در نشست امروز وزیران دفاع ناتو در بروکسل موضوع اصلی عضویت اوکراین در این پیمان نظامی است. دبیرکل ناتو و شماری کشورهای شرق اروپا خواستار دادن یک تضمین برای عضویت اوکراین هستند، برخی کشورهای غربی اما مخالفاند.
تبلیغات
در جلسه روز پنجشنبه ۱۵ ژوئن وزیران دفاع ناتو بار دیگر تمرکز بر حمایت بلندمدت از اوکراین است، اما مانند همیشه، هیجانانگیزترین موضوع در دستور کار نیامده است.
یک دیپلمات عالیرتبه ناتو از قبل گفت که قطعا به این موضوع اصلی رسیدگی خواهد شد و افزود، زمانی که ۳۱ وزیر دفاع ناتو امروز در مقر بروکسل حضور به هم رسانند، این موضوع مانند یک فیل در سالن جلسه خواهد نشست.
حال "فیل در اتاق" این سوال است که اوکراین چه زمانی میتواند عضو ناتو شود. به طور حتم این عضویت در طول جنگ رخ نخواهد داد، زیرا همگان بر سر آن توافق دارند. در غیر این صورت پیمان ناتو به طور اجتنابناپذیر به یک طرف جنگ تبدیل میشود.
اصرار استولتنبرگ بر تضمین عضویت اوکراین
از سوی دیگر، ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، در هفتههای اخیر به تکرار و با صراحت به پذیرش احتمالی اوکراین اشاره کرده است که برای برخی از اعضا گیجکننده بوده است.
او روز گذشته بار دیگر این خواست خود را تکرار کرد. استولتنبرگ خواستار آن شد که این پیمان در نشست سران ناتو در ویلنیوس لیتوانی در چهار هفته دیگر تنها به ارسال پیامهای حمایت و همبستگی اکتفا نکند و گفت: «ما باید روشن کنیم که آینده اوکراین در ناتو است.»
بسیاری پرسشهای باز
این در واقع موضوع جدیدی نیست، زیرا از زمان اجلاس ناتو در بخارست در سال ۲۰۰۸، چشم انداز پیوستن اوکراین به ناتو یک موضوع قطعی در میان کشورهای عضو بوده است. اما اینکه چه زمانی، در چه آیندهی دور یا نزدیک این عضویت عملی شود، اختلافنظر هست.
کشورهای بالتیک و لهستان فشار میآورند و میخواهند که اوکراین موافقت مشخصی برای پذیرش عضویت دریافت کند - نه اینکه گفته شود "یک زمانی"، بلکه بلافاصله پس از جنگ.
کشورهای بزرگ غربی ناتو این خواست را رد میکنند. آمریکا، فرانسه و آلمان چنین وعدههایی را زودهنگام میدانند، تا زمانی که هیچ کس نداند جنگ چه زمان و چگونه پایان مییابد، اوکراین در چه شرایطی از آن خارج میشود و مهمتر از همه اینکه، اوکراین با چه روسیهای رویارو خواهد بود. روسیهی پوتین با اهداف امپریالیستی فتح و تصرف، یا روسیهای تحت یک رهبری جدید در کرملین؟
آلمان خواستار تضمینهای امنیتی است
آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان، دو هفته پیش در نشست وزیران خارجه کشورهای ناتو در اسلو گفت، با توجه به این همه پرسشهایی که وجود دارد، واضح است که "نمیتوانیم در مورد عضویت جدید [در ناتو] در میانه جنگ صحبت کنیم".
دولت آلمان در عوض میخواهد به اوکراین تضمینهای امنیتی برای دوره پس از جنگ داده شود و همپیمانان برلین در واشنگتن و پاریس نیز در حال برنامهریزی برای همین کار هستند.
با این حال، تضمینهای امنیتی به وضوح در مقایسه با تضمین ملموس عضویت در ناتو، چندان الزامآور نیست. زیرا حمله به یک عضو به عنوان حمله به همه اعضا محسوب میود و این هسته اصلی پیمان ناتو است.
سلاحهایی که غرب در اختیار اوکراین گذاشت به روایت تصویر
بدون کمکهای تسلیحاتی کشورهای غربی، اوکراین توان مقابله با تجاوز ارتش روسیه را نداشت. چه سلاحهایی برتری تسلیحاتی روسیه بر اوکراین را برهم زدند؟ در این گزارش تصویری ببینید:
تجاوز نظامی روسیه به اوکراین با ورود و پیشروی هزاران دستگاه تانک و زرهپوش به خاک این کشور آغاز شد. یکی از مهمترین سلاحهایی که بلای جان تانکهای روسی و مانع از پیشروی آنها شد موشک دوشانداز ضد تانک هدایت شونده جاولین (نیزه) است. طبق آمار رسمی فقط آمریکا ۴هزار و ۶۰۰ دستگاه از این موشکها را در اختیار اوکراین قرار داده و دیگر کشورهای غربی نیز شمار دیگری به اوکراین فرستادهاند.
آمریکا ۵ فروند هلیکوپتر ترابری نظامی میل ۱۷ ساخت روسیه که تاکنون ۱۵ هزار فروند از آن ساخته شده و در ۷۰ کشور مستقر هستند را در اختیار ارتش اوکراین قرار داده است. همچنین یکصد فروند پهپاد انتحاری نیز به ارتش اوکراین تحویل داده شده است.
عکس: Reuters/Kacper Pempel
پایان برتری هوایی با اف آی ام-۹۲ استینگر
نیروی هوایی اوکراین عملا از چند هواپیما و هلیکوپتر قدیمی ساخت اتحاد شوروی سابق تشکیل شده بود. تجاوز نظامی روسیه به اوکراین با برتری مطلق هوایی این کشور همراه بود که ارسال موشکهای دوشانداز ضد هوایی استینگر با سیستم گرمایاب به این برتری هوایی پایان داد. آلمان ۵۰۰ دستگاه، آمریکا ۱۴۰۰ دستگاه و سایر کشورهای غربی نیز مقادیر دیگری استینگر به اوکراین کمک کردند.
عکس: picture-alliance/epa/C. Rehder
موشک ضد تانک NLAW
سلاح دوشپرتاب و یک بار مصرف "ضد تانک سبک نسل بعدی" (NLAW) در سوئد توسعه یافته و در بریتانیا تولید شده است. بریتانیا تا ماه مارس ۶ هزار راکت به اوکراین کمک کرده که ۳ هزار و ۶۱۵ قبضه آن "NLAW" بوده است.
عکس: Pavlo Palamarchuk/AP/dpa/picture alliance
خوردوهای زرهپوش و کمکهای دارویی
دولت آلمان تاکنون ۸۰ دستگاه خودرو زرهپوش به همراه ۵۰ دستگاه آمبولانس و کمکهای دارویی دیگر به اوکراین ارسال کرده است.
عکس: Daniel Karmann/dpa/picture alliance
ارسال استرالا ۲ انبار شده در آلمان
از دوران جنگ سرد در انبارهای تسلیحاتی آلمان دمکراتیک (آلمان شرقی) موشکهای دوشانداز ضد هوایی استرلا ۲ ساخت اتحاد شوروی که در ناتو به آن "سام ۷" گفته میشد، نگهداری میشدند. به دستور دولت آلمان ۲۷۰۰ قبضه از این موشکها برای کمک به اوکراین فرستاده شدند. دیگر کشورهای عضو پیمان ورشو سابق مانند لهستان و رومانی نیز از این موشکها به اوکراین فرستادهاند.
عکس: Michael Mandt/Bundeswehr/dpa/picture alliance
هاموی، رادار و قایقهای گشتزنی
در میان کمکهای آمریکا به اوکراین ۷۰ دستگاه خودرو "هاموی" (هامر اچ وان)، ۳ فروند قایق گشتزنی، ۸ دستگاه سیستم رادار، ۲۵ هزار کلاهخود و ۲۵ هزار جلیقه ضد گلوله دیده میشود.
عکس: AFP/Getty Images/S. Supinsky
سلاح ضد تانک، مسلسل و فشنگ و غذای سربازی
پانصد قبضه "سلاح ضد تانک ۳" به همراه یک هزار گلوله، ۱۰۰ قبضه تیربار "ام ژ۳"، ۱۶ میلیون فشنگ، ۲۳ هزار کلاهخود، ۱۳۰۰ جلیقه ضد گلوله، ۳۵۰ هزار پرس غذای سربازی از دیگر کمکهای آلمان تا ماه مارس به اوکراین بوده است.
عکس: Philipp Schulze/dpa/picture alliance
توپ، خمپاره و فشنگ
آمریکا همچنین تاکنون ۶۰ میلیون فشنگ، بیش از یک میلیون خمپاره و گلوله توپ، ۳۰۰ قبضه خمپارهانداز، یک هزار قبضه کلت کمری، ۵ هزار قبضه تفنگ و ۶۰۰ قبضه مسلسل به ارتش اوکراین کمک کرده است.
عکس: Sgt Paris/Capers /UPI Photo/imago
کمکهای هلند
هلند نیز کمکهای نظامی به اوکراین ارسال کرده است. این کمکها شامل ۴۰۰ قبضه سلاح ضد تانک، ۲۰۰ قبضه موشک ضد هوایی استینگر، ۱۰۰ قبضه سلاح تکتیرانداز، ۳۰ هزار فشنگ مربوطه و دستگاه مینیاب میشود.
عکس: Bundeswehr/Walter Wayman
دفاع ضد پهپاد
ارتش اوکراین همچنین چهار سیستم دفاعی ضد پهپاد از آلمان دریافت کرده است. افزون بر این ارتش اوکراین ۱۶ دوربین دید در شب و همچنین دوربینهای دیگر نیز تحویل گرفته است.
عکس: Nicolas Armer/dpa/picture alliance
ارسال بیامپی به اوکراین
دولت آلمان به جمهوری چک اجازه داده است تا ۵۸ دستگاه "PbV-501" که سابقا به آن "بی ام پی ۱" گفته میشد را در اختیار اوکراین قرار دهد. این زرهپوشها قبلا متعلق به جمهوری دمکراتیک آلمان (آلمان شرقی) بود که پس از وحدت دو آلمان در اختیار ارتش آلمان قرار گرفتند که بعدا در پایان دهه ۹۰ میلادی به سوئد و از آنجا به جمهوری چک تحویل داده شدند. استفاده از این خودروها منوط به اجازه آلمان است.
عکس: Stefan Sauer/dpa/picture alliance
هدیه موشک ضد هوایی اس ۳۰۰
دولت اسلواکی سیستم موشکهای پدافند هوایی اس ۳۰۰ خود که ساخته روسیه است را به اوکراین هدیه کرده است. برد این موشکها بالغ بر ۱۰۰ کیلومتر است و بدین ترتیب باز هم از برتری هوایی روسیه کاسته شده است.
عکس: picture-alliance/dpa
ارزش کمکها تا حال چقدر بوده است؟
اتحادیه اروپا روز چهارشنبه ۱۳ آوریل (۲۴ فروردین) یک بسته ۵۰۰ میلیون یورویی به اوکراین کمک کرد که در مجموع کمکهای این اتحادیه به یک و نیم میلیارد یورو رسید. متعاقب آن دولت بایدن نیز از تحویل تجهیزات نظامی به ارزش ۸۰۰ میلیون دلار دیگر خبر داد که مجموع کمکهای ایالات متحده به اوکراین به ۲/ ۳ میلیارد دلار بالغ میشود. فرانسه نیز تاکنون ۱۰۰ میلیون یورو کمک نظامی کرده است.