امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، در گفت‌وگویی تلفنی با همتای آمریکایی‌اش دونالد ترامپ در روز شنبه (۱۲ مه/ ۲۲ اردیبهشت) "نگرانی عمیق" خود در مورد بر هم خوردن ثبات در خاورمیانه را ابراز کرد.

به گفته دفتر ریاست جمهوری فرانسه، تماس تلفنی مکرون با ترامپ برای گفت‌وگو درباره مسایل تجاری و وضعیت خاورمیانه بوده است.

نگرانی رئیس جمهوری فرانسه از تنش‌های موجود در خاورمیانه اندک‌زمانی پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران موسوم به برجام و نیز رویارویی آشکار اسرائیل و نیروهای جمهوری اسلامی در سوریه بیان شده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

مکرون مخالف تصمیم ترامپ در مورد خروج از برجام بود. رئیس جمهوری آمریکا بارها از برجام به عنوان "بدترین توافق" نام برده و خواهان اصلاح آن بود. او تهدید کرده بود چنانچه شروط آمریکا لحاظ نشود، این کشور از توافق خارج خواهد شد. ترامپ در نهایت با بی‌نتیجه ماندن فشارها برای وارد کردن تغییرات مورد نظرش در برجام، روز ۸ ماه مه (۱۸ اردیبهشت) فرمان اجرایی خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران را امضا کرد.

دونالد ترامپ خواهان دائمی کردن محدودیت شدید برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، اجازه بازرسی از تمام سایت‌های مورد درخواست آژانس، تضمین ایران به چشم‌پوشی از تملک سلاح هسته‌ای، کنترل برنامه موشک‌های دوربرد این کشور و مذاکره بر سر نقش و نفوذ تهران در منطقه بود.

سران کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، آلمان و بریتانیا، برخلاف رئیس جمهوری آمریکا، خواستار ماندن در برجام بودند و وجود چنین توافقی را بهتر از نبود آن می‌دانستند. رئیس جمهوری فرانسه و صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل، در همین راستا بود که اندک‌زمانی پیش از اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، با او در کاخ سفید دیدار کردند.

با خروج آمریکا از برجام و بازگشت مجدد تحریم‌های این کشور علیه جمهوری اسلامی، شرکت‌های اروپایی می‌توانند با مشکلات زیادی در معاملات اقتصادی میلیاردی خود با ایران مواجه شوند؛ معاملاتی که پس از امضای برجام در سال ۲۰۱۵ میلادی انجام شده یا از سر گرفته شده بودند.

رویارویی آشکار

پیامدهای خروج آمریکا از برجام به‌سرعت خود را در منطقه خاورمیانه هم نشان داد. به فاصله کوتاهی پس از اعلام تصمیم ترامپ، اسرائیل از حمله وسیع خود به مواضع نیروهای جمهوری اسلامی در سوریه خبر داد. این کشور اعلام کرد که هدف قرار دادن پایگاه‌های ایران در سوریه در پاسخ به موشک‌پرانی نیروی قدس سپاه پاسداران به بلندی‌های جولان بوده است.

به گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه مستقر در لندن، دست‌کم ۱۱ ایرانی در جریان حملات اسرائیل در پنجشنبه گذشته کشته شده‌اند. ایران تاکنون واکنشی به این خبر نشان نداده و آن را تأیید یا تکذیب نکرده است.

بیشتر بخوانید: «دست‌کم ۱۱ ایرانی در حملات هوایی اسرائیل کشته شده‌اند»

سخنگوی ارتش اسرائيل گفته بود که اسرائیل موشک‌پرانی به بلندی‌های جولان را "حمله‌ای شدید از سوی ایران" تلقی می‌کند. به گفته‌ی او: «قاسم سلیمانی، فرمانده نیروهای قدس سپاه پاسداران، دستور انجام این حملات را داده، اما این حملات نتوانسته‌اند به هدف خود برسند». خبرگزاری آلمان به نقل از این سخنگو نوشته بود که موشک‌های شلیک‌‌شده به سوی اسرائیل از نوع "فجر ۵" بوده‌اند. این سخنگو با اشاره به نیروی قدس ایران گفته بود: «آنان امشب بهایی سنگینی برای حمله خود پرداخت کردند و اگر باز هم به اسرائیل حمله کنند، بهای آن را نیز خواهند پرداخت».

دولت‌های اروپایی در واکنش به این رویارویی آشکار، نسبت به عواقب آن هشدار دادند. آلمان اقدام ایران را "بسیار تحریک‌آمیز" خواند و حمله موشکی به مواضع ارتش اسرائیل را محکوم کرد. بریتانیا نیز ضمن محکوم کردن "حمله ایران به اسرائیل"، دفاع از خود را "حق" اسرائیل دانست.

بیشتر بخوانید: آمریکا "حمله نیروهای ایرانی به اسرائیل" را محکوم کرد

در این میان آمریکا حمله به اسرائیل را "شاهدی دیگر" بر غیرقابل اعتماد بودن جمهوری اسلامی و "درستی" تصمیم خروج ایالات متحده از برجام ارزیابی کرده بود.

امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، که روز گذشته در گفت‌وگوی تلفنی با همتای آمریکایی‌اش از تنش‌ها در خاورمیانه ابراز نگرانی کرده، در پی حمله به بلندی‌های جولان نیز خواستار "تنش‌زدایی" میان ایران و اسرائیل شده بود.