نیروگاه هستهای بوشهر تنها ۱،۶ درصد برق را تامین میکند
۱۴۰۰ آبان ۲۳, یکشنبه
سهم تولید برق هستهای در ایران، علیرغم هزینه سنگینی که تا به حال بر این کشور تحمیل کرده است به دو درصد هم نمیرسد. هزینهای که با آن میشد بخش مهمی از سوخت مورد نیاز صنایع و خانوارها را از انرژیهای تجدیدپذیر تولید کرد.
تبلیغات
سهم تولید برق هستهای در ایران در سال ۱۳۹۹ تنها ۱،۶ درصد بوده است و ۹۸،۴ درصد برق مورد نیاز این کشور از سوختهای دیگر یا به عبارتی سوختهای فسیلی تامین میشود. به همین دلیل نیز ایران جزو بزرگترین کشورهای آلاینده کننده در جهان به شمار میرود.
خبرگزاری ایسنا روز یکشنبه ۲۳ آبان با انتشار این خبر نوشته است که آخرین بار واحد یکم نیروگاه اتمی بوشهر در بهمن سال گذشته برای انجام عملیات سوخت گذاری از مدار خارج شد و در خرداد سال جاری به مدار تولید برق کشور بازگشت.
بنابر این گزارش این تاخیر یکی از طولانیترین زمانهای جا به جایی سوخت از زمان راهاندازی بوده است که به دلایل فنی و مالی اتفاق افتاد. تامین کننده سوخت واحد یکم نیروگاه بوشهر بر اساس قرارداد ۱۰ با روسیه است.
واحد یکم نیروگاه اتمی بوشهر از سال ۱۳۹۰ و آنهم پس از بارها تعویق به تولید برق رسید. شرکت روسی "اتم استروی اکسپورت" در سال ۹۲ این نیروگاه را به شکل کامل به ایران تحویل داد.
آن زمان منابع مختلف هزینه تکمیل نیروگاه اتمی بوشهر در قرارداد اولیه با این شرکت را ۸۰۰ میلیون تا یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار و کارشناسان هزینه واقعی را چند برابر برآورد کردند.
گذشته از این که نیروگاه برق هستهای هزینه میلیاردی روی دست ایران گذاشته و علاوه بر زبالههای خطرناک هستهای، در کشور زلزلهخیزی مانند ایران میتواند پیامدهای مهلکی برای شهروندان به همراه داشته باشد، تعلل حکومت ایران در توسعه فناوری انرژیهای تجدید پذیر نیز به شدت به این کشور خسارت وارد کرده است.
تابستان سال جاری فاطمه راضی آستارایی، عضو هیئت علمی دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران در این باره گفت که بخش عمده انرژی برق از نیروگاههای حرارتی با سوختهای فسیلی نظیر گاز، مازوت و یا نفت تأمین میشود که میزان بازدهی آنها به علت دستگاههای فرسوده کمتر از ۳۰ درصد است و یا میزان اتلاف در سیستم توزیع برق ایران بیش از آن مقداری است که در کشورهای پیشرو وجود دارد.
ایران میتوانست در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر در زمره مهمترین کشورهای خاورمیانه قرار داشته باشد و حتی صادر کننده برق به سایر کشورهای باشد.
این کشور با ۳۰۰ روز آفتابی در سال، بهشتی برای توسعه نیروگاههای خورشیدی است، کما اینکه برای نمونه امارات نیز با ۵.۶ تراوات ساعت تولید برق خورشیدی، پروژههای تولید برق از منابع پاک را با سرعت توسعه میدهد.
حتی ترکیه در سال گذشته حدود ۵۰ تراوات ساعت (۵۰ برابر ایران و عربستان و نزدیک ۱۰ برابر امارات) تولید برق خورشیدی و بادی داشته است. تولید برق از منابع تجدیدپذیر در ترکیه تنها در سال گذشته ۱۶ درصد رشد داشته است.
سهم ایران و جهان در تولید انرژی خورشیدی
یکی از راهکارهای اصلی برای کاهش تولید گازهای گلخانهای و جلوگیری از افزایش گرمایش زمین استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، به ویژه انرژی خورشیدی است. کشورهای جهان برای ساخت نیروگاههای خورشیدی سخت مشغول رقابت با یکدیگرند.
عکس: picture-alliance/AP Images/Chinatopix
در حال حاضر یک درصد از نیاز مردم جهان به برق از طریق انرژی خورشیدی تأمین میشود. در اتحادیه اروپا ۴ درصد از این نیاز توسط انرژی خورشیدی برآورده میشود. با برنامهریزیهای انجام شده امید میرود که در سال ۲۰۲۰ سایتهای انرژی خورشیدی سه برابر بیشتر از میزان فعلی برقرسانی کنند و در سال ۲۰۳۰ این میزان به سیزده برابر برسد.
عکس: BELECTRIC.com
در راستای تأمین انرژی از منابع تجدیدپذیر کشور چین به سرعت در حال پیشرفت است. تا پایان سال ۲۰۱۶ نیروگاههای خورشیدی با توان تولید ۷۸ گیگاوات (۷۸ هزار مگاوات) تأسیس شدند. این ظرفیت برابر با ظرفیت ۷۸ نیروگاه اتمی عظیم یا ۱۵۰ نیروگاه زغالسنگ است. ژاپن تا پایان سال ۲۰۱۶ نیروگاههای خورشیدی با توان ۴۳ گیگاوات، آمریکا با توان ۴۲ گیگاوات و آلمان با توان ۴۱ گیگاوات تأسیس کردند.
عکس: Getty Images/T.Yiwei
در هند تا کنون تولید برق از انرژی خورشیدی به ۱۰ گیگاوات رسیده است. پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۰ این میزان یازده برابر افزایش یابد. در حال حاضر برق تولیدی از نیروگاههای جدید خورشیدی عموما در جهان ارزانتر از برق تولیدی از نیروگاههای جدید گاز، ذغالسنگ یا اتمی تمام میشود. به همین دلیل نیز چین و هندوستان برنامههای خود برای ساخت نیروگاههای جدید ذغالسنگ را لغو کردند.
عکس: SAM PANTHAKY/AFP/Getty Images
حدود دو میلیارد نفر در جهان هنوز بدون برق زندگی میکنند. چراغ نفتی تنها وسیله روشنایی و منبع نور برای این دسته است. گران بودن نفت و آسیبهای ناشی از دوده به دستگاه تنفسی از معایب عمده چراغهای نفتی به شمار میرود. در مقابل سامانههای خورشیدی کوچک با باتری و الئیدی جایگزینهای بسیار ارزانتر و بهتری برای چراغهای نفتی هستند. در بنگلادش با این روش بیش از چهار میلیون خانه مسکونی برق دارند.
عکس: ME SOLshare Ltd.
مالکان خانههای مسکونی یا شرکتها، به ویژه در اروپا، به رغم اتصال به شبکه برقرسانی ترجیح میدهند با نصب سلولهای خورشیدی برق مورد نیاز خود را تأمین کنند؛ تمایلی که در سالهای اخیر رو به افزایش بوده است. در آلمان هزینه برق بدستآمده با این روش نصف هزینهای تمام میشود که شرکتهای برقرسانی از مشترکان طلب میکنند. به همین خاطر نیز سلولهای خورشیدی نهایتا سیستمی سودآور هستند.
عکس: DW/Gero Rueter
در حال حاضر ذخیرهکردن برق خود−تولید همچنان گران تمام میشود، اما در عوض قیمت باتریها ذخیرهکننده به سرعت در حال کاهش است. این کاهش قیمت موجب شده تا باتریها برای شرکتها و مالکان خانههای مسکونی به گزینهای بسیار جذاب بدل شوند. این تغییر و تحول در فناوری باتری جنبش مثبتی را در زمینه تولید مستقلانه برق به وجود آورده است.
عکس: DW/G. Rueter
در سال ۲۰۱۶ هواپیمای "سولار ایمپالس ۲" که سوختش تنها از طریق انرژی خورشیدی تأمین میشد، توانست با موفقیت دور دنیا سفر کند. این هواپیمای سبکوزن و بدون سرنشین نمونهای موفق بود که به خوبی ظرفیتهای فناوری خورشیدی را نشان داد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/N. Berger
بنابر محاسبات علمی قدرت خورشید حدودا هزار برابر بزرگتر از مصرف انرژی در سراسر جهان است. برای جلوگیری از گرمایش زمین و همچنین پاسخگویی به تقاضای جهانی برای انرژی، فناوری تولید انرژی از خورشید نقشی اساسی ایفا میکند. کشورهای جهان در کنفرانس پاریس توافق کردند تا با اتخاذ اقدامات لازم تلاش کنند تا میانگین حرارت زمین تا سال ۲۰۳۰ از دو درجه سانتیگراد نسبت به شروع انقلاب صنعتی بالاتر نرود.
عکس: DW/G.Rueter
توافق پاریس ۴ نوامبر سال ۲۰۱۶ اجرایی شد. تمایل روز افزون برای استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر گامی مهم در راستای تحقق هدف پیشبینی شده است. با این حال هنوز راه زیادی برای رسیدن به این هدف در پیش است. کشورهای زیادی تا بدینجا از دانش و فناوری مورد نیاز برای ساخت نیروگاههای خورشیدی بدون بهره هستند.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Gambarini
طبق اطلاعات مندرج در وبسایت سازمانانرژیهای تجدیدپذیر، ایران با داشتن ۳۰۰ روز آفتابی در بیش از دو سوم کشور و متوسط تابش ۴/۵ تا ۵/۵ کیلووات ساعت بر متر مربع در روز، از جمله کشورهایی به شمار میرود که پتانسیل بالایی در زمینه انرژی خورشیدی دارند. ایران قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ میلادی، ۷۵۰۰ مگاوات برق از انرژی خورشیدی تولید کند که این میزان بیش از هفت برابر برق تولیدی از نیروگاه اتمی بوشهر خواهد بود.
عکس: IRNA
دو ماه پیش اتحادیه اروپا اعلام کرد که با ارائه کمکهای مالی و فنی ایران را در تأمین انرژی مورد نیاز خود از طریق انرژیهای تجدیدپذیر پشتیبانی خواهد کرد. آلمان در این میان به یکی از شرکای اصلی ایران بدل شده است. زمستان گذشته دو نیروگاه خورشیدی هر کدام با ظرفیت هفت مگاوات در همدان با سرمایهگذاری ۱۵ میلیون یورویی آغاز به کار کردند. این نیروگاهها با همکاری شرکت آلمانی "دایسک" تأسیس شدند.
عکس: MIZAN
در این دو نیروگاه جدید که مجموعا در زمینهایی به وسعت ۲۰ هکتار، در حومه همدان واقع شدهاند، ۶۰ هزار سلول خورشیدی نصب شده است. ۲۰ درصد تجهیزات این نیروگاهها نیز ساخت ایران هستند.
عکس: MIZAN
عربستان، رقیب ایران در زمینه تولید انرژی، عزم خود را برای ربودن گوی سبقت جزم کرده و قصد دارد با کاهش مصرف سوختهای فسیلی سهم این کشور در زمینه تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشیدی را به شدت افزایش دهد. مقامات عربستان برای تحقق این هدف سرمایهگذاری ۵۰ میلیارد دلاری در زمینه انرژی خورشیدی و بادی انجام دادهاند.
عکس: Reuters/Ali Jarekji
وزیر نفت عربستان ژانویه امسال اعلام کرد که این کشور میخواهد به یک "نیروگاه خورشیدی" عظیم تبدیل شود. کاهش درآمدهای نفتی عربستان یکی از دلایل مهمی بود که موجب شد ریاض به ذخایر ارزی خود رجوع کرده و برای تأمین نیازهایش بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار از صندوق ذخیره ارزی برداشت کند. عربستان قصد دارد با این سرمایهگذاری هنگفت تا سال ۲۰۲۳ دستکم ۱۰ گیگاوات برق از نیروگاههای خورشیدی و بادی خود تولید کند.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Burgi
پیشرفتهترین نیروگاه برق خورشیدی در منطقه از آن مراکش است؛ نیروگاهی که وسعت آن در اتمام عملیات ساخت در سال ۲۰۱۸ به اندازه شهر مراکش، پایتخت این کشور خواهد بود. فاز اول این نیروگاه به نام "نور ۱" که در شهر ورزازات ساخته شده، توان تولید ۱۶۰ مگاوات را خواهد داشت. به گفته سازندگان، این نیروگاه از زمان سپیدهدم تا سه ساعت پس از غروب آفتاب میتواند برق تولید کند که تأمینکننده نیاز ۶۵۰ هزار نفر است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/A. Bounhar
نیروگاه خورشیدی مراکش با هزینه ۹ میلیارد دلار ساخته میشود. این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۲۰، ۴۲ درصد از انرژی مورد نیاز خود ، بالغ بر ۲ هزار مگاوات، را از انرژیهای تجدیدپذیر تأمین کند.