مقامات کاخ سفید ضمن نگرانی از «تاثیرات منفی» ایران بر افغانستان درباره اهداف کمک‌های مالی ایران به افغانستان ابراز تردید کردند.

حامد کرزای، رئیس‌جمهور افغانستان در روز دوشنبه (۳ آبان/۲۵ اکتبر) تایید که عمر داودزی، رئیس دفتر وی هر سال دوبار بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار یورو پول نقد از ایران دریافت می‌کرده است. کرزای تصریح کرد که از دریافت این مبالغ آگاهی داشته است.

کرزای در نشست خبری افزود که آمریکا نیز به صورت وجه نقد به این کشور کمک کرده است و کمک‌های ایران به این کشور نیز «شفاف» هستند. سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا، ضمن تایید این روش در گذشته گفت که هم‌اکنون اغلب کمک‌های مالی آمریکا از طریق موسسات مالی و بانک‌ها به دولت افغانستان ارسال می‌شود.

سیاست دوگانه ایران در افغانستان

دولت آمریکا جمهوری اسلامی را متهم می‌کند که «نقش دوگانه‌ای» را در افغانستان بازی می‌کند. سیاست ایران سبب ایجاد بی‌ثباتی در افغانستان و تضعیف تلاش‌های جامعه بین‌المللی در این کشور می‌شود.

به گفته کارشناسان، جمهوری اسلامی در کنار کمک به دولت افغانستان همزمان به چندین گروه شورشی در این کشور نیز کمک مالی ارسال می‌دارد.

بیل برتون، معاون سخنگوی کاخ سفید در روز دوشنبه (۳ آبان/۲۵ اکتبر) گفت: «فکر می‌کنم مردم آمریکا و جامعه جهانی حق دارند نگران تاثیرات منفی ایران در افغانستان باشند.» وی تصریح کرد که ایران باید با قبول مسئولیت‌، خواهان تاثیری مثبت بر دولت افغانستان باشد تا این کشور به پایگاهی امن برای تروریست‌ها بدل نشود و تروریست‌ها نتوانند حملات خود را از این کشور علیه دیگران سامان دهند.

به گفته کرزای «پرداخت‌های ایران به این کشور شفاف بوده و به عنوان کمک رسمی یک کشور دوست در اختیار افغانستان قرار گرفته است.» وی افزود: «در ۹ سال گذشته کشورهای زیادی به افغانستان کمک کرده‌اند و ایران هم از این جمع مستثنا نیست.»

فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا نیز در واکنش به کمک‌های مالی ایران به افغانستان گفت: «نه حق ایران برای پرداخت کمک‌ها به افغانستان مورد پرسش است و نه حق افغانستان برای دریافت این کمک‌ها، اما ما نگران اهداف ایران در این میان هستیم.» کراولی تصریح کرد که با توجه به وقایع گذشته، ایران نقشی منفی در برهم زدن ثبات در کشورهای همسایه‌اش ایفا کرده است.

صندوق سیاه ریاست‌جمهوری

برای نخستین بار روزنامه نیویورک تایمز گزارش داد که رئیس‌دفتر کرزای تاکنون بارها از مقامات ایرانی پول نقد دریافت کرده است. به ادعای این روزنامه انگیزه‌ی جمهوری اسلامی ایران از پرداخت این پول‌ها، گسترش نفوذ سیاسی خود در افغانستان است.

بر اساس گزارش نیویورک تایمز، پول‌های دریافتی که میزان آن‌ها به میلیون‌ها دلار می‌رسد، به یک صندوق محرمانه سرازیر شده ‌است. حامد کرزای و رئیس‌دفتر وی، برای جلب وفاداری نمایندگان مجلس، سران قبائل و سران طالبان، از محل این صندوق به آن‌ها پول می‌پردازند.

یکی از دیپلمات‌های غربی در این همین زمینه گفت: «این صندوق سیاه ریاست‌جمهوری بوده و ماموریت داودزی نیز در جهت پیشبرد منافع ایران بوده است.»

افشای ده‌ها هزار سند محرمانه درباره جنگ افغانستان در ژوييه امسال نشان می‌دهد که ایران در پی حمله آمریکا به افغانستان در ۹ سال گذشته، به گروه‌های شورشی کمک مالی می‌کرده است.

موضع‌گیری‌های شتابزده و متناقض ایران

مقامات جمهوری اسلامی در نخستین واکنش به گزارش نیویورک تایمز آن را «توهین‌آمیز» خواندند. فداحسین مالکی، سفیر ایران در کابل گفت: «سفارت ایران در افغانستان این اتهامات نادرست، توهین‌آمیز و مسخره را شدیداَ رد می‌کند.»

به گفته وی این «شایعات بی‌اساس» بطور معمول در رسانه‌های غربی برای تاثیر‌گذاری بر اذهان عمومی و «مغشوش کردن» آن صورت می‌گیرد. مقامات ایرانی این اظهارات را «بدگویی‌های شیطانی غرب و رسانه‌های خارجی» خواندند. اما حال در پی اعترافات کرزای، به نظر می‌رسد که این «بدگویی‌های شیطانی» به حقیقت بدل شده است.

پس از تکذیب‌های اولیه ایران، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امورخارجه روز سه‌شنبه (۴ آبان) تایید کرد که جمهوری اسلامی به افغانستان کمک می‌کرده است. وی گفت که برخلاف برخی کشورها «کمک‌های ایران برای ساختن افغانستان و زیرساخت‌های این کشور بوده است.»

ایران در هفته پیش برای نخستین بار در نشست بین‌المللی گروه تماس افغانستان در رم شرکت جست. محمدعلی قانع‌زاده، مدیرکل آسیای وزارت امورخارجه در این نشست نیز گفت که ایران تاکنون صدها میلیون دلار برای آموزش کودکان و نوجوانان به افغانستان کمک کرده است.

SI/DK