مارک روته، دبیرکل ناتو روز جمعه ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با ژنرال آلکسوس گرینکویچ، فرمانده کل نیروهای ناتو در اروپا، اعلام کرد این پیمان فرااتلانتیک عملیات "نگهبان شرقی" را آغاز می‌کند تا موضع دفاعی در امتداد جناح شرقی‌ آن، بیش‌ازپیش، تقویت شود.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

او گفت که عملیات نظامی شامل "مجموعه‌ای از منابع" از کشورهایی مانند آلمان، دانمارک، فرانسه و بریتانیا خواهد بود و "در روزهای آینده" آغاز می‌شود.

 دبیرکل ناتو توضیح داد که علاوه بر "قابلیت‌های سنتی نظامی"، این عملیات "عناصری را نیز در بر می‌گیرد که به طور ویژه برای چالش‌های خاص مرتبط با به‌کارگیری پهپادها طراحی شده‌اند."

گرینکویچ نیز اعلام کرد دستور آغاز عملیات را صادر کرده و عملیات "نگهبان شرقی" (Eastern Sentry) فوراً شروع می‌شود.

در شامگاه چهارشنبه ۱۰ سپتامبر، دست‌کم ۱۹ پهپاد به‌طور عمیق وارد حریم هوایی لهستان، عضو اتحادیه اروپا و ناتو، شدند و چندین فروند سرنگون شد. لهستان و متحدانی همچون آلمان این حادثه را تحریک عمدی علیه کل ائتلاف نظامی غرب دانستند. روته روز جمعه گفت ارزیابی این وقایع همچنان ادامه دارد.

آلمان اعلام کرد شمار جنگنده‌های یوروفایتر خود را برای نظارت بر حریم هوایی لهستان از دو فروند به چهار فروند افزایش می‌دهد. فرانسه نیز از اعزام سه جنگنده رافائل برای نظارت بر مرز شرقی ناتو خبر داد.

شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز روز جمعه، ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) نشستی اضطراری برای بررسی نقض حریم هوایی لهستان توسط پهپادهای منتسب به روسیه برگزار می‌کند.

ورود پهپادهای نظامی به حریم هوایی لهستان فقط یک "اشتباه"

آیا ارتش روسیه با ورود پهپادهای نظامی به حریم هوایی لهستان فقط مرتکب یک "اشتباه" شده است؟ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا این احتمال را مطرح کرده است. اما دونالد توسک، نخست‌وزیر لهستان و همچنین محافل نظامی این دیدگاه را رد می‌کنند. در همین حال از سوی اتحادیه اروپا، بریتانیا و آلمان واکنش‌های صریحی ابراز شده‌اند.

توسک در این باره در پلتفرم در اکس نوشت: «ما نیز آرزو داشتیم که حمله پهپادی به لهستان یک خطا بوده باشد. اما چنین نبود. و ما این را می‌دانیم.»

در جریان یک حمله هوایی روسیه به اوکراین در شامگاه چهارشنبه، شمار زیادی پهپاد به حریم هوایی لهستان و بدین‌ترتیب به حریم ناتو پرواز کردند. نیروی هوایی لهستان و دیگر متحدان ناتو در لهستان برای نخستین بار چند پهپاد روسی را سرنگون کردند.

محافل نظامی خطا را بعید می‌دانند

ترامپ در این رابطه روز پنجشنبه ۱۱ سپتامبر (۲۰ شهریور) در پاسخ به پرسش یک خبرنگار گفته بود نقض حریم هوایی لهستان توسط پهپادهای روسی "می‌تواند یک خطا بوده باشد." با این حال، او افزود که از "تمام این وضعیت" خشنود نیست.

احتمال این نکته که ورود پهپادها به حریم هوایی لهستان واقعاً یک "خطا" بوده است، پس از بررسی رویداد در محافل نظامی، بعید دانسته می‌شود. بنا بر اطلاعات خبرگزاری آلمان از محافل ناتو، دست‌کم یکی از پرنده‌های بدون سرنشین به سوی مرکز توزیع کمک‌های نظامی به اوکراین در فرودگاه "رژشوف" لهستان پرواز کرده بود.

پیش‌قدمی بریتانیا

در همین حال ایوت کوپر، وزیر خارجه جدید بریتانیا در جریان سفری به کی‌یف تحریم‌های تازه‌ای علیه روسیه اعلام کرد. همان‌گونه که وزارت امور خارجه در بیانیه‌ای اعلام کرد، این تحریم‌ها عمدتاً بخش نظامی و انرژی روسیه را هدف قرار می‌دهند.

بیشتر بخوانید: نقض حریم هوایی؛ لهستان خواستار تشکیل جلسه شورای امنیت شد

طبق این بیانیه، کوپر گفت که بریتانیا "بی‌تفاوت نخواهد نشست"، در حالی که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، "تهاجم وحشیانه علیه اوکراین" را ادامه می‌دهد.

در بیانیه وزارت خارجه بریتانیا همچنین آمده است: «مجموعاً ۱۰۰ تحریم جدید به‌عنوان واکنشی به ورود پهپادهای روسی به حریم هوایی لهستان در نظر گرفته می‌شوند. در هفته‌های اخیر، پوتین بار دیگر تلاش‌های آمریکا برای صلح را نادیده گرفته و جنگ خود را شدت بخشیده، مردم اوکراین را با موشک‌ها و پهپادها به وحشت انداخته و غیرنظامیان بی‌گناه را کشته است.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

این تحریم‌ها ضمن اعمال افزایش فشار اقتصادی بر روسیه همچنین "ناوگان سایه" این کشور را هدف می‌گیرند که برای دور زدن تحریم‌های انرژی به کار گرفته می‌شود. حال ۷۰ کشتی دیگر این ناوگان نیز تحریم شده‌اند.

واکنش اتحادیه اروپا و آلمان

در همین حال اتحادیه اروپا نیز به نقض حریم هوایی لهستان توسط پهپادهای روسیه واکنش نشان داده و سفیران روسیه و بلاروس را احضار کرده است. یک مقام اتحادیه اروپا در این مورد گفت: «ما به‌روشنی اعلام کردیم که این اقدام بی‌پروا یک تشدید جدی از سوی روسیه محسوب می‌شود.» به گفته او، سفیران هر دو کشور روز پنجشنبه احضار شدند.

بیشتر بخوانید: نقض حریم هوایی ناتو؛ لهستان "پهپادهای روسی" را سرنگون کرد

دولت آلمان نیز حمایت خود را در نظارت بر حریم هوایی لهستان افزایش داد. سخنگوی وزارت دفاع آلمان در این زمینه گفت این مأموریت آغاز و آمادگی عملیاتی شامگاه پنجشنبه برقرار شده است. دو یگان رهگیری نیز اکنون به‌طور شبانه‌روزی در مأموریت هستند.

کرملین نگرانی‌های غرب درباره رزمایش مشترک روسیه و بلاروس را رد کرد

هم‌زمان، کرملین نگرانی کشورهای غربی از رزمایش نظامی مشترک روسیه و بلاروس موسوم به "زاپاد ۲۰۲۵" را که روز جمعه ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) آغاز شد، "بی‌اساس" دانست.

به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه ، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت در شرایط عادی، کشورهای همسایه صرفاً مانورهای نظامی یکدیگر را رصد می‌کنند. او اضافه کرد: «اما اکنون اروپای غربی موضعی خصمانه در برابر ما اتخاذ کرده و این به اضافه‌بار عاطفی در این کشورها منجر شده است.»

بیشتر بخوانید: آغاز رزمایش مشترک روسیه و بلاروس؛ آماده‌باش ناتو

پسکوف به‌ویژه به تصمیم لهستان برای بستن مرز خود به دلیل این مانورها اشاره کرد. او تأکید کرد روسیه هرگز کشورهای دیگر را تهدید نکرده است.

رزمایش "زاپاد ۲۰۲۵" در شرایطی برگزار می‌شود که کشورهای همسایه روسیه و بلاروس، از جمله اعضای اتحادیه اروپا و پیمان نظامی ناتو، پس از ورود پهپادهای روسی به حریم هوایی لهستان در اوایل هفته جاری برای نخستین بار، به‌شدت نگران شده‌اند.