زمان تغییر می‌کند و با آن فضای حاکم بر افکار عمومی. دقیقا ۳۹ سال پیش رئیس وقت کمیته‌ی نوبل صلح، آسه لیوناس پشت میکروفون رفت و اعلام کرد: «کمیته‌ی نوبل امروز تصمیم گرفت، جایزه نوبل صلح سال ۱۹۷۱ را به صدراعظم آلمان، ویلی برانت اعطا کند.»

اعلام این خبر کمیته نوبل در آن هنگام نه شور و شعفی برانگیخت، نه اعتراضی و نه تشویقی. فقط شاید چند خبرنگار بودند که خبر آن را منتشر کردند، بی آنکه بتوانند نظر افکار عمومی را چندان به آن جلب کنند.

امروز اعلام برنده‌ی جایزه نوبل صلح یک رویداد مهم رسانه‌ای و حتا سیاسی است، برای مثال سال گذشته که کمیته نوبل برنده‌ی جایزه نوبل صلح را باراک اوباما اعلام کرد.

۲۷۳ پیشنهاد کاندیدا

در میان فهرست ۲۷۳ نفره‌ی کمیته‌ی نوبل نام هلموت کهل، صدراعظم پیشین آلمان نیز به چشم می‌خورد. گفته می‌شود که کهل نیز شانسی برای دریافت این جایزه جهانی دارد، ولی از اسلو هیچ تأییدی در این مورد نیامده است.

نام تمام کاندیداها به مدت ۵۰ سال نزد کمیته نوبل محفوظ می‌ماند. ولی بهر حال کسانی که فردی را کاندیدا کرده‌اند، می‌کوشند چهره‌ی نامزد خود را برجسته کنند. اینکه آیا واقعیت را می‌گویند، مسئله‌ی دیگری است.

برندگان جایزه نوبل از سال ۲۰۰۰

نام برندگان جایزه نوبل از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹ به شرح زیر است:

۲۰۰۰ : سیاستمدار، کیم د یونگ (کره‌ی جنوبی)

۲۰۰۱ : سازمان ملل و دبیرکل آن، کوفی عنان (غنا)

۲۰۰۲ : رئیس جمهوری پیشین آمریکا، جیمی کارتر

۲۰۰۳ : فعال حقوق بشر، شیرین عبادی (ایران)

۲۰۰۴ : فعال محیط زیست، وانگاری ماتای (کنیا)

۲۰۰۵ : آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مدیر آن، محمد البرادعی

۲۰۰۶ : کارشناس اقتصاد، محمد یونس (بنگلادش) و بانک گرامین

۲۰۰۷ : معاون رئیس جمهوری پیشین آمریکا، ال گور و شورای آب‌وهوای سازمان ملل

۲۰۰۸ : رئیس جمهوری پیشین فنلاند، مارتی آتیساری

۲۰۰۹ : رئیس جمهوری آمریکا، باراک اوباما

وقتی دولت چین به صحنه می‌آید

تا پیش از اعلام قطعی نظر کمیته نوبل، صحبت بر سر کاندیداها جز حدس و گمانی بیش نیست. ولی در این میان دولت چین به میدان آمده تا مبادا یک کاندیدای مخالف خود به عنوان برنده اعلام شود.

خانم اینه ماری اریکسون، رئیس کمیسیون سیاست خارجی پارلمان نروژ می‌گوید که این مسئله‌ای قدیمی است. وی افزود: «آنها بارها هشدار داده‌اند که مبادا یک مخالف دولت چین انتخاب شود. و ما باید مدام توضیح دهیم که کمیته نوبل تصمیمات خود را مستقل اتخاذ می‌کند.»

نگرانی شدید چین از برگزیدن لیو شیائوبو، فعال حقوق شهروندی

دولت چین همچون سال گذشته، امسال نیز نگران از انتخاب منتقد سرشناس، لیو شیائوبو برای جایزه نوبل صلح است. این استاد ادبیات و نویسنده‌ی چینی سال گذشته به اتهام تلاش برای "نابودی قدرت دولت" به ۱۱ سال زندان محکوم شده است.

خانم فو یینگ، معاون وزیر خارجه‌ی چین چندی پیش به نروژ سفر کرد و با رئیس کمیته‌ی نوبل دیدار و گفت‌وگو داشت. گیر لوندِاستاد، رئیس کمیته‌ی نوبل در این زمینه اظهار داشت: «وی گفت که چنین تصمیمی مناسبات میان نروژ و چین را تیره خواهد ساخت و یک حرکت غیردوستانه تلقی خواهد شد.»

درباره این پرسش که آیا نگرانی چین به حق است یا خیر، لوندِاستاد گفت: «این را در روز هشتم اکتبر خواهیم دید، روزی که برنده‌ی جایزه نوبل صلح اعلام می‌شود.»

DK/FW