کره شمالی روز جمعه (۱۶ مارس‌، ۲۶ اسفند) اعلام کرد که قصد دارد در ماه آینده در صدمین سال‌روز تولد کیم ایل‌سونگ، نخستین رهبر کره شمالی، موشک دوربرد ماهواره‌بر خود را روانه فضا کند. انتشار خبر پرتاب موشک موسوم به «آواز کیم ایل‌سونگ» در ماه آوریل، موجی از محکومیت‌های جهانی از سوی ایالات متحده و دیگر کشورها را در پی داشت. مخالفان این اقدام، آن را مصداق نقض قطعنامه‌های سازمان ملل علیه کره شمالی می‌دانند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، اقدام کره شمالی را «به شدت تحریک‌آمیز» خوانده و گفته «پرتاب چنین موشکی می‌تواند تهدیدی برای امنیت منطقه باشد.» خانم کلینتون خواستار پای‌بندی پیونگ‌یانگ به تعهداتش در قبال قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل شده است.

کره جنوبی و ژاپن، از همسایگان کره شمالی، اعلام کرده‌اند که این آزمایش موشکی امنیت منطقه را به خطر خواهد انداخت. دولت ژاپن معتقد است هر گونه پرتاب موشک مجهز به تکنولوژی بالستیک از سوی کره شمالی، صرف‌نظر از آن‌که حامل ماهواره باشد یا نه، ناقض قطعنامه‌های شورای امنیت است. مقامات کره شمالی اما می‌گویند پرتاب موشک ماهواره‌بر آنها در ماه آینده، «اقدامی صلح‌آمیز» است و «هیچ تاثیری بر کشورهای همسایه نخواهد داشت.»

واکنش چین به این اقدام کره شمالی محتاطانه‌تر از دیگر همسایگان این کشور بود. دولت کمونیست چین، مهم‌ترین حامی و هم‌پیمان ایدئولوژیک حکومت کره شمالی در سطح جهان است. چین تاکید کرد که صلح باید در شبه‌جزیره کره برقرار بماند: «برقراری صلح، هم به نفع ثبات و صلح دو کره است و هم منافع جامعه جهانی را تامین خواهد کرد.»

قطعنامه‌های سازمان ملل، پرتاب موشک‌های قاره‌پیما توسط کره شمالی را ممنوع کرده و گذشته از این، کره شمالی دو هفته پیش در مذاکره با ایالات متحده توافق کرده بود که در قبال دریافت مواد غذایی‌، آزمایش‌های موشکی‌اش را متوقف کند. آمریکا قرار بود در برابر این توافق، ۲۴۰ هزار تن مواد غذایی به کره شمالی ارسال کند؛ کشوری فقیر که گفته می‌شود بدون کمک‌های خارجی خطر بروز قحطی در آن جدی‌تر از همیشه خواهد بود.

برخی از ناظران می‌گویند این اقدام کره شمالی، عملیات روانی برای ترغیب یا وادار کردن آمریکا به ارائه امتیازها و مشوق‌های بیشتر در فرآیند مذاکرات با این کشور است.

بهره‌گیری سیاسی و اقتصادی از «پیشرفت‌های موشکی»

کره شمالی پیش‌تر در آوریل ۲۰۰۹ هم آزمایش مشابهی را انجام داده بود که به تصویب دور جدیدی از تحریم‌های سازمان ملل علیه این کشور منجر شد و افزایش انزوای کره شمالی از جامعه جهانی را در پی داشت. پرتاب موشک بالستیک در سال ۲۰۰۹ البته با ناکامی مواجه شد و موشک در دریای ژاپن سقوط کرد.

افزایش چشمگیر تنش‌های میان ژاپن و کره شمالی، حاصل این اقدام بود. در سال ۱۹۹۸ هم یک آزمایش موشکی دیگر در این کشور، با شکست مواجه شده بود.

مقامات آمریکایی می‌گویند آهنگ پیشرفت برنامه موشکی کره شمالی سریع‌تر از گذشته شده است. سال گذشته، رابرت گیتس، وزیر دفاع وقت ایالات متحده اعلام کرده بود که شعاع عملیاتی موشک‌های کره‌شمالی حتی ممکن است به خاک آمریکا هم برسد.

هدف کره شمالی از این اقدام، نمایش قدرت در عرصه بین‌المللی است که البته بیشتر مصرف داخلی دارد. تحلیلگران می‌گویند پس از مرگ کیم جونگ‌ایل در ماه دسامبر ۲۰۱۱ و جانشینی فرزندش کیم جونگ‌اون، چنین اقداماتی در دستور کار حکومت قرار گرفته تا وجهه و مشروعیت بیشتری به رهبری جدید این کشور ببخشید.

آنها می‌خواهند به دنیا و بیش از آن به مردم این کشور نشان دهند که با به حکومت رسیدن سومین فرد از خاندان کیم، عصر جدیدی آغاز شده و مرگ «رهبر کبیر» حکومت سوسیالیستی کره شمالی را تضعیف نکرده است. برخی از تحلیلگران هم می‌گویند چرخش ۱۸۰ درجه‌ای سیاست‌ها در کره شمالی، می‌تواند نشانگر بروز شکافی جدی در میان مقامات این کشور باشد.

EN/MM