دقایقی پیش از نیمه‌شب دوشنبه (۲۶ مهر / ۱۸ اکتبر) هوگو چاوز وارد تهران شد تا رکورد سفر رئیس یک کشور خارجی به ایران را بشکند. این رکورد در اختیار خود او بود که از زمان نشستن بر مسند ریاست جمهوری ونزوئلا تا کنون ۸ بار به تهران سفر کرده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، این دیدار از تهران بخشی از سفر هوگو چاوز به کشورهای شرق اروپا و خاورمیانه به منظور تقویت مناسبات تجاری است. وی می‌کوشند در مناسبات بین‌المللی جایگاه خود را تحکیم ببخشد.

به گزارش وبسایت شبکه "پرس تی وی" متعلق به دولت جمهوری اسلامی، نمایندگان دو کشور در گفت‌وگوهای خود قصد دارند همکاری‌های خود را در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی گسترش دهند.

این گزارش می‌‌افزاید که طرح همکاری‌های مشترک در حمل‌ و نقل با کشتی‌های نفت‌کش، ساخت واحدهای پتروشیمی و حضور شرکت‌های ونزوئلایی در حوزه‌ی گاز پارس جنوبی از جمله توافق‌‌هایی که میان سران دو کشور صورت خواهد گرفت.

در طول پنج سال گذشته دو کشور ایران و ونزوئلا شمار زیادی تفاهم‌نامه، توافقنامه و قرارداد در زمینه‌ سرمایه‌گذاری در حوزه‌های نفت و گاز به امضا رسانده‌اند.

سخنگوی وزارت خارجه، رامین مهمان‌پرست صبح امروز در پاسخ به پرسش خبرنگاران در مورد جزئیات سفر چاوز به "مهم" ارزیابی کردن آن بسنده کرد. او همچنین افزود: «امیدواریم این سفر در راستای توسعه مناسبات دو جانبه و نیز همکاری‌های منطقه‌ای مثمر ثمر باشد.»

موشک‌های سفارشی ایران در راه ونزوئلا

هوگو چاوز پیش از سفر به تهران از کشورهای اوکراین، بلاروس و روسیه دیدار کرده بود. خبرگزاری روسی "ریانووستی" ۲۴ مهرماه با انتشار گزارشی از احتمال واگذاری سیستم موشکی پدافند هوایی "اس ۳۰۰" به ونزوئلا خبر داده است. این موشک‌ها قرار بود در اختیار جمهوری اسلامی ایران گذاشته شوند.

دمیتری مدودیف، رئیس جمهوری روسیه، روز ۳۱ شهریور ماه سال جاری با صدور فرمانی تحویل این موشک‌ها و دیگر تجهیزات جنگی به ایران را ممنوع اعلام کرد. ظاهرا این فرمان در هماهنگی با تحریم‌های پیش‌بینی شده در قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت سازمان ملل صادر شده است.

تحریم‌های یادشده به دلیل آنچه "غیرشفاف" بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران و "عدم اطمینان از غیرنظامی" بودن آن خوانده می‌شود اعمال شده است. این کشور برای دفاع از مراکز مهم و تاسیسات نظامی و هسته‌ای خود در برابر حمله‌های احتمالی هوایی به موشک‌های روسی نیاز مبرم دارد.

احتمال واسطه‌گری چاوز

ریانووستی روز جمعه از قول "ایگور کوروچنکو" مدیر مرکز مطالعات تجارت جهانی اسلحه نوشت: «اکنون پیدا کردن خریدار برای ۵ گردان اس ـ ۳۰۰ به ارزش ۸۰۰ میلیون دلار که توسط ایران سفارش داده شده بود، در دستور روز قرار دارد و ممکن است از جانب ونزوئلا خریداری شود.» در جریان سفر چاوز به مسکو سران دو کشور در مورد ساخت یک نیروگاه هسته‌ای در ونزوئلا نیز به توافق رسیدند.

روابط بسیار نزدیک تهران و کاراکاس گمانه‌زنی‌هایی را در مورد احتمال تحویل موشک‌های اس ۳۰۰ با واسطه‌گری هوگو چاوز به دنبال داشته است. روسیه اخیرا اعلام آمادگی کرده که حدود ۱۶۶میلیون دلار پیش‌پرداخت ایران برای موشک‌های پدافند هوایی را بازگرداند. تصمیم رئیس جمهوری روسیه با ناخشنودی شدید و واکنش منفی مقام‌های جمهوری اسلامی روبرو شده است.

«ونزوئلا قابل اتکا نیست»

روز گذشته پایگاه اینترنتی "مشرق" با انتشار گزارشی زیر عنوان "چاوز؛ دلال اس ۳۰۰ روسی" نوشت که رئیس جمهوری ونزوئلا می‌تواند در رساندن موشک‌های روسی به ایران نقش واسطه را بازی کند. روزنامه مردم‌سالاری در سرمقاله امروز خود به مقام‌های ایرانی توصیه می‌کند برای موشک‌های اس ۳۰۰ "حق دلالی" نپردازند.

روزنامه مردم‌سالاری با اشاره به آنچه "سرمایه‌گذاری هنگفت ایران در روابط تهران ـ کاراکاس" خوانده شده نوشته است: «کشور ونزوئلا یک وزنه قابل‌اتکا و برش در عرصه دیپلماسی بین‌المللی نیست و گرچه به عنوان یک متحد منطقه‌ای برای ایران می‌تواند مفید باشد اما سود و ثمره آن به اندازه بهایی که ایران می‌پردازد نیست.»

«هزینه گزاف دلالی»

در سرمقاله "مردم‌سالاری" آمده است: «اگر قرار باشد از کانال ونزوئلا ما به اس ۳۰۰ ها برسیم مبادا هزینه‌های گزاف برای دلالی یا حق واسطه‌گری به کاراکاس پرداخت شود و از منافع ملی در این زمینه هزینه شود.»

برخی از تحلیل‌گران معتقدند احتمال موافقت روسیه با وسطه‌گری ونزوئلا برای ارسال موشک‌های دفاعی به ایران بسیار اندک است. مطابق این نظر مسکو در ۵ سالی که از انعقاد قرارداد تحویل موشک‌های اس ۳۰۰ به تهران می‌گذرد تا کنون دلایل محکم‌تری برای خودداری از ارسال آنها داشته است.

پیشتر شایع شده بود که ایران درصدد خریداری مشابه چینی سیستم دفاع موشکی روسی است. جمهوری اسلامی ادعا می‌کند خود قادر به تولید چنین موشک‌هایی هست و به زودی آن را به نمایش می‌گذارد.

BK/AA