نخستین واکنش ایران به بسته‌ی پیشنهادی جدید شش قدرت بزرگ
۱۳۸۷ اردیبهشت ۱۴, شنبه
منوچهر متکی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز شنبه ۳ مه، در یک کنفرانس خبری در تهران در پاسخ به سوالی در مورد بسته‌ی پیشنهادی جدید، به کشورهای گروه ۱+۵ توصیه کرد وارد "وارد مرزهای ممنوعه" نشوند.
متکی گفت: «در ملاقاتی که با دیوید میلیبند وزیر امور خارجه انگلیس در کویت داشتم ایشان گفتند که قرار است ملاقات ۱+۵ در دوم ماه مه در لندن داشته باشند که بنا داریم نامه‌ای به ایران بنویسیم. من به میلیبند گفتم که کلمه‌ی ممنوعه (توقف غنی‌سازی) را وقوف دارید که چیست؟ باید توجه داشته باشید که وارد این مرزهای ممنوعه نشوید.»
وزیران خارجه‌ی پنج کشورعضو دائم شورای امنیت و آلمان روز جمعه ۲ مه در نشستی در لندن بر سر ارائه مشوق‌های جدید به ایران به توافق رسیدند. هدف گروه ۱+۵ آن است که ایران با دریافت این مشوق‌ها از غنی‌سازی اورانیوم دست بردارد.
درباره‌ی جزئیات این بسته‌ی جدید اطلاعی در دست نیست، اما دیپلمات‌ها می‌گویند این بسته، تکمیل‌شده‌ی بسته‌ی پیشنهادی ژوئن سال ۲۰۰۶ گروه ۵+۱ به ایران است. در آن بسته به ایران پیشنهاد شده بود در ازای چشم‌پوشی از غنی‌سازی اورانیوم می‌تواند کمک‌های اقتصادی و فنی از غرب دریافت کند. ایران این مشوق‌ها را رد کرد. اکنون بسته‌ی جدید، به گفته‌ی دیپلمات‌ها، با "عناصر سیاسی، اقتصادی، فنی و فرهنگی" تکمیل شده است.
تعلیق "تنها در طول یک فاز از مذاکرات"
در همین‌حال به گزارش خبرگزاری روسی اینترفکس، سرگئی لاروف، وزیر خارجه روسیه روز شنبه گفت، از ایران خواسته شده "تنها در طول یک فاز از مذاکرات" غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند. به گفته‌ی وزیر خارجه روسیه، "این خواسته نه یک اولتیماتوم، بلکه یک پیشنهاد است."
وزیر خارجه روسیه این پیشنهاد را "بسیار صادقانه" نامید و ابراز امیدواری کرد که ایران آن را مورد بررسی قرار دهد. لاوروف گفت: "باید مزایایی را که ایران می‌تواند با موافقت با مذاکرات پس از اجرای یک شرط، یعنی تعلیق غنی‌سازی بدان دست یابد، برای تهران توضیح داد."
مقام‌های رسمی ایران پیشتر نیز اعلام کرده بودند «هر بسته، طرح و ایده‌ای که به نوعی متضمن تعلیق فعالیت‌های هسته‌ای ایران باشد، مورد قبول نیست و ایران آن را رد می‌کند.»
کاندولیزا رایس، وزیر خارجه ایالات متحده‌ی آمریکا پیش از نشست لندن نسبت اثربخشی بسته‌ی پیشنهادی جدید تردید نشان داده بود. وزیر خارجه آمریکا گفته بود، شواهدی در دست نیست که نشان دهد ایرانی‌ها به این مسیر علاقمند هستند. به اعتقاد وزیر خارجه آمریکا، «مشکل اصلی بسته پیشنهادی نیست، بلکه اراده ایران است.»
با این‌حال به‌نظر نمی‌رسد اظهارات روز شنبه منوچهر متکی پاسخ نهایی ایران باشد. وی همز‌مان با این اظهارنظر به خبرنگاران گفت که ایران تا کنون در این خصوص نامه‌ای دریافت نکرده است.
غنی‌سازی اورانیوم عنصر کلیدی در مناقشه‌ی اتمی ایران با جامعه‌ی جهانی است. شورای امنیت سازمان ملل در دو سال گذشته در سه قطعنامه‌ی الزام‌آور از ایران خواسته است به غنی‌سازی اورانیوم پایان دهد. ایران می‌گوید فعالیت‌هایش در زمینه‌ی فرآوری اورانیوم در چهارچوب مقررات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است و اورانیوم غنی‌شده را برای تامین سوخت نیروگاه‌های برق اتمی‌اش لازم دارد. غربی‌ها اما می‌گویند ایران هنوز چنین نیروگاه‌هایی در اختیار ندارد و سوخت تنها نیروگاه در دست تکمیل آن نیز تا ده سال آینده از سوی روس‌ها تامین خواهد شد. بنابراین ایران تا سال‌ها نیازی به اورانیوم غنی‌شده برای تامین سوخت نیروگاه اتمی ندارد، مگر آنکه مقاصد پنهان دیگری در سر داشته باشد.
جامعه‌ی بین‌المللی نگران آن است که ایران از غنی‌سازی اورانیوم برای تولید سلاح هسته‌ای استفاده کند و به همین‌دلیل نیز حاضر نیست از غنی‌سازی اورانیوم دست بردارد.