دادسرا با تمدید مرخصی درمانی نسرین ستوده موافقت نکرد. او در حالی به قرچک بازگشت که به دلیل ابتلا به کرونا امکان در آغوش گرفتن فرزندانش را نداشت. همزمان چند تشکل حقوق بشری خواستار آزادی او و رفع ممنوعیت سفر همسرش شدند.
تبلیغات
نسرین ستوده، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر، عصر چهارشنبه ۱۲ آذر و پس از ۲۵ روزمرخصی به زندان بازگشت. او ۱۷ آبان به مرخصی استعلاجی آمده و چند روز بعد تست کرونایش مثبت اعلام شده بود.
همسر خانم ستوده پیش از بازگشت او به دویچه وله گفته بود که طبق تجویز پزشکی قانونی، او باید دو هفته دیگر در قرنطینه میماند اما دادسرای مربوطه با تمدید مرخصی موافقت نکرد. رضا خندان خبر داده بود که پرونده همسرش به یک دادسرای عادی منتقل شده که "به دلیل ترس و ناآگاهی از پروندههای سیاسی، هر دستوری را که از بالا برسد، تمام و کمال اجرا میکند."
خانم ستوده قبل از بازگشت به زندان، در پیامی نسبت به وضعیت احمدرضا جلالی، پژوهشگر محکوم به اعدام، ابراز نگرانی کرد و از همگان خواست برای حفظ جان این پزشک تلاش کنند. او گفت در طول مدت مرخصی به دلیل ابتلا به کرونا، امکان در آغوش گرفتن فرزندانش را نداشته است.
همزمان با بازگشت خانم ستوده به زندان قرچک، نهادهای حقوق بشری از جمله کانون بینالمللی وکلا، کمپین حقوق بشر در ایران، موسسه پن آمریکا و مرکز حقوق بشر والنبرگ، طی نامهای خواستار لغو حکم زندان او و برطرف کردن منع سفر دو ساله همسر او شدند.
پیشتر، ۳۸ نفر از نمایندگان پارلمان آلمان در فاصله مرخصی این حقوقدان ۵۷ ساله، نامهای خطاب به حسن روحانی نوشته و خواستار آزادی او شده بودند.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، انیس کالامار، گزارشگر ویژه در موضوع اعدامهای فراقانونی، ایرنه خان، گزارشگر ویژه حمایت از حق آزادی بیان و نیلس ملزر، گزارشگر ویژه شکنجه و مجازاتهای غیرانسانی نیز در بیانیهای خواهان بازنگری در پرونده اتهامات نسرین ستوده و آزادی او شده بودند.
بازگشت نسرین ستوده به زندان اوین در حالی است که عفو بینالملل هم با استقبال از مرخصی او، خواستار آزادی بدون قید و شرط این فعال حقوق بشری شده بود.
ستوده در سالهای گذشته به دلیل فعالیتهای حقوق بشری و مقاومت در برابر فشارها در جمهوری اسلامی جوایز معتبری مانند جایزه ساخاروف، جایزه انجمن جهانی قلم و جایزه حقوق بشر اروپا و جایزه حقوق بشر اتحادیه قضات آلمانی را دریافت کرده است.
او برای وکالت متهمان سیاسی و فعالان حقوق زن، با اتهاماتی چون "تبانی علیه امنیت ملی"، "فعالیت تبلیغی علیه نظام" و "ضدیت با مجازات اعدام" به ۳۳ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شده که طبق قانون مجازات اسلامی، ۱۲ سال آن قابل اجراست.
نسرین ستوده از سال ۹۷ و پس از دفاع از یکی از معترضان به حجاب اجباری به زندان افتاد.
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
آن گروه از وکلای دادگستری که وکالت زندانیان سیاسی و عقیدتی را بر عهده میگیرند و در کارزارهای مدنی و حقوق بشری مشارکت میکنند، همانند موکلان خود، با اتهامهایی چون "تبلیغ علیه نظام" و"تبانی علیه امنیت ملی" روبرو میشوند.
عکس: iranhumanrights/Daneshjou/Iran Emrooz
گیتی پورفاضل، وکیل دادگستری، از امضاکنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنهای است که مرداد ۹۸ منتشر شد. خانم پورفاضل چند هفته پس از انتشار بیانیه بازداشت شد و تا اواخر آبان در زندان اوین ماند. دادگاه انقلاب او را به چهار سال و دو ماه حبس محکوم کرد که در مرحله تجدیدنظر به ۲۷ ماه تقلیل یافت. او روز یکشنبه ۱۶ شهریور ۹۹ برای اجرای این حکم به زندان اوین منتقل شد.
عکس: tadbirkhabar.com
محمد نجفی، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر بارها با اتهامات مختلف احضار و زندانی شده است. این وکیل، در پروندههای مختلف به مجموعا ۱۹ سال زندان محکوم شده؛ پروندههایی که شامل اتهاماتی چون "توهین به رهبری"، "تبلیغ علیه نظام" یا "کمک به دول متخاصم در مصاحبه با رسانههای خارج از کشور" هستند. در بهمن سال ۹۸ و در تازهترین محاکمه، او را به دلیل سخنرانی در خانه مادر ستار بهشتی به شش ماه حبس محکوم کردند.
عکس: Mohamad Najafi, Anwalt , Iran, Teheran
امیرسالار داودی وکالت بسیاری از متهمان سیاسی و عقیدتی از جمله زینب جلالیان و زندانیان بهایی را بر عهده داشته و در کانال تلگرامی "بدون روتوش" در باره مسائل صنفی حوزه وکالت مینوشت. او ۲۹ آبان ۹۷ و پس از تفتیش دفتر کار و خانهاش دستگیر شد. شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران او را به ۳۰ سال حبس تعزیزی، ۱۱۱ ضربه شلاق، ۶ میلیون تومان جریمه نقدی و دو سال محرومیت از کلیه حقوق اجتماعی محکوم کرد.
عکس: iranhumanrights
پیام درفشان، وکیل مدافع تعدادی از زندانیان عقیدتی و سیاسی، در بهمن ۹۸ به اتهام "اهانت به مقام رهبری" از سوی دادگاه انقلاب اسلامی کرج به دوسال زندان و محرومیت از اشتغال به حرفه وکالت محکوم شد. دادگاه انقلاب تهران نیز در تیر ۹۹ او را با اتهاماتی چون "فعالیت تبلیغی علیه نظام" و "نشر اکاذیب" مجرم شناخت. او در یک پرونده دیگر به یک سال حبس تعلیقی محکوم شده است.
عکس: ILNA/Handout
شهریور ۱۳۹۷، قاسم شعله سعدی (راست) و آرش کیخسروی (سمت چپ) حین تجمع در برابر مجلس و به اتهام "اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی" دستگیر و به زندان اوین منتقل شدند. علت تجمع، اعتراض به نظارت استصوابی و کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر بود. دستگیری وکلای دادگستری در برابر مجلس و انتقال دو تن از آنها با پابند و دستبند و لباس مخصوص به زندان فشافویه، با واکنش اعتراضی "تریبون آزاد وکلا" همراه شد.
عکس: Sahba.news
زینب طاهری، وکیل محمد ثلاث، یک روز پس از اعدام موکلاش بازداشت شد. او اعلام کرده بود اسنادی حاکی از بیگناهی ثلاث در اختیار دارد و آنها را افشا خواهد کرد. دستگاه قضایی جمهوری اسلامی علت بازداشت طاهری را "راههای غیرقانونی" برای دفاع از موکلاش و توسل به شبکههای اجتماعی اعلام کرد. خانم طاهری تاکید داشت که بازسازی صحنه جرم بدون حضور متهم، وکیل و شهود، در محل اداره آگاهی شاهپور انجام شده است.
عکس: Iran Emrooz
هدی عمید، وکیل دادگستری و فعال حقوق زنان (نفر اول سمت چپ) در شهریور ۹۷ در خانهاش دستگیر شد. او پس از دو ماه حبس در زندان اوین، با قرار وثیقه آزاد شد. هدی عمید و نجمه واحدی (سمت راست)، کارگاههای آموزشی در زمینه شروط ضمن عقد برای زنان برگزار میکردند. این دو همزمان با رضوانه محمدی، فعال برابری جنسیتی (نفر وسط) بازداشت شدند.
عکس: persian.iranhumanrights.org
مصطفی دانشجو، وکیل دادگستری، از فعالان حقوق دراویش گنابادی، ۱۷ تیر ۹۷ با هجوم ماموران مسلح به خانهاش دستگیر شد. دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه، او را به اتهام "تبانی علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام" به ۸ سال زندان محکوم کرد. او به دلیل وضعیت جسمی نامناسب و از کار افتادگی نیمی از ریه، با قرار وثیقه آزاد شده اما پروانه وکالتش به دلیل دفاع از دراویش گنابادی لغو شده است.
عکس: Human rights campagne
عبدالفتاح سلطانی، از پایهگذاران کانون مدافعان حقوق بشر و وکیل مدافع پرونده بسیاری از دانشجویان، روزنامهنگاران و فعالان سیاسی و از معترضان به نتیجه انتخابات ۸۸، هفت سال در زندان ماند. او اسفند ۱۳۹۰ به ۱۸ سال حبس در تبعید و ۲۰ سال محرومیت از وکالت محکوم شد که بعدا به ۱۰ سال تقلیل یافت. سلطانی بهخاطر شجاعت و پایداری در دفاع از حقوق زندانیان، جوایز زیادی کسب کرده است.
عکس: Privat
نسرین ستوده به ۳۳ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شده است. او را نیز به اتهامات آشنایی چون "تبانی علیه امنیت ملی، فعالیت تبلیغی علیه نظام" یا "ضدیت با مجازات اعدام" محاکمه کردهاند. انجمن قضات آلمان که جایزه حقوق بشر سال ۲۰۲۰ را به این وکیل دادگستری داده میگوید: «ستوده به واسطه تعهد شجاعانه و خستگیناپذیر خود به حقوق بشر و حاكمیت قانون به یک سمبل مدافع حقوق مدنی ایران تبدیل شده است.»