نامه سرگشاده تهران در مورد بدقولی غرب
۱۳۸۸ اسفند ۱۰, دوشنبهنشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی از امروز دوشنبه (اول مارس / ۱۰ اسفند) در وین، پایتخت اتریش آغاز شد. ۳۵ کشور عضو این شورا در نشست چندروزهای خود، از جمله، به پرونده هستهای جمهوری اسلامی میپردازند.
کارشناسان، با وجود اینکه انتظار صدور قطعنامهای جدید علیه تهران را ندارند، اما بر این عقیدهاند که نتایج این نشست میتواند سنگ بنای صدور تحریمهای شدیدتر علیه جمهوری اسلامی در شورای امنیت سازمان ملل باشد.
در همین اثنا خبرگزاری فارس خبر از انتشار نامهسرگشادهای خطاب به شورای حکام داده است. نامه درباره « بدقولیهای گذشته آمریکا، فرانسه و آلمان در معاملات سوخت» است. این نامه به قراردادهای پیش از انقلاب با آمریکا، آلمان و فرانسه اشاره میکند و منتزع از کشمکش اتمی پس از انقلاب، از طرفهای غربی انتقاد میکند که چرا به قراردادهایی که برای همکاری اتمی با ایران بسته بودهاند، پایبندی نشان ندادهاند.
تهران تلاش میکند با طرح موضوع "بدقولی" بر تصمیم نهایی اعضای این شورا تأثیر بگذارد. روز یکشنبه (۲۸ فوریه) نیز رهبر جمهوری اسلامی در سخنانی، آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به "عدم استقلال" متهم کرد و تصمیمهای این نهاد بینالمللی پیرامون پرونده هستهای ایران را تحت تأثیر آمریکا و متحدانش دانست. وی در عین حال تأکید کرد که جمهوری اسلامی با وجود همه فشارها «تا هر جا هم که لازم باشد، پیشرفت خواهد کرد تا در این عرصه علمی و فناوری به خودکفایی برسد.»
از سوی دیگر، قائم مقام سپاه پاسداران، به قدرت ایران در زمینههای نظامی و انرژی اشاره کرده و گفت: «اگر ایران اراده کند، اروپا زمستان را در سرما به سر میبرد».
پیشنهاد ژاپن به غنیسازی
در کشمکش هستهای غرب با تهران، ژاپن نیز به این کشور پیشنهاد داد اورانیوم مورد نیاز برای رآکتورهای تحقیقاتی تهران را غنی کند. به گزارش روزنامه ژاپنی "نیکِی"، این پیشنهاد را ژاپن در سفر ماه دسامبر سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکرهکننده ارشد هستههای ایران، به توکیو ارائه کرده بود.
این روزنامه پیشبینی کرده بود که موضوع غنیسازی از سوی ژاپن، در سفر علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، به توکیو در دیدار با کاتسویا اوکادا، وزیر خارجه ژاپن بررسی شود. پس از بازگشت لاریجانی از ژاپن، اشارهای به این موضوع نشد.
افزایش بهای نفت
به گزارش خبرگزاری آلمان از سنگاپور، بهای نفت در بازارهای جهانی روند رو به رشد خود که از جمعه (۲۶ فوریه / ۷ اسفند) آغاز شده است، را پی گرفت. هر بشکه (۱۵۹ لیتر) نفت وستتگزاس اینترمدیت آمریکا برای تحویل در ماه آوریل، روز دوشنبه (یک مارس) ۸۰ دلار و ۲۲ سنت فروخته شد. قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال نیز با ۵۷ سنت رشد نسبت به روز پایانی هفته گذشته، ۷۸ دلار و ۱۶ سنت معامله شد. برخی دلالان نفتی این افزایش قیمت را در پی بالاگرفتن مناقشهی اتمی ایران با غرب میدانند.
چین، یکی از اعضای دائم شورای امنیت و دارای حق وتوی تصمیمات این شورا، بخش عمدهای از نفت مورد نیاز خود را از ایران وارد میکند.
خبرگزاری فرانسه، در زمان سفر هیلاری کلینتون به عربستان و قطر (میانه ماه فوریه) احتمال داد که وزیر امور خارجهی آمریکا به منظور جلب حمایت چین برای تحریم بیشتر ایران، از عربستان بخواهد، صادرات نفتی خود به چین را افزایش دهد. یکی از مقامهای ارشد دولت آمریکا در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری فرانسه در این مورد، طرح چنین موضوعی را منتفی ندانست.
تلاشهای غرب برای تنگترشدن حلقه تحریمها
نگرانیها از پیآمدهای منفی نشست شورای حکام به لحن تند آخرین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیرامون برنامه هستهای تهران برمیگردد که در آن از تلاش جمهوری اسلامی برای ساخت بمب اتمی ابراز نگرانی شده است. یوکیا آمانو، مدیر کل جدید آژانس، بر خلاف سلف خود، محمد البرادعی، لحن تندی در قبال تهران اتخاذ کرده است. به اعتقاد برخی از کارشناسان، این رویه در نشست شورای حکام نیز پیگیری خواهد شد.
هیلاری کلینتون در سفر اخیر خود به آمریکای لاتین (دسامبر ۲۰۰۹) نیز ایران را «حامی و صادر کننده اصلی تروریسم در جهان» خوانده بود و این کشورها را فرا خوانده بود تا پیرامون برقراری ارتباط با ایران «دوباره بیاندیشند».
وی همچنین در سفر خود به کشورهای عربستان و قطر (۱۳ تا ۱۶ فوریه ۲۰۱۰) از گسترش تحریمها علیه تهران سخن رانده بود. فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، همزمان اعلام کرده بود که کلینتون گفتوگوهای مشابهی با برخی رهبران شرکتکننده در هفتمین همایش جهان اسلام و آمریکا، از جمله رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه، خواهد داشت.
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، نیز در هفتههای گذشته بارها به همراهی کشورش با دیگر متحدان برای تحریم تهران اشاره کرده است. رئیس انجمن تجارت خارجی آلمان نیز هفته گذشته بر بیفایدهبودن مذاکره با تهران و لزوم برخوردهای شدیدتر با ایران تأکید کرده بود. خودداری بیمههای بزرگ آلمان همچون آلیانتس و بیمه دولتی هرمِس از همکاری با ایران و خروج غولهایی همچون زیمنس از بازار این کشور را نیز باید به این مجموعه افزود. بخش اقتصاد آلمان به دلیل روابط اقتصادی گسترده با ایران، قبلا همواره مخالف گسترش تحریمها بود.