اگر مذاکرات صلح میان اسرائیل و فلسطینی‌ها به نتیجه نرسد، تحریم‌های بین‌المللی شدیدی در انتظار طرفین مذاکره است. سرمایه‌داران بزرگ اسرائيلی در هراس از زیا‌ن‌های میلیاردی خواستار رسیدن به توافق با فلسطینی‌ها شده‌اند.

«یک سرزمین قدرتمند توافق را امضا می‌کند»

این تیتر نامه‌‌ای است که سرمایه‌داران به نتانیاهو نوشته‌اند و در آن هشدار داده‌اند «بدون رسیدن به توافق صلح اسرائیل دیگر قادر به پرداخت هزینه‌های خود نخواهد بود». این فراخوان در شماره امروز (پنج‌شنبه ۶ فوریه) روزنامه "یدیعوت آحارنوت " منتشر شد.

این فراخوان از سوی مدیران و صاحبان شرکت‌ها با هر تعلق سیاسی امضا شده است. احتمال رودرویی با پیامدهای یک تحریم اقتصادی بخش‌های مهمی از این کشور را در نگرانی فرو برده ا ست.

اتحادیه اروپا اعلام کرده است که در صورت برهم خوردن گفتگوها، هم اسرائیل و هم فلسطینی‌ها را تنبیه خواهد کرد. لارس فابورگ آندرسون، سفیر اتحادیه اروپا در اسرائیل گفته است: «ما برای هر دو طرف این را روشن ساخته‌ایم که اگر مذاکرات صلح شکست بخورد، هزینه‌آن را خواهند داد.»

تهدید وزیر خارجه آمریکا

در این میان تهدید جان کری، وزیر خارجه آمریکا نیز بر نگرانی اسرائیلی‌ها افزوده است. او در کنفرانس امنیتی مونیخ رسما گفت که شکست مذاکرات «غیر قابل قبول است». او به گفت‌وگوهایی که از هم‌اکنون پیرامون بایکوت‌ها در جریا‌ن‌اند اشاره کرد.

حرف‌های کری در این زمینه خشم جناح راست سیاستمدارن اسرائیلی را برانگیخته است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل تهدید‌ به تحریم‌ را «غیر اخلاقی و ناعادلانه» خواند. یووال اشتایتز، وزیر سازمان اطلاعات اسرائیل سخنان کری را حتی «غیر قابل تحمل و مخرب» نامید و گفت «نمی‌توان اسرائیل را با گذاشتن اسلحه بر شقیقه‌اش مجبور به انجام توافق کرد».

۱۰۰۰۰ شغل در خطر

اما در میان بخش‌های دیگر حکومت اسرائیل صداهای مخالفی شنیده می‌شود. وزیر دارایی اسرائیل ابتدای هفته جاری هشدار داد اگر حتی بخشی از تحریم‌های اتحادیه اروپا عملی شوند، دولت اسرائیل سالانه نزدیک به چهار میلیارد یورو هزینه خواهد داد و ده هزار شغل به خطر خواهند افتاد.

کارشناسان می‌گویند این تهدید جدی است. توماس فریدمن از روزنامه "نیویورک تایمز" در شماره امروز این روزنامه نوشته است که اقدامات تحریمی را می‌توان با یک انتفاضه سوم مقایسه کرد: «این انتفاضه حتی ظرفیت بیشتری برای تاثیرگذاری درازمدت دارد».

خروج دارایی بانک‌های اروپایی از اسرائیل

اسرائيل این را درک کرده است که تهدیدهای اروپا توخالی نیستند. در حال حاضر بزرگترین صندوق بازنشستگی هلند PGGM دارایی‌های خود را از پنج عدد از بزرگ‌ترین بانک‌های اسرائیل خارج کرده است. علت این تصمیم این بود که این بانک‌ها در کرانه غربی رود اردن شعبه زده و برای شهرک‌سازی در مناطقه اشغالی سرمایه‌‌گذاری کرده‌اند.

دانسک بانک، بزرگ‌ترین موسسه مالی دانمارک اخیرا به دلایل «اخلاقی و قانونی» تصمیم گرفت بانک "هاپوالیم" اسرائیل را بایکوت کند. بانک‌های سوئدی و نروژی نیز اعلام کرده‌اند که در حال بررسی اقداماتی مشابهی هستند.

اقتصاد اسرائيل در آستانه ورشکستگی

تحریم‌‌ها در حقیقت شروع شده‌اند. وزیر اقتصاد اسرائیل هشدار می‌دهد که «این پروسه در مقابل چشمان ما در جریان است. اگر به توافقی با فلسطینی ها نرسیم، اقتصاد اسرائیل در آستانه ورشکستگی قرار خواهد گرفت». او گفته نتایج این روند را هر شهروند اسرائيلی خواهد چشید.

با همه این، احتمال بی‌نتیجه ماندن مذاکرات صلح میان اسرائیل و فلسطین مدام بیشتر می‌شود. تا کنون هیچ نشانه‌ای دیده نمی‌شود که اسرائيل حاضر به پذیرفتن چارچوب قرارداد صلحی باشد که به زودی وزیر خارجه آمریکا روی میز خواهد گذاشت.

برعکس، اورشلیم سیاست شهرک‌سازی را تقویت هم می‌کند. روز گذشته (چهارشنبه ۵ فوریه) اعلام شد که شهرداری اورشلیم اجازه ساختن ۵۵۸ دستگاه خانه را در شرق بیت‌المقدس داده است.

پیشنهاد کارساز محمود عباس

عباس در این میان سیاستی نرم در پیش گرفته و می‌داند که خطر جدی است. او در هفته‌ای گذشته در موارد بسیاری خود را آماده انعطاف و رسیدن توافق نشان داد. او حتی پشنهاد داد که پس از تشکیل دولت فلسطین، نیروهای ناتو وارد عمل شوند و آن‌ها حفاظت از امنیت مرزهای فلسطینی را بر عهده گیرند.

این که عباس چقدر در این پیشنهاد جدی است، موضوع دیگری است. اما نشان دادن آمادگی برای رسیدن به صلح می‌تواند به نفع فلسطینی‌ها تمام شود. در این صورت اگر گفت‌وگوهای صلح شکست بخورد، مقصر اسرائیل قلمداد می‌شود و خشم و تنبیه جامعه جهانی متوجه اسرائیل خواهد شد.