پس از سرنگونی پهپادهای روسی در حریم هوایی لهستان، ورشو خواستار تشکیل جلسه اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد شد. هیأت کره جنوبی در سازمان ملل که ریاست این شورا را در ماه سپتامبر بر عهده دارد، اعلام کرد تعیین زمان برگزاری این نشست در دست هماهنگی است.

به گفته منابع دیپلماتیک پیش‌تر اسلوونی، دانمارک، یونان، فرانسه و بریتانیا خواستار تشکیل این نشست در روز جمعه ۱۲ سپتامبر شده بودند.

لهستان صبح چهارشنبه دهم سپتامبر (۱۹ شهریور) از سرنگونی چندین پهپاد روسی که وارد حریم هوایی این کشور شده بودند، خبر داد. ورشو اعلام کرد این "اقدام متجاوزانه" با حمایت متحدان ناتو دفع و بقایای ۱۶ پهپاد بدون سرنشین در نقاط مختلف این کشور پیدا شده‌ است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

روسیه مسئولیت این حمله را نپذیرفته است. یک دیپلمات ارشد روس در لهستان مدعی شد این پهپادها از سمت اوکراین وارد حریم هوایی لهستان شده‌اند. وزارت دفاع روسیه ادعا کرده پهپادهای این کشور "در حال انجام حمله‌ای گسترده به تأسیسات نظامی در غرب اوکراین بوده‌اند، اما هیچ هدفی در خاک لهستان در دستور حمله نبوده است".

منابعی در اتحادیه اروپا گفته‌اند شماری از پهپادهایی که حریم هوایی لهستان را نقض کرده‌اند، از نوع شاهد ساخت ایران بوده‌اند. روسیه از این پهپادها در حملات خود علیه اوکراین استفاده می‌کند.

دونالد توسک، نخست‌وزیر لهستان اعلام کرد ۱۹ مورد نقض حریم هوایی این کشور توسط پهپادهای روسی در بامداد چهارشنبه ثبت شده و بسیاری از این پهپادها مستقیما از بلاروس وارد لهستان شده‌اند.

توسک در همین رابطه با فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان تلفنی گفت‌وگو کرد. مرتس گفت او نیز با توسک هم‌نظر بوده و معتقد است پهپادهای روسی به هیچ‌وجه به طور تصادفی وارد حریم هوایی لهستان نشده‌اند. او تأکید کرد همانند توسک این حادثه را "تهدیدی جدی برای صلح در سراسر اروپا" می‌داند.

بیشتر بخوانید: واکنش مقامات اروپایی به نقض حریم هوایی لهستان توسط پهپادهای "ساخت ایران" روسیه

مرتس همچنین با اشاره به عملکرد پدافند هوایی ناتو گفت "این پدافند عمل کرده، اما عملکردش آنطور که باید، خوب نبوده و نتوانسته از ورود این تعداد پهپاد به حریم هوایی لهستان جلوگیری کند". به گفته مرتس این موضوع قطعا موجب بحث‌هایی میان اعضای ناتو خواهد شد. او تأکید کرد آلمان و ناتو مصمم هستند که "آمادگی دفاعی و توان دفاعی بخش اروپایی ناتو را به طرز قابل‌توجهی افزایش دهند".

در همین حال بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان نیز گفت هیچ دلیلی برای این فرض که اشتباهی در مسیر پرواز این پهپادها رخ داده وجود ندارد. به گفته او برای رسیدن به اوکراین، پهپادها مجبور نبودند از آن مسیر عبور کنند.

کارول ناوروکی، رئیس‌جمهور لهستان در شبکه اجتماعی اکس از گفت‌وگوی تلفنی خود با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا خبر داده و نوشت این تماس "بخشی از مشورت‌هایی" بوده است که لهستان با متحدانش داشته است. ناوروکی نوشت: «مذاکرات امروز همبستگی متحدان را تأیید کرد.»

ترامپ پیش‌تر با انتشار پستی در شبکه اجتماعی "تروث سوشال" به سرنگونی پهپادهای روسی در خاک لهستان واکنش نشان داده و نوشته بود: «ماجرای نقض حریم هوایی لهستان توسط روسیه با پهپاد چیست؟ شروع شد!» او مشخص نکرده بود منظورش از لفظ "شروع شد" چیست.

تشکیل جلسه شورای ناتو

نمایندگان کشورهای عضو ناتو روز چهارشنبه به درخواست لهستان که خواستار فعال‌سازی ماده ۴ ناتو شده بود، در بروکسل گردهم آمدند. طبق ماده ۴ پیمان ناتو هر عضو در صورت تهدید تمامیت ارضی، استقلال سیاسی یا امنیت خود درخواست تشکیل جلسه بدهد و با دیگر اعضا مشورت کند. موضوع مورد بحث باید در شورای ناتو بررسی شود و ممکن است به تصمیمات یا اقدامات مشترک منجر شود. تشکیل این جلسه الزاما به معنای اخذ تصمیمات یا برداشتن گام‌های مشترک نیست.

از زمان تأسیس ناتو در سال ۱۹۴۹ تا کنون، این ماده تنها چهار بار فعال شده است که آخرین مورد به ۲۴ فوریه ۲۰۲۴ بازمی‌گردد؛ روزی که روسیه به خاک اوکراین حمله کرد.

ناتو هنوز در مورد نقض حریم هوایی لهستان توسط روسیه تصمیم نهایی نگرفته است. مارک روته، دبیرکل این سازمان، اعلام کرد بررسی‌ها در این رابطه جریان دارد. او با این حال اقدام روسیه را صرف‌نظر از اینکه نقض حریم هوایی لهستان عامدانه صورت گرفته یا خیر، "کاملا بی‌ملاحظه" خواند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای که در تلگرام منتشر کرده مدعی شد "حداکثر برد پرواز پهپادهای روسی مورد استفاده در این حمله که گفته می‌شود از مرز لهستان عبور کرده‌اند، ۷۰۰ کیلومتر است".

این وزارتخانه می‌گوید آماده گفت‌وگو با وزارت دفاع لهستان در این زمینه است.

از زمان آغاز جنگ در اوکراین، لهستان و برخی دیگر از کشورهای عضو ناتو بارها نقض حریم هوایی خود توسط پهپادهای روسی را گزارش کرده‌اند. با این حال هرگز تا پیش از این، چنین تعداد زیادی پهپاد به یکباره وارد حریم هوایی یکی از اعضای ناتو نشده بود. همچنین برای نخستین بار است که پهپادهای روسی پس از نقض حریم هوایی یک کشور سرنگون شده‌اند.