هشت دانشجوی دانشگاه سیستان و بلوچستان که به خاطر شرکت در تحصن دانشجویی آبان ماه ۱۳۸۷ در اعتراض به محیط ناامن دانشگاهشان از سوی کمیته‌ی انضباطی دانشگاه محکوم شده‌بودند، احکام قطعی خود را دریافت کردند. پنج تن از دانشجویان که تعهد داده‌اند در آینده فقط درس بخوانند و فعالیتی صنفی یا سیاسی نداشته باشند، می‌توانند به تحصیل خود ادامه دهند. از ادامه‌ی تحصیل سه تن از دانشجویان به طور موقت جلوگیری کرده‌اند. این سه تن علی باقری، کامران جلیل و امین صالحی هستند که هر سه فعالیت نویسندگی در نشریه‌های دانشجویی داشته‌اند.

ناامنی محیط دانشگاه سیستان و بلوچستان و اعتراضها به آن

در اوایل آبان ماه ۱۳۸۷ چند فرد ناشناس با اسلحه‌ی سرد وارد محوطه‌ی دانشگاه سیستان و بلوچستان شده، یکی از دانشجویان را کتک زده و از دانشگاه گریختند. در پی این واقعه دانشجویان با تحصن، اعتراض خود را به ناامنی محیط دانشگاه بیان داشتند. مسئولان دانشگاه به دانشجویان قول پیگیری ماجرا را دادند. یک روز پس از آن افرادی ناشناس به دانشجویی دیگر در محوطه‌ی دانشگاه حمله کرده، او را با چاقو زخمی کردند. دانشجویان باز دست به تحصنی چند روزه زدند و خواستار استعفای مسئول نگهبانان دانشگاه و دبیر کمیته‌ی انضباطی دانشجویان شدند. در آن هنگام رییس دانشگاه به میان جمع دانشجویان آمد و قول رسیدگی به خواستهای آنان را داد.

پس از گذشت چند ماه، نه تنها به خواست دانشجویان رسیدگی نشد، بلکه فشار بر دانشجویانی که در تحصن‌ها شرکت کرده بودند و نیز بر نشریه‌ها و انجمنهای دانشجویی دانشگاه سیستان و بلوچستان افزوده شد. به گزارش خبرنامه‌ی امیرکبیر شب‌نامه‌هایی در دانشگاه پخش می‌شد که این دانشجویان را به ملحد بودن، مزودری و خواست براندازی نظام متهم می‌کرد. “امیرکبیر“ می‌نویسد که دانشجویان بخصوص شمس نجفی، دبیر کمیته‌ی انضباطی، را مسئول جو “نظامی و امنیتی“‌ای می‌دانستند که در چند ماه پس از تجمع اعتراضی‌شان در دانشگاه حاکم شد. دانشجویان در تجمع خود خواهان برکناری وی شده‌بودند.

مجازات دانشجویان منتقد

۱۱ نفر از دانشجویان به کمیته‌ی انضباطی احضار شدند. برای ۸ تن از این دانشجویان حکم ممنوع‌الورودی به دانشگاه صادر کردند. همه‌ی این دانشجویان نویسندگان و دست‌اندرکاران انتشار نشریه‌های دانشجویی در سیستان و بلوچستان بودند، نشریه‌های “کاغذ اخبار“، “پنجره“، “شورا“ و “سیاه و سفید“. برخی از دانشجویان ممنوع‌الورود شده را با توهین و کتک از دانشگاه بیرون کردند.

سرانجام پنج تن از دانشجویان تعهدنامه نوشتند که درآینده دیگر هیچگونه فعالیت صنفی و سیاسی نخواهند داشت. احکام قطعی سه دانشجو را در روز شنبه (۱۷ اسفند) اعلام کردند: برای علی باقری، دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده‌ی ادبیات، دو ترم محرومیت از تحصیل و پیشنهاد تبعید به دانشگاهی دیگر را صادر کردند، برای کامران جلیل، عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشکده ادبیات، دو ترم محرومیت از تحصیل، و برای امین صالحی، عضو انجمن اسلامی دانشکده مهندسی، یک ترم محرومیت از تحصیل با احتساب سنوات و یک ترم هم به صورت تعلیق.

به گفته‌ی کامران جلیل این دانشجویان مجبور بوده‌اند تا صدور حکم قطعی از محیط دانشگاه و خوابگاه دانشجویی خارج شوند. “بعد از صدور حکم به صورت غیرقانونی ما را یک ماه بیرون کردند. یک ماه گذشته را ما در خیابان بودیم، اگر جایی بود، در خانه‌ی دوستانمان، این گوشه و آن گوشه به سر بردیم. خود من سه شب در پارکی روبروی دانشگاه خوابیدم. هر مشکلی را به جان پذیرفتیم، گفتیم تا بررسی‌شان را بکنند.“

اتهام دزدی به دانشجویان و ضرب و شتم علی باقری

دانشجویان در روز ۱۷ اسفند پس از اطلاع از تایید احکام خود تصمیم به برداشتن لباسها و لوازم خود از خوابگاه دانشجویی گرفتند تا رهسپار خانه‌ی خود شوند و این موضوع را با مدیرکل امور دانشجویی دانشگاه هماهنگ کردند. اما نگهبانان از ورود آنان به دانشگاه جلوگیری می‌کنند. کامران جلیل در این مورد به دویچه وله گفت: “من دم در ایستاده بودم، آقای باقری رفتند داخل که وسایلشان را بیاورند. یک دفعه روبرو شدند با چند نگهبان که گفتند نباید بیایی داخل. آقای باقری گفتند من هماهنگی کردم، اما نگهبانان قبول نکردند و ایشان را مورد ضرب و شتم قرار دادند.“ جلیل گفت که ضرب و شتم دانشجویان توسط نگهبانان به امری عادی در دانشگاه سیستان و بلوچستان تبدیل شده است. وی افزود “من سه سال و نیم در دانشگاه سیستان و بلوچستان تحصیل کرده‌ام و بیش از پنجاه بار دیده‌ام که حراست دانشگاه دانشجو را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهد.“

این عضو انجمن اسلامی دانشکده ادبیات می‌گوید که بخاطر نزدیکی میان نگهبانان، حراست و رییس دانشگاه، به طور معمول این سناریو را می‌توان دید که سرانجام دانشجو متهم می‌شود که متخلف بوده و برای دزدی به خوابگاه آمده بوده است؛ در نتیجه تمام نیروی دانشجو صرف آن می‌شود که خود را از اتهام دزدی مبرا سازد و دیگر جایی برای شکایت از ضرب و شتم‌کنندگان نمی‌ماند.

کامران جلیل و گروهی دیگر از دانشجویان شاهد ضرب و شتم شدید علی باقری توسط نگهبانان بوده‌اند. کامران جلیل در این مورد گفت: “ایشان از ناحیه‌ی پا و شکمشان خیلی آسیب دیدند و وضعیت درستی هم ندارند. فشار زیادی روی ایشان آوردند. ایشان را گذاشتند زیر صندلی، پاهایش را هم گذاشتند روی گردنش تا تکان نخورد و نشستند رویش. همان موقع به مدت پنج ساعت بیهوش بودند. دو بار او را با پاشیدن آب به هوش آوردیم، اما دوباره از هوش رفت. ولی هیچکدام از مسئولین دانشگاه بالای سرش نیامد. ما را به اتاقی بردند تاریک، که نمی‌دانیم کجای دانشگاه بود. در محیط دانشگاه به هر کس زنگ می‌زدیم جواب نمی‌دادند، که آقا دانشجوی‌تان را زدند، بیهوش است. از شکمش خون می‌آید و پایش هم کبود کبود است. باور نمی‌کنید که مسئول تعمیرات خوابگاه ادبیات را به عنوان نماینده‌ی دانشگاه پیش ما فرستادند. یک ساعت و نیم در آن اتاق بودیم، حاضر نمی‌شدند با ۱۱۵ تماس بگیرند که اورژانس پزشکی ایشان را به بیمارستان ببرد. اینها را که ‌دیدم پشیمان شدم از دانشجو بودنم و فکر می‌کردم پس شخصیت دانشجو کجاست؟ کی می‌خواهند نشان بدهند که دانشجو شخصیت دارد؟“

سپس نیروی انتظامی سیستان و بلوچستان وارد دانشگاه شده، علی باقری، کامران جلیل و فرهاد شاه‌مرادلو، دبیر سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده اقتصاد، را که به تعرض نگهبانان اعتراض کرده‌بودند، دستگیر و به کلانتری برد. شدت آسیبها به علی باقری به گونه‌ای بود که وی را به بیمارستان انتقال دادند. به گفته‌ی کامران جلیل مسئولان حراست و نگهبانی در نامه‌ای به کلانتری علی باقری و کامران جلیل را متهم به قصد اغتشاش در دانشگاه، دزدی از خوابگاه و فحاشی و قصد کتک‌کاری با نگهبانان کرده بودند. روز یکشنبه (۱۸ اسفند) دانشجویان دستگیر شده را به طور موقت آزاد کردند. علی باقری تا لحظه‌ی تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶ به وقت آلمان) در حالت نیمه‌بیهوشی در بیمارستان زاهدان به سر می‌برد.