اداره ملی هوانوردی و فضایی آمریکا روز جمعه ۱۲ ژانویه از جت مافوق صوت X59 رونمایی می‌کند. گفته می‌شود که این هواپیمای پیشر‌فته طوری طراحی شده که شکستن دیوار صوتی با ایجاد صدای مهیب و ترسناک همراه نباشد.
جت مافوق صوت X59عکس: Lockheed Martin/NASA/ABACA/picture alliance
تبلیغات
بر اساس گزارش‌ها، اداره ملی هوانوردی و فضایی آمریکا (ناسا) روز جمعه ۱۲ ژانویه بخش اصلی پروژه Quesst (فناوری بی‌صدای سوپرسونیک) خود را به صورت عمومی به نمایش می‌گذارد.
هدف و ماموریت این پروژه، ساخت هواپیمای مسافربری مافوق صوت X59 بوده که حال به نتیجه رسیده است. طول این جت فیروزه‌ای رنگ که ظاهری تخیلی دارد، بالغ بر ۳۰ متر است.
گفته می‌شود، ناسا قصد دارد با ساخت این جت عصر جدیدی در عرصه پروازهای مافوق صوت آغاز کرده و آن را متحول کند. پروازهای آزمایشی این جت نیز برای آینده برنامه‌ریزی شده است.
پیتر کوئن، مدیر ناسا در مورد احیای این پروژه می‌گوید: «ما قطعاً آماده‌ایم تا فصل جدیدی را در تاریخ پروازهای مافوق صوت، تعریف کنیم. هدف ما این است که ترددهای مسافرتی هوایی بر روی زمین را به میزان دو برابر سریع‌تر کنیم و در عین حال از روشی ایمن، پایدار و خیلی ساکت‌تر از قبل، استفاده کنیم.»
از ویژگی‌های خاص جت X-59 این است که این هواپیما در حین پرواز با سرعت مافوق صوت باعث ایجاد صدای انفجاری که عمدتا در اثر شکستن دیوار صوتی رخ می‌دهد، نمی‌شود.
صدای انفجاری ناشی از شکسته شدن دیوار صوتی عمدتا در حالی ایجاد می‌شود که سرعت حرکت هواپیما سریع‌تر از سرعت صوت باشد.
ممنوعیتپروازهای مافوق صوت غیرنظامی در آمریکا
در حال حاضر بر اساس ممنوعیت اتخاذ شده توسط اداره هوانوردی فدرال ایالات متحده (FAA)، پروازهای مافوق صوت غیرنظامی بر فراز ایالات متحده تا اطلاع ثانوی، امکان‌پذیر نخواهند بود.
گفته می‌شود که این محدودیت برای جلوگیری از ایجاد نگرانی و آزار شهروندان که در اثر صدای شدید ناشی از شکسته شدن دیوار صوتی رخ می‌دهد، اعمال شده است.
بر اساس گزارش‌هاِ، اما جت X-59 که قابلیت پرواز در ارتفاع ۱۶ کیلومتری با سرعت ۱۵۰۰ کیلومتر در ساعت را دارد، به جای یک صدای انفجار شدید، فقط صدایی تولید می‌کند که شبیه صدای ناشی از کوبیدن درب یک خودرو است.
فاجعه کنکورد در سال ۲۰۰۰
در ماه ژوئیه سال ۲۰۰۰، یک هواپیمای کنکورد پس از بلند شدن از فرودگاه پاریس سقوط کرد و همه ۱۰۹ مسافر آن به علاوه ۴ شهروند دیگر بر روی زمین، کشته شدند. علت این حادثه برخورد این هواپیما با یک نوار فلزی بر روی باند فرودگاه بود.
بیش از ۳ سال پس از وقوع این حادثه، به علت افزایش چشمگیر هزینه‌های تعمیر و نگهداری هواپیماهای کنکورد سرانجام در روز ۲۴ اکتبر سال ۲۰۰۳، آخرین پرواز جت کنکورد به مقصد لندن انجام شد.
هواپیمای کنکورد؛ سفر با سرعت مافوق صوت
کنکورد اولین هواپیمای مسافربری بود که با سرعت دو هزار کیلومتر در ساعت، مسافران را از اروپا به آمریکا می‌رساند. با پرنده افسانه‌ای مورد علاقه ثروتمندان، گرچه سال‌هاست دیگر پرواز نمی‌کند، در این گزارش تصویری آشنا شوید:
عکس: picture-alliance/dpa/U. Deck
ظرافت، قدرت و سرعت
هواپیمای مسافربری کنکورد، بخاطر فرم زیبای "دلتا" گونه بال‌هایش، دماغه هیدرولیکی و متحرک و ظرافت در طراحی بسرعت نظرها را به خود جلب کرد. این هواپیما توانایی پرواز با سرعت ۲ هزار کیلومتر در ساعت (ماخ۲) را داشت.
سفر با هواپیمای مافوق صوت کنکورد نمایشی از پیشرفت تکنیک و امکانات بشر و دریچه‌ای بسوی آینده بود. با این حال این هواپیمای افسانه‌ای با مصرف ۲۵ هزار و ۶۰۰ لیتر سوخت در ساعت و حمل تنها ۱۲۸ مسافر بشدت غیر اقتصادی بود. قرار بود ۱۳۷۰ فروند کنکورد ساخته شود، در نهایت اما تنها ۲۰ فروند ساخته شد.
عکس: picture-alliance/dpa/U. Deck
سه ساعت و نیم از پاریس به نیویورک
پرواز آزمایشی کنکورد تنها به مدت ۲۹ دقیقه در روز دوم ماه مارس سال ۱۹۶۹ صورت گرفت. خلبان این هواپیما آندره تورکت فرانسوی (عکس) بود. هشت سال بعد، ایر فرانس و بریتیش ایرویز پرواز به نیویورک را آغاز کردند. مدت این پرواز کمتر از نصف مدت پرواز با هواپیماهای معمولی بود.
عکس: picture-alliance/akg-images/J. Dieuzaide
هواپیمایی برای مسافران لاکچری
کسی که با هواپیمای کنکورد مسافرت می‌کرد، از این شانس برخوردار بود که شاید در کنار سیندی کرافورد (سمت چپ) ستاره جهان مد، آندره آغاسی (نفر وسط) ستاره جهان تنیس و کلاودیا شیفر، زیبا روی جهان مد بنشیند. بلیط این هواپیما البته آنقدر گران بود که هر کسی از عهده خریدش برنمی‌آمد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/L. Sladky
کابین خلبان
کابین خلبان در هواپیمای کنکورد با صدها دکمه و عقربه و چراغ شاهکاری از پیشرفت صنعت هوانوردی را به نمایش می‌گذاشت. (عکسی از درون کابین هواپیمای کنکورد در موزه نیویورک)
عکس: picture-alliance/dpa/AP PhotoG. Bull
جای تنگ
با نگاهی به درون هواپیمای کنکورد (سال ۱۹۶۸) مشخص می‌شود که جای مسافران چقدر تنگ بوده است. البته در زمان کوتاه سفر پاریس به نیویورک و در مقایسه با سایر امکانات سفر مشکل بزرگی به حساب نمی‌آمد.
عکس: imago/United Archives
روس‌ها جلو زدند
بریتانیا در سال ۱۹۵۴ ساعت هواپیمای مسافربری مافوق صوت را آغاز کرد. فرانسه، آمریکا و روسیه نیز در این راه گام برداشتند. روسیه اما بسرعت در این رقابت جلو افتاد و در روز ۳۱ دسامبر سال ۱۹۶۸ توپولف ۱۴۴ را که بسیار شبیه کنکورد است به پرواز درآورد. سه ماه بعد کنکورد که محصول مشترک فرانسه و بریتانیا بود پرواز کرد. پرواز مسافران با توپولف ۱۴۴ اما در اواخر سال ۱۹۷۷ صورت گرفت.
عکس: picture-alliance/dpa/epa/S. Chirkiov
ژوئن سال دو هزار: فاجعه
به هنگام استارت یک هواپیمای کنکورد در پاریس، لاستیک آن با قطعه فلزی یک هواپیمای دیگر که از آن جدا شده بود و در روی باند پرواز افتاده بود برخورد کرد و باعث آتش‌گرفتن هواپیما و سقوط آن شد.
عکس: AP/Toshihiko Sato
سقوط کنکورد، آغاز یک پایان
آتش گرفتن هواپیما در روی باند فرودگاه شارل دوگل پاریس و سقوط آن بر روی یک هتل در حاشیه فرودگاه منجر به کشته شدن ۱۰۹ مسافر و ۴ کارمند هتل شد. سقوط هواپیما، غیر اقتصادی بودن پرواز با کنکورد و بحران پرواز با خطوط هوایی که ناشی از حملات تروریستی یازده سپتامبر سال ۲۰۰۱ بود باعث شد تا در سال ۲۰۰۳ پایان پرواز با کنکورد رقم بخورد.
عکس: picture-alliance/dpa
ناسا و آغازی دوباره
پانزده سال بعد از آخرین پرواز کنکورد با سرعت مافوق صوت، اداره ملی هوا- فضای آمریکا (ناسا) به کمپانی لاکهید مارتین ماموریت ساخت هواپیمای مافوق صوت مسافربری جدیدی را داد. قرار است هواپیمای جدید هنگام شکستن دیوار صوتی صدای کمتری ایجاد کند.
عکس: picture-alliance/ZUMAPRESS
رونمایی از اولین نمونه در سال ۲۰۲۱
از اولین نمونه هواپیمای مسافربری مافوق صوت قرار است تا پایان سال ۲۰۲۱ رونمایی شود. این هواپیما می‌تواند در ارتفاع ۱۶ کیلومتری با سرعت یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر در ساعت پرواز کند. کمپانی لاکهید مارتین برای ساخت این هواپیما ۲۴۷ میلیون دلار دریافت کرده است. از سال ۲۰۲۲ ناسا پروازهای آزمایشی و جمع‌آوری اطلاعات را آغاز می‌کند.
