نظم نو جهانی: گروه ۲۰ به جای گروه ۸
۱۳۸۷ آبان ۲۷, دوشنبه
یوشکا فیشر، وزیر خارجه‌ی سابق آلمان در ستون ثابت خود در هفته‌نامه‌ی "دی تسایت" نتایج اجلاس گروه کشورهای بیست‌گانه در واشنگتن برای غلبه بر بحران مالی جهانی را تفسیر کرده است. او نوشته است: «۱۵ نوامبر ۲۰۰۸ را بایستی به خاطر سپرد، زیرا این روز، روزی تاریخی است. در واشنگتن برای نخستین بار سران ۲۰ کشور پراهمیت جهان (گروه ۲۰) گرد آمدند، برای آنکه برای مشکل بحران اقتصادی و مالی جهانی راه حلی پیدا کنند. با وجود اینکه حاصل این نخستین دیدار، فقط اعلام اراده بود، باز آن را بایستی یک نقطه‌ی عطف تاریخی تلقی کرد.»
اهمیت اجلاس واشنگتن را یوشکا فیشر در آن می‌بیند که نشان داد هفت کشور عمده‌ی صنعتی بعلاوه‌ی روسیه، که قبلا مقدرات اقتصاد جهانی را تعیین می‌کردند، دیگر قادر نیستند نقش پیشین خود را ایفا کنند و حال دست به سوی چین و کشورهای موسوم به "آستانه" (که چنین خوانده می‌شوند، چون در آستانه‌ی صنعتی شدن تا حد یک کشور پراهمیت قرار دارند) دراز کرده‌اند. یوشکا فیشر نوشته است: «بر این قرار گروه هشت، دیگر برای همیشه اهمیت خود را از دست داده است.»
گروه ۲۰
یوشکا فیشر در این اظهار نظر خود تنها نیست. بسیاری از مفسران و سیاستمداران با وجود همه‌ی اختلاف‌هایشان بر این نکته دست گذاشته‌اند، که بایستی درک تازه‌ای از "نظم نو جهانی" داشت و در نظر گرفت که نظم تازه دیگر بدون مشارکت کشورهای بیشتری بی‌ثبات است و قادر به مهار بحران‌هایی چون بحران اخیر مالی نیست. مارتین شولتز، عضو پارلمان اروپا از حزب سوسیال‌دموکرات آلمان، یک نماد نظم تازه را در اهمیت‌یابی گروه کشورهای بیست‌گانه می‌بیند. او در مقاله‌ای که برای روزنامه‌ی فرانکفورتر روندشاو نوشته تصریح کرده است: «دوران نشست‌های گروه ۷ به پایان رسیده است. از این پس گروه ۲۰ به مثابه آینه‌ی یک جهان چندقطبی عرصه‌ای خواهد بود برای تلاش کشورهای صنعتی و کشورهای درآستانه برای دست‌یابی به راه‌حل‌های مشترک.»
گروه ۲۰ شامل این کشورها بعلاوه‌ی اتحادیه‌ی اروپاست: چین، برزیل، استرالیا، آرژانتین، آلمان، فرانسه، هندوستان، اندونزی، ایتالیا، ژاپن، کانادا، مکزیک، روسیه، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی، کره‌ی جنوبی، ترکیه، انگلستان، ایالات متحده‌ی آمریکا. نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا به صورت چرخشی است.
ایده‌ی تشکیل این گروه در اجلاس هفت کشور صنعتی در سال ۱۹۹۹ تثبیت شد، آن هم به عنوان پاسخی به ضرورتی که بحران مالی ۱۹۹۷ آسیا آن را آشکار کرده بود. این بحران نشان داد که بایستی کشورهای بیشتری برای کنترل نظم مالی جهانی مشارکت داشته باشند.
جهان تازه
لوئیس ایناسیو لولا، رئیس جمهور برزیل در واشنگتن، در مورد اجلاس گروه ۲۰ چنین نظر داد: «ما از گروه ۲۰ حرف می‌زنیم، چون دیگر دلیلی برای ادامه‌ی حیات گروه ۸ وجود ندارد.» هو جین‌تاو، رئیس جمهور چین نیز اوضاع را از زاویه‌ای مشابه می‌بیند. او در واشنگتن گفت: «سازمان‌های چندجانبه‌ی موجود از تاریخ پاسخ رد گرفته‌اند.» او افزود: «ما به یک نظم مالی بین‌المللی نیاز داریم که منصفانه، عادلانه و قاعده‌مند باشد و همه را مشارکت دهد.»
در همین مورد پیر اشتاین‌بروک، وزیر دارایی آلمان نیز با صراحت گفته است: «گروه ۸ دیگر آن چارچوبی نیست که مسائل را بتوان در آن حل کرد.»
مبتکر برگزاری کنفرانس واشنگتن نیکولا سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه بود. او نیز طرفدار درک تازه‌ای از نظم جهانی است. این سخن اخیر او پرآوازه شده است: «آمریکا قدرت شماره‌ی یک است. اما آیا تنها قدرت است؟ نه. ما در یک جهان تازه به سر می‌بریم.»
ر/ خبرگزاری آلمان، دی تسایت، فرانکفورتر روندشاو، راینیشه پست