مهاجران آلمانیشده و انتخابات سراسری آلمان
۱۳۹۲ شهریور ۲۴, یکشنبههنگامی که مبارزات انتخاباتی در آمریکا در جريان بود، همه مردم از رنگ پوست رقيبان انتخاباتی حرف میزدند. مسائل مهاجران و همپيوندی در صدر دستور كار قرار داشت و سرانجام این رأیدهندگان مهاجر بودند كه نتيجه انتخابات را تعيين کردند.
آری. اين واقعيت در سال ۲۰۱۲ در ايالات متحده امريكا روی داد.
ناظران سیاسی در تحليلهای خود پس از بازگزينی اوباما تا آنجا پيش رفتند كه نوشتند اگر جمهوریخواهان خود را تغییر ندهند، ديگر در هيچ انتخاباتی در آمریکا پیروز نخواهند شد.
بدين ترتيب اكنون چشم اميد جمهوريخواهان امريكا به سياستمدارانی چون ماركو روبيو است كه تبار كوبايی دارد.
اكنون پرسش اين است كه در انتخابات آلمان موضوع مهاجران و همپيوندی در احزاب چه نقشی ايفا میکند. ۱۵ ميليون از جمعيت ۸ ميليونی کشور آلمان تبار غير آلمانی دارند كه به گفته مدیر تنظيم انتخابات، ۶ ميليون آنها در رأیگيری ۲۲ سپتامبر امسال، دارای حق رأی هستند و این ۹ درصد كل دارندگان حق رأی را در بر میگيرد. اين ۹ درصد میتواند در انتخابات تعيينكننده باشد.
اولويتهای روشن
بايد اذعان كرد كه طيف مهاجران علاقه چندانی به شرکت در انتخابات نشان نمیدهد و تعداد رأیدهندگان در اين گروه به ويژه در مهاجران نسل اول، پايينتر از حد متوسط است.
پرسش بعدی اين است كه مهاجران به چه حزبهايی رای میدهند؟
آندرياس ووست، پژوهشگر امور مهاجران، در اثر خود در در سال ۲۰۱۰ نشان داده كه تبار مهاجران با ترجيح حزبی ايشان بیارتباط نيست.
در حاليكه مهاجران آلمانیشدهای كه شهروندان شوروی سابق بودهاند گرايشهای محافظهكار دارند و اغلب به دموكرات مسيحيان رأی ميدهند، دل و رأی تركها بيشتر به سوی سوسيال دموكراتها متمايل است.
پژوهشی كه به تازگی از سوی "شورای كارشناسان بنيادهای آلمانی ويژه مهاجران و همپيوندی" منتشر شده، به اين نتيجه رسيده كه تنها يك سوم مهاجرانی كه شهروندان كشورهای اروپايی بودهاند و يك چهارم از مهاجران كشورهای ديگر جهان، به نامزدهای احزاب حاضر در پارلمان آلمان، رأی خواهند داد و بیشتر آنها از دادن رأی سر باز خواهند زد.
نمايندگان مهاجر در مجلس
به راستی آيا چون تعداد اندكی از نمايندگان مجلس را مهاجران تشكيل میدهند، اين گروه اجتماعی به سياست بیعلاقه است؟
فيليپ روسلر، دبيركل حزب ليبرالها (FDP) تبار ويتنامی دارد و همتای او در حزب سبزها جم اوزدمير تركتبار است. افزون بر اين، عضو عالی مجمع تنظيم گزينش سوسيال دموكراتها، ياسمين قاراقاشاوغلو نيز پدر و مادر ترك داشته و نخست وزير پيشين ايالت نيدرزاكسن، ديويد مکآلیستر كه عضو حزب دموكرات مسيحيان است، دو تابعيتی است.
طبق نظرسنجی "خدمات رسانهای در امور همپيوندی"، ۸۹ نفر از نامزدهای انتخابات امسال آلمان، تبار غير آلمانی دارند، اگرچه همه احزاب به نظرسنجان پاسخ ندادند. اين تعداد تنها ۴ درصد كل نامزدهای انتخاباتی را شامل میشود كه اكثرشان نامزدهای احزاب چپتر هستند. از اين گروه، ۲۳ نفر از سوی سبزها، ۲۰ نفر از سوی سوسيال دموكراتها و ۲۰ تن از سوی حزب چپها نامزد شدهاند كه عده زيادی از آنها شانس زيادی برای ورود به مجلس دارند.
اگر اين نامزدها به مجلس راه يابند، روند جذب "مهاجران بيشتر در پارلمان آلمان" به حقيقت پيوسته است.
مهاجرت شعار نامناسب در مبارزات انتخاباتی
آندرئاس ووست در آثار خود نشان داده است كه به علت حضور مهاجران در مجلس آلمان به موضوعهای مهاجرت و همپيوندی بيشتر توجه میشود. اين يعنی موضوع مهاجرت برای مجلس مهم است و تنها به حضور چند نماینده مهاجر ختم نمیشود. اما در مبارزات انتخاباتی جاری، خبر چندانی از اين موضوعها نيست.
هرچند همه احزاب در برنامههای خود از "فرهنگ استقبالگر آلمان" سخن میگويند، ولی در بحثها و مناظرات انتخاباتی، حرفی از آن نمیزنند.
همه احزاب در پذيرش اين اصل همعقيدهاند كه آلمان نيازمند مهاجران و مهاجرت است. اختلاف بر سر چگونگی و جزئيات قوانين و قواعد مهاجرت است. اما اين اختلافها مناسب طرح در انتخابات به ويژه در مرحله حساس آخر مبارزات انتخاباتی نيستند. بدين ترتيب بیگمان همپيوندی و مهاجرت تا ۲۲ سپتامبر نيز به عنوانهای نخست شعارهای مبارزات انتخاباتی تبديل نخواهند شد.
ناظران سیاسی مبارزات انتخاباتی در آلمان را آمريكایی شده قلمداد میكنند: سياستمداران در خانه مردم را میزنند، مناظرههای تلويزيونی راه میاندازند و تنظيم اين مبارزات را به كارشناسان حرفهای وامیگذارند. هرچند اينها سوغات امريكاست، ولی هنوز موضوعهای انتخاباتی آنجا يعنی مهاجرت و همپيوندی به اينجا راه نيافتهاند. اگر هم راه يافته باشند، اين بار هنوز نوبت آنها نشده است.