ماجرای شهرام امیری، پژوهشگری که ادعا کرده از سوی سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا ربوده و به آمریکا برده شده است، همواره پیچیده‌تر می‌شود. «اشپیگل آنلاین» روز جمعه (۱۶ ژوئیه) با استناد به گزارشی از روزنامه‌ی آمریکایی «نیویورک تایمز» نوشته است که شهرام امیری سال‌هاست که برای سازمان اطلاعاتی آمریکا (سیا) فعالیت می‌کند. طبق این گزارش، وی زمانی که در ایران زندگی می‌کرده نیز با جاسوسان آمریکایی در ارتباط بوده است.

«اطلاعات محرمانه‌ی مهم»

در گزارش یادشده از قول مقامات دولتی آمریکا که نامشان فاش نشده گفته شده است که امیری از سال‌ها پیش اطلاعاتی درباره‌ی برنامه‌ی مناقشه‌برانگیز هسته‌ای ایران در اختیار ماموران سیا می‌گذاشته است. گزارش یادشده می‌افزاید، «اطلاعات مهمی» که پژوهشگر ایرانی در اختیار ماموران اطلاعاتی آمریکا گذاشته، درباره‌ی جنبه‌های مخفی برنامه‌ی اتمی ایران بوده است.

برای نمونه، شهرام امیری توضیح داده که چگونه دانشگاهی در تهران به مرکز اصلی مخفی برای هماهنگ‌سازی تلاش‌های هسته‌ای ایران تبدیل شده است. نیویورک تایمز از قول منابع دولتی آمریکا نوشته است که امیری اطلاعات محرمانه‌ی مهمی درباره‌ی برنامه‌ی اتمی ایران در اختیار ماموران اطلاعاتی این کشور گذاشته است.

چرخش در ماجرا

با این گزارش، ماجرای شهرام امیری چرخش دیگری می‌یابد. این پژوهشگر هسته‌ای جمهوری اسلامی تا کنون ادعا کرده بود که از طرف ماموران اطلاعاتی آمریکا ربوده و به زور به آمریکا منتقل شده است. مقامات آمریکایی بارها این ادعاهای امیری را رد و اعلام کرده‌اند که او یک سال پیش داوطلبانه و آزادانه به آمریکا آمده است.

به گفته‌ی نیویورک تایمز، روایت تازه‌ای که از این ماجرا ارائه شده می‌تواند به بدنامی امیری منجر شود و نشان می‌دهد که برخلاف آنچه مقامات آمریکایی تاکنون ادعا می‌کرده‌اند، اطلاعات به دست آمده درباره‌ی برنامه‌ی اتمی ایران، فقط برپایه‌ی نفوذ مقامات آمریکایی به اطلاعات کامپیوترهای جمهوری اسلامی حاصل نشده است.

ولی چرا داده‌های موجود تا این اندازه متناقض هستند؟ مقامات آمریکایی گمان می‌کنند که شهرام امیری در ایران بیم آن دارد که جان خود را از دست بدهد و به همین دلیل ناچار است مصرانه بر موضوع ربوده‌شدن خود توسط ماموران اطلاعاتی آمریکا پافشاری کند.

طبق گزارش یادشده، امیری برای امنیت جانی خود ناچار است مقامات ایران را از داستان ربوده‌شدن و شکنجه‌ی خود متقاعد کند. او باید به نیروهای امنیتی ایران بباوراند که با سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا همکاری نمی‌کرده است.

تردید مقامات ایران

شهرام امیری یک سال پس از ناپدیدشدن خود، روز پنجشنبه (۱۵ ژوئيه) به ایران بازگشت و در فرودگاه مورد استقبال مقامات جمهوری اسلامی و خانواده‌‌اش و از جمله پسر هفت ساله‌اش قرار گرفت.

ولی هم اکنون مقامات جمهوری اسلامی سخنان دوپهلویی درباره‌ی امیری بر زبان می‌آورند. به نظر می‌رسد که آنان نسبت به ادعاهای او شک دارند. منوچهر متکی، وزیر خارجه‌ی ایران در برابر این پرسش روزنامه‌نگاران که آیا امیری یک قهرمان است یا خیر گفته است: «ما نخست باید ببینیم که در این زمان دقیقا چه اتفاقی افتاده است. سپس می‌توانیم بگوییم که آیا او یک قهرمان است یا نه».

پیش‌تر روزنامه‌ی «واشنگتن پست» به نقل از محافل دولتی آمریکا گزارش داده بود که شهرام امیری برای اطلاعاتی که در اختیار سیا گذاشته، پنج میلیون دلار دریافت کرده است. امیری به دلیل تحریم‌های ایران، دیگر به این پول دسترسی نخواهد داشت. روزنامه‌ی یادشده نوشته است: «امیری آمریکا را ترک کرد، ولی بدون پول. اکنون او در اختیار ایران است و اطلاعات او در اختیار آمریکا».

ناظران سیاسی در غرب گمانه‌زنی می‌کنند که شهرام امیری احتمالا به همکاری خود با سازمان سیا پایان داده است، زیرا جمهوری اسلامی تهدید کرده که به خانواده‌ی او آسیب خواهد رساند.

BM/MM