روز جمعه، ۲۲ فروردین (۱۰ آوریل) ۱۵ تشکل‌ فرهنگی از آذربایجان شرقی، اسلامشهر، اصفهان، الیگودرز، بوشهر، تهران، شهرضا، قزوین، کردستان، کرمانشاه، گیلان، مازندران، همدان و یزد در نامه سرگشاده‌ای به رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ضمن یادآوری از شرایط ویژه کنونی زیر سایه ویروس مرگبار کرونا و تدبیرهای حکومت‌ها و دولت‌ها برای جلوگیری از گسترش این ویروس و تلفات ناشی از آن، تاکید کردند که دستورهای مربوط به آزادی و مرخصی زندانیان در ایران "جزو ضروری‌ترین کارها بوده، اما مطمئنا برای کاهش نگرانی و آلام بخشی از هموطنان و خانواده‌ی آنها کافی نبوده است."

در ادامه این نامه آمده است: «هنوز بسیاری از زندانیان سیاسی و عقیدتی از اقشار مختلف اجتماعی، مانند معلمان، وکلا، فعالان حقوق بشر، نویسندگان، کارگران و حتی زندانیان عادی، مالی و ... کماکان در زندان و در معرض خطر ابتلا به این ویروس خطرناک می‌باشند که در کنار سایر مسائل، نگرانی‌ها و فشار زیادی را برای افراد زندانی و خانواده‌ی آنها به همراه داشته است.»

خطری برای " یکی از پایه‌ای‌ترین حقوق انسان" 

تشکل‌های فرهنگیان ایران به معلم زندانی و فعال صنفی محمد حبیبی اشاره کرد‌ه‌اند که "با وجود وضعیت نامساعد جسمی و ابتلا به بیماری ریوی همچنان در زندان و در معرض خطر قرار دارد."

آنها ضمن تقاضا از ابراهیم رئیسی برای آزادی یا حداقل مرخصی افرادی نظیر حبیبی تاکید کرده‌اند که عدم آزادی یا مرخصی "سایر زندانیان سیاسی و حتی عادی که حضورشان در جامعه خطری برای امنیت مردم ایجاد نمی‌کند"، می‌تواند اتفاقات ناگواری در پی داشته باشد. 

تشکل‌های فرهنگی معتقدند که درنگ در این زمینه "ممکن است حق حیات به عنوان یکی از پایه‌ای‌ترین حقوق انسانی را به خطر اندازد". 

آنها در پایان نامه خود نوشته‌اند که باور افکار عمومی به این که حاکمیت و به‌طور اخص دستگاه قضایی در ایران نسبت به حفظ سلامت تمامی شهروندان، به ویژه زندانیان، به اندازه کافی احساس مسئولیت می‌کند، سست شده است. 

به اعتقاد فرهنگیان، دستگاه قضایی می‌تواند با آزادی یا مرخصی زندانیان به تقویت این باور بیانجامد که با جدیت کافی به وظایف قانونی خود عمل می‌کند.

هفته گذشته کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل نسبت به شرایط زندانیان در ایران ابراز نگرانی کرد. 

پیش‌تر در زندان‌های چند ایران شورش‌‌هایی رخ داده بود که به فرار ده‌ها زندانی و کشته‌شدن چند تن از آنان انجامید.

به گفته عفو بین‌الملل در جریان سرکوب اعتراض زندانیان دهها نفر کشته شده‌اند. این سازمان مدافع حقوق بشر می‌گوید حکومت ایران که قادر به حفظ سلامت زندانیان در برابر کرونا نیست، باید به سرعت و بدون قید و شرط آنها را آزاد کند.