نوبخت: با نفت بشکه‌ای ۳۵ دلار هم کشور را اداره می‌کنیم
۱۳۹۳ دی ۸, دوشنبه
تابستان امسال بهای هر بشکه نفت خام در بازارهای بین‌المللی به حدود ۱۱۵ دلار رسید و پس از آن سیر نزولی قیمت‌ها آغاز شد. کاهش درآمدهای نفتی کشورهایی مانند ایران را که به شدت به آن وابسته هستند با مشکل روبرو می‌کند.
در حالی که درآمدهای ارزی جمهوری اسلامی از راه فروش نفت و میعانات گازی بیش از ۴۵ درصد کاهش یافته، محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت ادعا می‌کند که اوضاع همچنان قابل کنترل است.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری دوشنبه (۸ دی/ ۲۹ دسامبر) در جمع خبرنگاران با تاکید بر این که بودجه امسال کسری نخواهد داشت گفت: «در لایحه بودجه سال ۱۳۹۴ کل کشور درصورت افزایش یا کاهش قیمت نفت مکانیزم‌های لازم پیش‌بینی شده است.»
خوش‌بینی به بازگشت نفت ۸۰ دلاری
نوبخت، همزمان با انتصابش به عنوان رئیس سازمان تازه احیا شده مدیریت و برنامه‌ریزی اذعان کرد که با توجه به شرایط بین‌المللی هر چه قیمت نفت کمتر پیش‌بینی شود ضریب اطمینان بیشتر خواهد بود.
بهای پیشنهادی دولت برای نفت در بودجه امسال ۱۰۸ دلار بود که با نظر نمایندگان مجلس به ۱۰۰ دلار کاهش یافت. نوبخت می‌گوید اگر مجلس دوباره تشخیص دهد که برای اطمینان، قیمت نفت باید کمتر در نظر گرفته شود می‌شود هنگام بررسی لایحه بودجه ۹۴ این کار را انجام داد.
بسیاری از تحلیلگران معتقدند با توجه به عوامل مختلف، به ویژه با در نظر داشتن مازاد عرضه نفت نسبت به تقاضای بازار، احتمال افزایش قیمت بسیار ضعیف است.
نوبخت با اشاره به پیش‌بینی خوش‌بینانه برخی صاحب‌نظران که به گفته‌ای او بهای متوسط هر بشکه نفت در سال آیند را ۸۰ دلار برآورد می‌کنند، خاطرنشان کرد که کشورهایی مانند نیجریه بودجه خود را برمبنای نفت ۷۳ دلاری تنظیم کرده‌اند.
بیشتر بخوانید: دولت ایران زیر فشار کاهش شدید درآمدهای نفتی
سقوط قیمت نفت، توطئه خارجی
در هفته دوم دسامبر بهای نفت برنت (استاندارد جهانی) به اندکی کمتر از ۶۳ دلار در هر بشکه رسید. این کمترین بهای نفت در پنج سال گذشته بوده است.
کند شدن رشد اقتصادی در کشورهایی نظیر چین و افزایش تولید نفت در کشورهای عضو اوپک، به ویژه عربستان، عراق و لیبی از علت‌های اصلی سقوط قیمت ارزیابی می‌شود.
گمان می‌رود یکی از هدف‌های عربستان در مخالفت با کاهش سقف تولید و عرضه نفت اوپک تحت فشار دادن ایران و روسیه باشد. ظاهرا بر همین اساس مسئولان ارشد دولت یازدهم کاهش قیمت نفت را توطئه می‌خوانند.
رئیس جمهور حسن روحانی در جلسه ۱۹ آذر ماه هیئت دولت گفته بود که کاهش قیمت نفت خام موضوعی صرفا اقتصادی نیست، بلکه توطئه و برنامه‌ریزی برخی کشورهاست.
با این همه رئیس جدید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی می‌گوید اگر سقوط بهای قیمت‌ها ادامه داشته باشد و بهای هر بشکه نفت به ۳۴ یا ۳۵ دلار هم برسد، باز هم مشکل خاصی پیش نمی‌آید.
بیشتر بخوانید: انتقاد لاریجانی از سیاست نفتی عربستان در سفر به سوریه
تکذیب عربستان
به گفته‌ی نوبخت کل بودجه عمومی سال آینده ۲۶۷ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که سهم درآمدهای نفتی از آن ۷۱ هزار میلیارد تومان بیشتر نیست. او می‌افزاید اگر این درآمد تحقق پیدا نکند با مدیریت هزینه‌ها می‌توان جلوی کسری بودجه را گرفت.
به رغم این خوش‌بینی‌ها، معاون اول رئیس جمهور، اسحاق جهانگیری روز شنبه، ششم دی‌ماه اعتراف کرد که ادامه کاهش قیمت نفت می‌تواند دردسرساز شود.
جهانگیری می‌گوید دولت با پیگیری سیاست‌هایی که در زمینه صادرات غیرنفتی در مجموعه سیاست‌های خروج از رکود پیش‌بینی شده بود، تلاش کرده است که آسیب‌های ناشی از کاهش قیمت نفت را به حداقل برساند.
به باور معاون اول رئیس جمهور کاهش بهای نفت اقتصاد ایران را از دو جنبه زیر فشار قرار می‌دهد؛ یکی در حوزه کاهش درآمدهای ریالی برای تامین منابع بودجه، و دیگری از جنبه کاهش درآمدهای ارزی و وارد آمدن فشار بر تراز پرداخت‌های خارجی.
علی نعیمی وزیر نفت عربستان اول دی‌ماه در کنفرانس انرژی در ابوظبی نقش این کشور در کاهش قیمت را رد کرد و گفت: «سخن گفتن از توطئه عربستان جهت کاهش قیمت نفت به منظور تحقق بخشیدن به اهداف سیاسی خود بی پایه و اساس است.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، نعیمی عدم همکاری کشورهای تولیدکننده نفت غیر عضو در سازمان اوپک و "طمع ورزی دست اندرکاران بازار بورس" را از عواملی عنوان می‌کند که به اعتقاد او در کاهش قیمت نفت نقش داشته‌اند.