در پی تایید خبر اعدام تعدادی از شهروندان ایرانی در عربستان سعودی، حسن زید کاردار عربستان در تهران به وزارت امورخارجه ایران فراخوانده شد.

مقامات ایرانی اعتراض شدید خود را نسبت به "اقدام ضد‌انسانی دولت عربستان سعودی" به وی ابلاغ کردند. این افراد متهم به حمل مواد مخدر در عربستان سعودی شده‌اند و دادگاه برای آنان حکم اعدام صادر کرده بود.

علیرضا عنایتی مدیرکل خلیج‌فارس وزارت امورخارجه تایید خبر اعدام شهروندان ایرانی را محکوم نموده و خواستار توضیح فوری دولت عربستان شده است.

عنایتی تصریح کرد که این افراد از حق دسترسی کنسولی محروم بوده‌اند و کشور عربستان "پایبندی به تعهدات بین‌المللی و موازین حقوق‌بشری" را نادیده گرفته است.

مقررات سخت‌گیرانه در عربستان

از آنجایی‌که سفیر عربستان سعودی در ایران حضور ندارد، اعتراض تهران به کاردار عربستان ابلاغ شده است. به گفته مقامات ایران حدود ۳۸ نفر از شهروندان این کشور به اتهام قاچاق مواد مخدر هم اکنون در زندان‌های عربستان به سر می‌برند.

حسن قشقاوی، معاون پارلمانی امور ایرانیان خارج از کشور پیشتر گفته بود که سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان سعودی در گفت‌وگویی تلفنی با علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران اطمینان داده که برای جلوگیری از اجرای حکم اعدام این ۴ شهروند ایرانی تلاش خواهد کرد.

محمدرضا یزدان‌پناه، جانشین شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان شمالی در جمع زائران حج در خرداد ماه امسال ضمن اشاره به مقررات سخت‌گیرانه عربستان گفت: «کشف حتی یک گرم مواد مخدر مجازات قطع گردن را در پی دارد.»

مقامات انتظامی جمهوری اسلامی خود تا کنون تعدادی از زائران معتاد ایرانی را که مواد مخدر به همراه داشته‌اند دستگیر و بر طبق قانون آنان را ممنوع‌الخروج کرده‌اند. به گفته یزدان‌پناه در عربستان «اعتیاد در هر صورت جرم بوده و شش ماه زندانی دارد.»

"ایرانیان بازداشتی فاقد وکیل و مترجم در دادگاه بوده‌اند"

رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران در روز سه‌شنبه (۲۳ خرداد/۱۲ ژوئن) در نشست خبری هفتگی خود گفت: «عربستان باید بداند اقدام به اعدام اتباع ایرانی تبعات سیاسی برای این کشور به دنبال دارد و از طریق مراجع ذیربط پیگیری خواهد شد.»

مهمانپرست یادآور شد که این افراد ۵ سال پیش به جرم حمل مواد مخدر در عربستان سعودی بازداشت و محاکمه شدند. وی افزود: «در این فاصله تمام تلاش مقامات سیاسی ایران در ریاض و تهران در جهت توقف اجرای این حکم و ایجاد وضعیت عادلانه برای این افراد بود.»

ایران در کنار چین و عربستان سعودی بیشترین احکام اعدام را برای قاچاقچیان مواد مخدر صادر و اجرا کرده است. تا کنون تمامی اعتراضات نهادهای حقوق‌بشری بین‌المللی به قوه قضاییه جمهوری اسلامی در اینباره بی‌نتیجه بوده است.

مهمان‌پرست افزود: «این افراد در عربستان سعودی از حق گرفتن وکیل،‌ داشتن مترجم و دسترسی کنسولی محروم بودند.»

در سال ۱۳۲۲ نیز اعدام یک شهروند ایرانی سبب قطع مناسبات دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی شد. ایران به مدت چهار سال از اعزام زائران به عربستان خودداری کرد. در آن زمان یک جوان ایرانی در حین طواف به علت بیماری و گرمای هوا دچار استفراغ شد، اما قاضی دادگاه وی را به متهم به آلوده کردن حرم و کعبه کرد و حکم اعدام وی را صادر نمود.

سایت خبری تابناک ضمن انتقاد به عملکرد مقامات رسمی ایران می‌نویسد: «ظاهراَ ماجرا نشان می‌دهد که مسئولان وزارت خارجه سرانجام باورشان شده است، خبری که شایعه می‌پنداشتند، چیزی جز روایت واقعه‌ای تلخ نیست. اما برایمان عجیب است که هنوز هم واکنش‌هایشان در سطح برخورد با همان شایعات باقی مانده»

به گفته این سایت خبری در سال ۹۱ حدود ۱۸ شهروند ایرانی در عربستان سعودی گردن زده شده‌اند.