در دوازدهم ماه نوامبر سال ۲۰۰۴ میلادی، سه روز پس از مرگ یاسر عرفات، فلسطینیان در رام‌الله در انتظار ورود جنازه عرفات، یا آن‌گونه که فلسطینیان او را می‌نامیدند، ابوعمار بودند.

انتخابات پس از مرگ عرفات

دو ماه بعد، محمود عباس به ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین انتخاب شد. او بیش از ۶۰ درصد آرا را به خود اختصاص داد. این انتخاب در حالی بود که اوضاع در منطقه پس از دوران طولانی رهبری بلامنازع عرفات بسیار نابسامان بود.

سازمان افراط‌گرای حماس همچنان خواستار مبارزه مسلحانه علیه اسرائیل بود، اما عباس همچنان به اسرائیل هشدار می‌داد و می‌گفت: «من می‌خواهم به شما اطمینان دهم که امنیت زمانی تامین می‌شود که صلحی عادلانه در منطقه برقرار شود. تامین امنیت راه حل نظامی ندارد. ما و شما دوطرف برابرحقوق در این مشکل‌ایم. ما باید با همکاری هم برخشونت غالب شویم.»

وقتی اسرائیل در تابستان ۲۰۰۵ بعضی شهرک‌ها را در نوار غزه تخلیه کرد، شارون اعلام کرد که دولت اسرائیل طرح شهرک‌سازی در نوار غزه را یک‌جانبه پایان می‌دهد. عباس که می‌خواست از این اقدام به نفع خود سودی ببرد، نامش برده نشد و نفعی از این پیروزی سیاسی نبرد.

انتخابات پارلمانی

در ژانویه سال ۲۰۰۶ سازمان حماس انتخابات پارلمان فلسطینیان را به نفع خود پایان داد. حماس هیچ علاقه‌ای به همکاری با اسرائیل نداشت و همین دلیلی بود برای تحریم همه‌جانبه اقتصادی دولت تازه انتخاب‌شده‌ی فلسطینیان از طرف آمریکا و اتحادیه اروپا. فشارها آن‌قدر زیاد بودند که عباس حدود یک سال پس از تعیین دولت جدید، در دسامبر سال ۲۰۰۵ میلادی اعلام کرد که انتخابات زودهنگام پارلمان و ریاست تشکیلات خودگردان فلسطینی برگزار خواهد شد.

حماس اما به شدت با این اقدام مخالفت کرد و اعلام کرد که در انتخابات شرکت نخواهد کرد. محمود ظاهر، یکی از اعضای موسس حماس، اعلام کرد که سازمان حماس در این انتخابات شرکت نمی‌کند و این سازمان اجازه برگزاری چنین انتخاباتی را نمی‌دهد. او افزود، اگر محمود عباس از ریاست تشکیلات خسته شده، می‌تواند استعفا کند.

جنگ داخلی میان فلسطینیان آغاز شد. در ماه ژوئن سال ۲۰۰۷ سازمان حماس در عرض چند روز سازمان فتح را در نوار غزه ویران کرد و کنترل این منطقه را به دست گرفت.

این وضعیت تاکنون همچنان ادامه یافته است. اکنون پنج سال پس از مرگ عرفات، محمود عباس تمایلی به شرکت در انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان فلسطینی ندارد، زیرا آمریکا همچنان از اسرائیل حمایت می‌کند و اسرائیل هم راضی به همکاری نیست. در چنین شرایطی حماس بر این نظر است که در همه زمینه‌های تصمیم‌گیری در گذشته برحق بوده است. دکتر خامیس نیّر، نماینده حماس در مجلس نمایندگان فلسطین، در این مورد می‌گوید: «سیاست آمریکا به راه خود می‌رود. پرزیدنت جدید انتخاب شده است، اما سیاست آمریکا ربطی به رئیس جمهوری این کشور ندارد. آمریکا، اسرائیل را بنیاد نهاد و از این کشور حمایت کرد و همچنان حمایت می‌کند. در این شرایط اسرائیلی‌ها همیشه بر حق هستند و فلسطینیان همیشه ناحق.»

این سخنان در حالی بیان می‌شوند که حماس مدت‌هاست استقلال خود را از دست داده و دستورات خود را از تهران می‌گیرد. و همین امر نزدیکی حماس به فتح را در آینده باز هم دشوارتر می‌سازد.

کلمنس ورن‌کوته/ AJ

BB