نخستین شماره "شارلی ابدو" پس از ترور در ۱۶ زبان
۱۳۹۳ دی ۲۴, چهارشنبه هجوم به دکهها و فروشگاههایی که شماره تازه "شارلی ابدو" در آنها به فروش میرسد، از نخستین ساعات بامداد روز چهارشنبه (۱۴ ژانویه، ۲۴ دی) آغاز شد. بیشتر باجههای فروش، از پیش برای خرید مجله، از مشتریان سفارش گرفته بودند. محبوبیت مجلهی "شارلی ابدو" هیچگاه تا به این اندازه نبوده است. در برابر بسیاری از فروشگاهها، فروشندگان که نسخههای مجلهشان تمام شده بود، از مشتریان میخواستند که فردا سر بزنند و یک نسخه از مجله را بخرند. قرار است که در روزهای آینده نسخههای بیشتری از این شماره راهی بازار شود.
گفته میشود که در مجموع شماره جدید "شارلی ابدو" در ۳ میلیون نسخه به چاپ میرسد. شمارهای که به ۱۶ زبان و در ۲۵ کشور دنیا به فروش میرسد؛ عربی هم یکی از این زبانهاست.
کارکنان مجله میگویند که همدیگر را متقابلا تشویق کردهاند و برای کار بر روی این نسخه به هم جرات دادهاند. در سرمقاله شماره جدید "شارلی ابدو" آمده است: «در یک هفته گذشته، "شارلی"، یک مجله خداناباور، بیشتر از همه پیامبران و مقدسان جهان معجزه کرد.» حتی حمله تروریستی هفتهی گذشته به دفتر مجله هم در این شماره به سخره گرفته شده است.
"آزادی بیان قویتر از ترور"
بر صفحهی اول این شماره تصویری از پیامبر اسلام نقش بسته است که در حال گریه است و در برگهای که در دست نگه داشته، این جمله به چشم میخورد: «من شارلی هستم.» لوتس، کاریکاتوریستی که این تصویر را کشیده است میگوید که جملهی "من شارلی هستم" اولین ایده برای خلق این اثر بوده است. او میگوید خودش هم هنگامی که پیامبر گریان را که او هم بر کردهی تروریستها میگرید، به تصویر کشیده، گریه کرده است. بالای تصویر پیامبر مسلمانان، این جمله به چشم میخورد: «همه چیز بخشودنی است.» لوتس میگوید که دو روز پس از حمله به دفتر مجله، او و همکارانش کار بر روی شماره جدید را آغاز کردهاند، زیرا فرصتی برای عزاداری نداشتهاند. سردبیر مجله میگوید، همه میخواستند شماره جدید را به موقع روانه بازار کنند تا نشان دهند آزادی بیان و رسانه، از ترور قویتر است.
خشم برخی مسلمانان از کاریکاتور پیامبر اسلام
نقش بستن کاریکاتوری از پیامبر اسلام بر روی جلد مجله در برخی کشورهای مسلمان با انتقاد زیادی روبرو شده است. انجمنها و اتحادیههای اسلامی فرانسه چاپ کاریکاتور پیامبر اسلام را در این شماره محکوم کردهاند اما شهروندان مسلمان این کشور را به حفظ آرامش فرخواندهاند.
مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز ۴ شنبه (۲۴ دی) در نشست هفتگی با خبرنگاران درباره تحولات اخیر در پاریس گفت که جمهوری اسلامی تروریسم را در هر نقطهای از جهان محکوم میکند. وی در عینحال افزود: « اقدامات تحریک آمیز را نیز تقبیح میکنیم و اقدام هفتهنامه موردنظر (شارلی ابدو) توهینآمیز است و باعث تحریک احساسات مسلمانان جهان خواهد شد.»
کاریکاتور روی جلد شارلی ابدو در واقع تاثر پیامبر مسلمانان را از واقعه تروریستی پاریس نشان میدهد و به این ترتیب میکوشد بفهماند که چنین جنایاتی مورد تایید وی نیست. به این دلیل کاریکاتوریستی که آن را کشیده است میگوید علت برانگیختگی برخی مسلمانان را در مورد این کاریکاتور نمیفهمد.
گفتنی است که پس از راهپیمایی عظیم هفتهی گذشته در محکومیت ترورهای اخیر فرانسه و دفاع از آزادی بیان در این کشور، به ندرت میتوان انتقادی مستقیم از "شارلی ابدو" شنید.
"من شارلی هستم" مساوی است با "من لائیک هستم"
سردبیر شارلی ابدو در سرمقاله این شماره مجله این پرسش را مطرح میکند که آیا باید یک حمله تروریستی اتفاق میافتاد تا سیاستمداران فرانسه مشخصا از جدایی دین و سیاست (لائیسیته) دفاع کنند؟. او در این نوشته ادامه میدهد: «همه انسانهای ناشناس، همه سیاستمداران، رسانهها و نمایندگان ادیان که گفتند "من شارلی هستم"، باید بدانند که با گفتن این جمله در حقیقت گفتهاند، "من لائیک هستم"»
سردبیر شارلی ابدو روز سهشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرده بود که هیچ دینی در مجله او از این پس در امان نخواهد بود و از "حق کفرگویی" باید دفاع کرد.
محتوای این شماره از "شارلی ابدو"
در شماره تازه "شارلی ابدو" کاریکاتوریستها و طنزپردازان حمله تروریستی اخیر پاریس را به سخره میگیرند. آنها از جوانانی که برای شرکت در جهاد، سفر میکنند انتقاد کردهاند. در یکی از این کاریکاتورها تروریستی که به آسمان رسیده است میپرسد: «پس ۷۰ حوری بهشتی کجایند؟» پاسخ "شارلی ابدو" این است: «آنها فعلا سرگرم روزنامهنگاران "شارلی ابدو" هستند.» پاپ بندیکت شانزدهم هم در این نسخه مصون نمانده است.
در یکی دیگر از کارتونها این جمله به چشم میخورد: «کاریکاتوریست شدن در مجله "شارلی" - نتیجه ۲۵ سال فعالیت» پایین تصویر این جمله نقش بسته است: «تروریست شدن – ۲۵ ثانیه کار. تروریست شدن، شغلی برای همهی ناکامان.»
ژرارد بیارد، سردبیر "شارلی ابدو" میگوید: «این شماره هم یکی است مثل شمارههای قبلی. میخواهیم که مجلهمان یک مجله طنز باشد که شما را به خنده میآورد. چون غیر از این کار دیگری بلد نیستیم. با این کار نشان میدهیم که "شارلی" نمرده است.»
"حملهای کهتبلیغی شد برای مجله"
اگر تروریستها با حمله به دفتر این مجله قصد داشتند آنها را وادار به سکوت کنند، اشتباه کردند؛ بسیاری از کسانی که تاکنون حتی یک شماره از "شارلی ابدو را نخواندهاند، این بار مشتاق ورق زدن این مجله بودند. دولت فرانسه اعلام کرده است که یک میلیون یورو به "شارلی ابدو" کمک مالی خواهد کرد. اگر تمامی نسخههای شماره تازه "شارلی ابدو" در جهان به فروش برسند، پیشبینی میشود که این مجله درآمدی بیشتر از درآمد یکسال تحریریه داشته باشد. یکی از کاریکاتوریستهای مجله میگوید: «اگر بگوییم حمله تروریستی به دفتر مجله یک خوبی داشت، آن خوبی تبلیغ برای مجله بود.»