آن مىتواند پلوتونيوم براى سلاح اتمى توليد كند. در اين زمينه وحدت نظر بزرگى در ميان شمار زيادى از اعضاى شوراى حكام آژانس بينالمللى انرژى اتمى وجود دارد».
ايران نيز مانند ساير كشورهايى كه قرارداد منع گسترش سلاحهاى اتمى را امضا كردهاند، حق دارد براى استفادهى غيرنظامى از برنامهى اتمى درخواست پشتيبانى كند. اما واقعيت اين است كه امروز به ايران اعتماد چندانى وجود ندارد و به ندرت كسى باور مىكند كه اين كشور با برنامهى اتمى خود فقط در پى توليد برق است و نه سلاح اتمى كه همسايگان دور و نزديكش مانند پاكستان، هند و اسراييل مدتهاست در اختيار دارند.
اروپايىها نيز به خواستههاى تازهى ايران انتقاد مىكنند. كشورهاى سهگانهى اروپا يعنى آلمان، فرانسه و بريتانيا ماههاست كه مذاكرات مستقيم خود با تهران را متوقف ساختهاند، زيرا حركتى از سوى اين كشور مشاهده نمىكنند و ايران كماكان به غنىسازى اورانيوم ادامه مىدهد. شوراى امنيت سازمان ملل نيز كه مسئول بررسى اين موضوع است، تا كنون به نتيجهاى نرسيده است، زيرا روسيه و چين با مجازاتهاى سنگين عليه ايران مخالفند.
در شوراى حكام آژانس بينالمللى انرژى اتمى نيز دستيابى به اكثريتى عليه ايران آسان نيست. در اين شورا كه ۳۰ كشور در آن نماينده دارند، بسيارى كشورهاى در حال توسعه وجود دارند كه با ديدى انتقادى به رفتار كشورهاى ثروتمند صنعتى در مورد ايران نگاه مىكنند. براى نمونه، كوبا از ايران پشتيبانى بىقيد و شرط مىكند. كشورهايى مانند برزيل يا آفريقاى جنوبى طرفدار حق همهى كشورها براى استفادهى مستقل از انرژى اتمى هستند.
ايالات متحدهى آمريكا نيز پس از انتخابات كنگره نرمش بيشترى از خود نشان مىدهد. نمايندگان واشنگتن در وين به اين مساله پى بردهاند كه يكتنه و بدون متحد پيش نخواهند رفت. از همين رو ترجيح مىدهند در مورد تكروى يا ضربهى نظامى سخنى به ميان نياورند.
نشست شوراى حكام آژانس بينالمللى انرژى اتمى در وين، تا روز جمعه به درازا خواهد كشيد.