منشور دادخواهی خانوادههای خاوران، طرح جنجالی وزیر ارتباطات
۱۴۰۱ اسفند ۵, جمعه
جمعی از خانوادههای زندانیان اعدام شده در دهه شصت، مطالباتی چون محاکمه دستاندرکاران جنایات و مختومه شدن پرونده همه مخالفان سیاسی و عقیدتی را طرح کردهاند. وزیر ارتباطات حرفش در باره سیمکارت مخصوص گردشگران را پس گرفت.
میدان رپوبلیک پاریس در تظاهرات معترضان ایرانیعکس: Michael Bunel/dpa/MAXPPP/picture alliance
تبلیغات
جمعی از خانوادههای زندانیان سیاسی اعدام شده در دهه شصت "خانوادههای خاوران" بیانیهای تحت عنوان "منشوردادخواهی" منتشر کرده و با تاکید بر استیفای حقوق عزیزانشان و همدردی با همه داغدارانی که کسی را در زندان، زیرشکنجه یا اعدام از دست دادهاند، خواهان محاکمه آمران و عاملان و دست اندرکاران حبس و سرکوب و جنایات آن دهه در یک دادگاه صالح شدهاند.
منشور که شش بند دارد، مجازات اعدام را قتل سازمان یافته دولتی و عملی شنیع خوانده و خواهان لغو آن شده است. آزادی بدون قید و شرط همه زندانیان سیاسی و عقیدتی، مختومه شدن پروندههای اتهامی مخالفان و تضمین حق آزادی بیان، تجمع و اعتصاب از جمله مطالبات این بیانیه است.
خانوادههای خاوران نوشتهاند که دادخواهی خود را مستقل از همه رقابتهای سیاسی و احزاب و گروهها پیش میبرند و یادآور شدهاند که در همراهی با جنبش زن زندگی آزادی به هیچ منبع از قدرت یا ثروت چشم ندارند.
این منشور با خانوادههایی نیز که عزیزانشان را در شلیک به هواپیمای اوکراینی از دست دادهاند، ابراز همدردی و همبستگی کرده و همگی را عضو خانواده بزرگ دادخواهان خوانده است.
گزارش تازه عفو بینالملل در مورد کشتار سال ۶۷؛ "نامهای جعلی"، چهرههای واقعی
سازمان عفو بینالملل روز ۱۳ آذر (۴ دسامبر) گزارشی تازه در مورد اعدامهای سیاسی سال ۶۷ منتشر کرد. در این گزارش حکومت ایران متهم شده که با پنهان نگه داشتن سرنوشت قربانیان همچنان در حال ارتکاب "جنایت علیه بشریت" است.
عکس: Privat
تصاویر ۱۳ قربانی اعدامهای سال ۶۷. از بالا چپ به راست: جبار شبانی، مریم پاکباز، ابوالقاسم زهرایی، نسرین رجبی، اقدس همتی، محمدرضا صادقی، سیمین خیریه صفایی، آصف رزمدیده، پرویز سلیمی، محمود پولچی، امیرهوشنگ هادیخانلو و سید احمد سیدین. حکومت ایران در جوابیه خود به نماینده ویژه سازمان ملل در رابطه با اعدام این افراد گفته بود، این اسامی "جعلی" بوده و این افراد "وجود خارجی نداشتهاند".
عکس: Privat
نسرین رجبی (نشسته در عکس) یکی از قربانیان کشتار ۶۷ بود. مقامهای ایران سال ۶۸ در جوابیهای به نماینده حقوق بشر سازمان ملل نه تنها قتل او را انکار کردند بلکه مدعی شدند این نام جعلی است و چنین کسی وجود خارجی ندارد. اما طاهره خرمی (ایستاده) به سازمان عفو بینالملل گفته او و نسرین رجبی هر دو به اتهام حمایت از مجاهدین خلق در اوایل دهه ۶۰ در ایلام زندانی شده بودند.
عکس: Private
طبق گزارش عفو بینالملل در گواهی فوت قربانیان که با پیگیری و به درخواست خانواده آنان صادر شده، در بیشتر موارد اطلاعات نادرست، گمراهکننده یا ناقص در مورد علت، شرایط و تاریخ فوت درج شده است. تصاویری از گواهیهای فوت مربوط به سه قربانی کشتار ۶۷ که به دست عفو بینالملل رسیده است.
عکس: Private
تصویری از اقدس همتی و همسرش حسین مؤکدی در روز ازدواج. اقدس همتی نیز یکی از قربانیان کشتار ۶۷ بود که مقامهای ایران اعدام او را انکار کردند. به رغم این انکار، مقامهای امنیتی به خانواده اقدس همتی اطلاع داده بودند که او کجا دفن شده است.
عکس: Private
پنج قربانی سال ۶۷ که در جریان کشتار جمعی در ایلام اعدام شدند. به گفته عفو بینالملل اجساد آنان توسط خانوادههایشان در یک گور جمعی در حومه گورستان صالحآباد در خارج از ایلام پیدا شد. از بالا سمت چپ: جسومه حیدریزاده، حکیمه ریزهبندی، نسرین رجبی، فرح اسلامی و مرضیه رحمتی.
عکس: Private
تصاویری از سنگ قبر هشت قربانی اعدامهای سال ۶۷: مجید عراقی، طاهر بزاز، اقدس همتی، محمدحسن رحیمی مطعم، مریم پاکباز، محمد صفائی (فخودی)، نسرین رجبی و پرویز سلیمی. به گفته عفو بینالملل ایران در سال ۶۸ در جوابیه خود به سازمان ملل این افراد را "دارای وجود خارجی" ندانسته و قتل آنان را انکار کرده بود. با این حال نهادهای امنیتی محل دفن آنان را به خانوادههایشان اطلاع داده بودند.
عکس: Private
یک گور دستهجمعی در شهر قروه در استان کردستان که در جریان کشتار تابستان ۶۷ اجساد زندانیان سیاسی سنندج در آنجا به خاک سپرده شدند. تابستان دو سال پیش این قبر گروهی با بولدوزر تخریب و زیر و رو شد.
عکس: Radio Farda
گمان میرود اجساد گروهی از زندانیان سیاسی در سال ۶۷ در یک گور دستهجمعی در این نقطه در مشهد به خاک سپرده شده باشد. به گفته عفو بینالملل این منطقه به شدت تحت کنترل امنیتی قرار دارد و به خانوادههای قربانیان اجازه برگزاری هیچگونه تجمع و مراسم یادبودی داده نمیشود. احتمال میرود در این قطعه زمین ساخت و ساز صورت بگیرد.
عکس: Justice for Iran
گورستان خاوران در جنوب شرق تهران که در گذشته از سوی مقامات قضایی و سازمان زندانها به اسم "لعنت آباد" خوانده میشد. در این گورستان پیکر کسانی که به دلایل سیاسی یا عقیدتی زندانی و اعدام شده بودند، به خاک سپرده شدند. اواخر سال ۶۷ شماری از خانوادههای زندانیان سیاسی دریافتند که اجساد عزیزانشان به صورت مخفیانه و بدون نام و نشان در گورهای جمعی در خاوران دفن شده است.
عکس: Private
عفو بینالملل در گزارش خود به تشریح سیاستهای حکومت ایران در طول سه دهه گذشته برای پنهان کردن حقیقت از افکار عمومی در مورد "ناپدید کردن و اعدام سازمانیافته مخالفان" پرداخته است. عفو بینالملل از سازمان ملل خواسته تا درباره ناپدید شدن اجباری و اعدام زندانیان سیاسی که در دهه ۶۰ خورشیدی بدون طی شدن روند قضایی و قانونی صورت گرفته، تحقیقات مستقل و کامل انجام شود.
عکس: Amnesty International
در گزارش عفو بینالملل با عنوان "اسرار به خون آغشته: چرا کشتار ۶۷ جنایت ادامهدار علیه بشریت است؟" آمده است: «تا زمانی که جمهوری اسلامی به خانوادههای قربانیان در مورد سرنوشت و محل دفن عزیزانشان اطلاعات ندهد و شفافسازی نکند، همچنان به "جنایت علیه بشریت" ادامه میدهد.»
عکس: Amnesty International
عکس 111 | 11
ند پرایس: مشوق متحدان خود در اعمال فشار بر سپاه هستیم
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با رد گزارش روزنامه دیلی تلگراف، عنوان کرد که واشنگتن مشوق متحدان خود برای اعمال فشار بر سپاه است.
ند پرایس در کنفرانس مطبوعاتی خود گفت: «ما سپاه پاسداران را یک سازمان خارجی تروریستی میدانیم... موضع دولت بایدن در این باره مشخص است و سپاه بیش از هر نهاد دیگری مشمول تحریمها شدهاست.»
روزنامه بریتانیایی تلگراف پیشتر گزارش داده که آمریکا با تصمیم دولت لندن برای تروریستی خواندن سپاه با این استدلال مخالفت کرده که راه تماس با ایران بسته نشود.
ند پرایس که به خبرنگار بخش فارسی صدای آمریکا جواب میداد، یادآور شد که از محتوای گزارش اطلاعی ندارد و در باره آن اظهارنظر نمیکند اما همه متحدان اروپایی خود را برای مقابله با فعالیتهای مخرب سپاه تشویق میکند.
پلمب کافه و رستوران تالار شهر قزوین
دادستان قزوین از پلمب کافه و رستوران مجتمع تجاری "تالار شهر" خبر داد و علت را "عدم رعایت شئونات اخلاقی و اسلامی" عنوان کرد.
حسین رجبی به رسانهها گفته که مرکز خرید "نارون" هم به همین دلیل اخطاریه دریافت کرده و بنری در همین زمینه بر سر در آن نصب شده است.
با شروع اعتراضات سراسری، این چندمین مورد پلمب مراکز خرید و تفریح در شهرهای مختلف ایران در واکنش به بی اعتنایی مشتریان و صاحبان اماکن به حجاب اجباری است. شماری از داروخانهها یا مراکز درمانی هم به همین بهانه اخطار گرفته یا بسته شدهاند.
خاکسپاری ابراهیم ریگی در زاهدان
ابراهیم ریگی، شهروند ۲۴ ساله بلوچ که پس از دستگیری در کلانتری ۱۲ زاهدان جان باخته بود، عصر جمعه به خاک سپرده شد. پایگاه توییتری "حال وش" نوشت پیکر او در حالی که آثار ضرب و جرح و کبودیهای بسیاری داشت، در قبرستان محمدرسولالله دفن شد.
حال وش تصویری از معترضان در جمعه اعتراضی را نیز همرسان کرده که پلاکاردی با این مضمون به دست دارند: «مهسا، نیکا، خدانور را کشتهاند دریغ از این که انها بذر بودهاند.»
منابع محلی از تداوم جو سنگین امنیتی در زاهدان خبر میدهند. نماز جمعه پنجم اسفند با وجود محاصره مسجد مکی و حضور فشرده نیروهای نظامی و امنیتی در شهر و استقرار تک تیراندازان بر بامها برگزار شد و مردم باز هم به خیابانها آمدند.
بازداشت یک معلم زبان کردی در سنندج
شبکه حقوق بشر کردستان از بازداشت امید مشیرپناهی، عضو انجمن فرهنگی نوژین در سنندج خبر داد. مشیرپناهی پس از احضار تلفنی به اداره اطلاعات سنندج دیگر به خانه بر نگشته و مشخص نیست به کجا منتقل شده است.
امید مشیرپناهی زبان کردی تدریس میکند.
وزیر ارتباطات حرفش را پس گرفت
عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات دولت سیزدهم، سخنانش در باره سیمکارت مخصوص گردشگران خارجی را یک "پیشنهاد" خواند.
او صبح جمعه گفته بود برای حل مشکل گردشگران خارجی در استفاده از واتساپ و اینستاگرام، سیمکارتی در حال طراحی است تا موجب راحتی توریستها در هنگام حضور در ایران باشد. این خبر از سوی شهروندان "تحقیر مردم" تلقی شد و اکثر کاربران شبکههای اجتماعی از بازگشت کاپیتولاسیون یاد کردند.
محمد فاضلی، استاد جامعهشناسی با ریشخند این ایده نوشت: «ما مردم ایران را هم توریست فرض کنید، فقط مدت اقامت متوسط هفتاد و اندی سال است... اول فکر میکنید بعد میگویید یا اول میگویید بعد فکر میکنید...»
عباس عبدی، تحلیلگر سیاسی نیز در واکنش به اعطای سیمکارت بدون فیلتر به توریستهای خارجی در توییتی نوشت: «چنین تبعیضهایی فقط ناشی از منافع قدرت و بیاعتمادی مطلق به مردم و بیگانگی حکومتگران از جامعه است.»
گزارش تصویری: شمارش معکوس؛ از اعتراض تا انقلاب در ایران
ضربات اعتراضات از سال ۱۳۹۶به این سو بر پیکر جمهوری اسلامی هر بار سنگینتر شدهاند. اینبار معترضین شعار دادهاند: «بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب». نگاهی تصویری به اعتراضات سالهای اخیر:
عکس: NNSRoj
دومینوی سرنگونی
دامنه اعتراضات از سال ۱۳۹۶به این سو گستردهتر و ضرباتش بر پیکر جمهوری اسلامی هر بار سنگینتر شدهاست. اینبار معترضین شعار دادهاند: «بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب».
عکس: NNSRoj
اعتراضات ۱۴۰۱
اعتراضات در پی کشته شدن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد در روز ۲۶ شهریور در مقابل بیمارستان کسری در تهران شروع شد و به استان کردستان و بعد سراسر ایران گسترش یافت. اعتراضات با شعار "زن زندگی آزادی" همراه شد.
عکس: EPA-EFE
اعتراضات ۱۴۰۱
با اعتراضات خیابانی، اعتصاب در بازار، تعطیلی مدارس و اعتصاب در ۴۳ دانشگاه ایران، اعتراضات مردمی در ایران وارد هفته سوم شده است. حالا اعتراضات مردمی از "آتش زدن روسری" عبور کرده و دانشجویان شعار میدهند: «بهش نگین اعتراض، اسمش شده انقلاب».
عکس: UGC
اعتراضات ۱۴۰۰
اعتراضات مردم در سال ۱۴۰۰ گرچه سراسری نبود، اما در سراسر کشور در رابطه با موضوعات مختلف صنفی، اجتماعی و سیاسی برگزار شد. در پی اعتراض مردم گنبد کاووس به تعرض جنسی به دو دختر، شماری از شهروندان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند و با اعزام نیروهای نظامی و انتظامی، فضای این شهر امنیتی شد.
عکس: Daniel Babajani
اعتراضات ۱۴۰۰
تعداد زیادی از کارگران بازنشسته ایران ۱۵ فروردین ۱۴۰۰ با تجمع مقابل ادارههای تأمین اجتماعی مراکز استانها و چند شهر دیگر، خواستار رساندن مستمریها به خط فقر و رفع تبعیضهای موجود علیه آنان شدند. اعتراض سهامداران، داروسازان در همدان، رشت و اصفهان و اعتراض معلمان فارغالتحصیل دانشسراها از دیگر اعتراضات در این سال بودند.
عکس: Fararu
اعتراضات ۱۳۹۹
اعتراضات در سیستان و بلوچستان در واکنش به کشته شدن سوختبران توسط سپاه پاسداران در شهرستان سراوان آغاز و با قطع و اختلال در شبکه موبایل، تلفن ثابت و اینترنت در بیشتر شهرهای استان همراه شد. این اعتراضات چندین کشته و زخمی برجای گذاشت.
عکس: IRNA
اعتراضات ۱۳۹۹
پلیس به معترضین به وضعیت بد آب اشامیدنی در غیزانیه از توابع اهواز گاز اشک آور و گلولههای ساچمهای شلیک کرد. اعتراض دستفروشان تهران، کارگران معادن زغال سنگ کرمان، پرستاران اصفهان، مال باختگان در بازار سهام، کارگران هفت تپه، متقاضیان خرید خودرو و دهها مورد دیگر نیز در این سال ادامه یافت.
عکس: Irankargar
اعتراضات ۱۳۹۸
یک هواپیمای مسافربری اوکراینی در ۱۸ دی مورد هدف شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت و سقوط کرد. همه سرنشینان این پرواز جان باختند. مسئولان جمهوری اسلامی تا سه روز منکر شلیک به این هواپیما بودند و آن را "عملیات روانی آمریکا" اعلام کردند. این دروغ اما مانع اعتراضات خیابانی مردم نشد.
عکس: picture-alliance/dpa/NurPhoto/M. Nikoubaz
اعتراضات ۱۳۹۸
اعتراضات ۲۴ آبان در واکنش به افزایش ۲۰۰ درصدی قیمت بنزین آغاز شد ولی سپس نظام جمهوری اسلامی ایران و رهبران روحانی آن را هدف گرفت. بر اساس گزارش نهادهای امنیتی ایران، ۲۹ استان و صدها شهر دستخوش ناآرامیهای پس از افزایش قیمت بنزین بودند. هزاران کشته، زخمی و بازداشتی حاصل این اعتراضات بودند.
عکس: picture-alliance/dpa/ISNA/A. Mirzazadeh
اعتراضات ۱۳۹۷
روز دوشنبه ۴ تیر بخش بزرگی از بازاریان تهران در اعتراض به رکود حاکم بر بازار، نوسان بیسابقه نرخ ارز و کمبود مشتری ناشی از گران شدن قیمتها دست از کار کشیدند. این اعتراضات برای افزایش قیمت طلا، رشد سریع قیمت سکه و کاهش شدید ارزش ریال در برابر دلار در تهران آغاز و به شهرهای دیگر نیز گسترش یافت.
عکس: IranHumanRightsMonitor
اعتراضات ۱۳۹۷
اعتراضات نسبت به تقسیم شهرستان کازرون از تابستان سال ۱۳۹۶ پس از مطرحشدن مسئله جدایی بخشهایی از شهرستان کازرون و تبدیل بخشهای کوهمره و چنارشاهیجان به شهرستان جدیدی به نام کوهچنار آغاز شد.
عکس: Greatshiraz.ir
اعتراضات ۱۳۹۶
مجموعهای از اعتراضات رهبرینشدهٔ مردمی و ضد دولتی در سراسر ایران از ۷ دی ۱۳۹۶ از مشهد و شهرهای بزرگ استان خراسان آغاز شد. فراخوان شرکت در این تظاهرات در آغاز "نه به گرانی" و اعتراض به سیاستهای دولت حسن روحانی بود اما به سرعت کل نظام و بسیاری از شهرهای ایران را در بر گرفت.
عکس: Reuters
اعتراض ۱۳۹۶؛ آغاز "دیگه تمومه ماجرا"
شعارهای ساختارشکن نشان از "تنفر" از جمهوری اسلامی ایران در میان معترضان داشت. از دیگر ویژگیهای مهم این اعتراضات این بود که برخلاف سالهای ۱۳۷۸ و ۱۳۸۸، اصلاحطلبان پشت آن نبودند و معترضین شعار دادند: "اصلاحطلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا".