خبرگزاری فارس روز دوشنبه (۳۰ ژوئن/ ۹ تیر) به نقل از سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی از "وجود نام‌های بزرگ" در پرونده "فساد در فوتبال" خبر داد. به گفته مصطفی افضلی‌فرد، «قرار بر این بود که گزارش پرونده فساد در فوتبال بعد از جام جهانی آماده و ارائه شود». نماینده اردبیل در عین حال گفته که تاریخ معینی برای ارائه گزارش مزبور مشخص نشده، اما این گزارش تا حدود یک ماه دیگر باید ارائه شود.

افضلی‌فرد پیش از این هم وعده انتشار گزارشی مشابه را داده بود. او اواخر اسفند ماه ۹۲ به خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) گفته بود: «به زودی کلیاتی از علل به وجود آمدن فساد در فوتبال کشور توسط کمیسیون اصل ۹۰ مجلس منتشر خواهد شد که می‌توان آن را بخش اول گزارش این کمیسیون درباره فساد در فوتبال کشورمان دانست».

وی "تبانی برخی دستگاه‌ها با بازیکنان"، "تبانی برخی باشگاه‌ها با مربیان" و "شرط‌بندی و عدم شفافیت مالی در فوتبال" را بخش‌هایی از گزارش کمیسیون متبوع خود دانسته بود.

پرونده فساد و جنجال سفر رسایی به برزیل

پرونده "فساد در فوتبال" در سال ۱۳۹۲ در کمیسیون اصل نود مجلس تشکیل شد. این کمیسیون، بنا بر اصل نودم قانون اساسی جمهوری اسلامی، به شکایت‌ها از عملکرد قوای سه‌گانه رسیدگی می‌کند. کمیسیون اصل نود کارگروهی زیر عنوان "کارگروه مبارزه با مفاسد اقتصادی" دارد.

حمید رسایی، نماینده نزدیک به جبهه پایداری، مسئول پرونده یادشده در این کمیسیون است. پیش از اعزام تیم ملی فوتبال ایران به برزیل اعلام شد که رسایی نیز برای بررسی ابعاد فساد در فوتبال ایران راهی این بازی‌ها می‌شود؛ موضوعی که واکنش‌های بسیاری را برانگیخت.

در نهایت عنوان شد که رسایی به این سفر نمی‌رود و به‌جای او حسین آذین مسافر برزیل خواهد شد. آذین، نماینده رفسنجان و رئیس کمیته فرهنگی کمیسیون اصل نود مجلس هدف از "مأموریت" خود به برزیل را "پی‌گیری بحث فساد در فوتبال" و "نظارت بر رعایت اخلاق اسلامی" عنوان کرد.

دلایل وجود فساد از زبان یک کارشناس

پاییز ۹۲ که بحث در مورد "وجود فساد در فوتبال ایران" بار دیگر بالا گرفت، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از عبدالحمید احمدی، رئیس انجمن نویسندگان، خبرنگاران و عکاسان ورزشی ایران، مطلبی منتشر کرد که در آن به ریشه‌های فساد در فوتبال ایران پرداخته شده بود.

بیشتر بخوانید: مجموعه مطالبی در مورد فساد مالی و اقتصادی در ایران

او ریشه فساد را در "آبشخور پول‌های بی‌حساب و بادآورده دولتی و رانتی غوطه‌ور" دانسته و تصریح کرده بود که "زدن شاخ و برگ‌ها دردی از این بیماری وحشتناک درمان نخواهد کرد". به نظر احمدی، «ریشه و منشا اصلی بیماری و فساد در ورزش و یا فوتبال به اصطلاح حرفه‌ای در طی یکی دو دهه اخیر را باید در ورود افرادی حداکثر به تعداد انگشتان دو دست در مدیریت کلان ورزش و باشگاه‌های به ظاهر حرفه‌ای فوتبال جستجو کرد. آنانی که برای رسیدن به قله‌های اشتهار و ثروت، ره ده ساله را از "میان بر" فوتبال، یک شبه طی کردند و با تزریق و توزیع پول‌هایی بی‌حساب و با منشا نامعلوم، تباهی و فساد را وارد جسم فوتبال باشگاهی کردند».

او در عین حال "بعید" دانسته بود که "سرچشمه ورود آلودگی" و "مهره‌های اصلی دخیل در آن" برای مسئولان کمیته‌های برخورد با تخلفات ناشناخته باشد: «اما این که "چرا اراده‌ای قاطع برای قطع ارتباط این عوامل آلوده‌ساز با ورزش و فوتبال وجود ندارد؟" سئوالی است که این روزها اذهان همه دلسوختگان واقعی ورزش و فوتبال را به خود مشغول ساخته است!».

از "سکه لای گز" تا "لکسوس گِیت"

بحث وجود فساد در فوتبال ایران و ابعاد آن هر از چند گاهی داغ می‌شود. در این میان یک طرف، طرف دیگر یا گروهی دیگر را به فساد متهم می‌کند؛ قائله مدتی ادامه و در نهایت – در بهترین حالت – با برخوردهای زودگذر و سطحی پایان می‌یابد.

در تیر ماه ۱۳۸۹ منابع خبری به مصاحبه‌ای از حجت‌الاسلام علیرضا علیپور، دبیر ستاد منشور اخلاقی فدراسیون فوتبال ایران اشاره کردند به این مضمون که قهرمانی فولاد مبارکه در دوره دوم لیگ برتر "با شیرینی و سکه لای گز و پرداخت ۲۵ میلیون تومان به دست آمده است." علیپور پس از واکنش شدید دست‌اندرکاران باشگاه فولاد، انجام این مصاحبه را تکذیب کرد.

اوایل سال ۱۳۹۱ و در هفته‌های پایانی لیگ دسته اول، برخی خبرگزاری‌های داخلی به نقل از سخنگوی باشگاه ابومسلم خراسان نوشتند که "برخی افراد برای این‌که ابومسلم در بازی امروز شکست بخورد پیشنهاد تبانی دادند". اشاره وی به دیدار ابومسلم با پارسه تهران بود که در آن پارسه برای ماندن در دسته اول به امتیاز مسابقه نیاز داشت.

یکی از پر سر و صداترین پرونده‌ها در مورد فساد در فوتبال ایران اما به بازی پرسپولیس و سپاهان مربوط است. در پاییز ۱۳۹۲ ستاد تخلفات حرفه‌ای فدراسیون فوتبال ایران محسن قهرمانی، داور و رضا کرمانشاهی و علیرضا ایلدروم، کمک‌داوران دیدار پرسپولیس و سپاهان اصفهان را از کار تعلیق کرد. این دیدار جنجالی با شکست پرسپولیس پایان یافته بود. علی دایی و در ادامه محمد رویانیان، مدیرعامل وقت پرسپولیس، پس از مسابقه قهرمانی را به فساد مالی متهم کرده بودند.

در آن زمان محمد مایلی کهن اعلام کرد که اگر مسئله‌ای مطرح باشد، پای خود دایی هم در میان است.

"دلالان بانفوذ" نیز از دیگر عواملی هستند که گهکاه اخبار پیامد حضورشان در فوتبال ایران، در رسانه‌ها می‌پیچد. در بهمن ماه ۱۳۹۲ در گزارش‌هایی در مورد دلایل جدایی جواد نکونام و ایمان موسوی از استقلال (لکسوس گیت) سخن از نفوذ یکی از این افراد بر سرمربی، امیر قلعه نویی به میان آمد.