هابرماس جایزه کتاب ۲۲۵ هزار یورویی شیخ زاید را نمی‌پذیرد
۱۴۰۰ اردیبهشت ۱۲, یکشنبه
فیلسوف نامدار آلمانی که قرار بود برای دریافت جایزه شیخ زاید در نمایشگاه کتاب ابوظبی حضور یابد از این کار انصراف داد. هابرماس می‌گوید ارتباط تنگاتنگ بنیاد اهداکننده این جایزه و حکومت امارات برای او روشن نبوده است.
عکس آرشیوی از یورگن هابرماس متفکر و فیلسوف آلمانیعکس: Arne Immanuel Bänsch/dpa/picture alliance
تبلیغات
یورگن هابرماس، نامدارترین متفکر و فیلسوف زنده آلمانی در یادداشتی که ناشر او روز یکشنبه دوم ماه مه (۱۲ اردیبهشت) منتشر کرد از تجدید نظر در تصمیم قبلی خود مبنی بر پذیرش جایزه شیخ زاید خبر داد.
این جایزه از سال ۲۰۰۷ به این سو در جریان برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب ابوظبی به یک شخصیت فرهنگی جهان اهدا می‌شود و سه روز پیش هابرماس به عنوان برنده امسال آن معرفی شد.
جایزه شیخ زاید به نام پدر ولیعهد کنونی ابوظبی، محمد بن زاید نامگذاری شده که حامی اصلی آن و حاکم واقعی امارات متحد عربی به شمار می‌رود. مبلغ این جایزه ۲۲۵ هزار یورو و از این نظر یکی از بالاترین رقم‌ها در میان جایزه‌های فرهنگی در جهان است.
آلمان میهمان ویژه امسال نمایشگاه کتاب ابوظبی است که ۲۳ تا ۲۹ ماه مه برگزاری می‌شود. قرار بود فیلسوف ۹۱ ساله آلمانی برای دریافت جایزه شیخ زاید در این نمایشگاه حضور یابد.
نمایش و فروش ترجمه عربی ۱۰ کتاب از آثار یورگن هابرماس در یک غرفه ویژه یکی از برنامه‌های این دوره از نمایشگاه ابوظبی اعلام شده است.
انصراف پس از مقاله انتقادی اشپیگل
انصراف هابرماس از سفر به ابوظبی پس از انتشار یک مقاله انتقادی در هفته‌نامه "اشپیگل" انجام شد که نسخه آنلاین آن روز یکشنبه انتشار یافت.
دیتمار پیپر در مقاله‌ای زیر عنوان "یورگن هابرماس و تیلیغات اماراتی" با اشاره به موافقت هابرماس با حضور در ابوطبی نوشت: «اما قواعد دموکراتیکی که برای هابرماس روشنگر مقدس هستند در آنجا به طور سیستماتیک نادیده گرفته می‌شوند.»
فیلسوف آلمانی در بیانیه خود نوشته اعلام آمادگی او برای دریافت جایزه شیخ زاید تصمیمی نادرست بوده که آن را به این وسیله تصحیح می‌کند.
او می‌گوید ارتباط تنگاتنگ نهاد اهدا کننده جایزه در ابوظبی و سیستم سیاسی حاکم بر آنجا را به اندازه کافی برای خود روشن نکرده است.
مقاله اشپیگل با این عبارت خاتمه می‌یابد: «به طور معمول وقتی ذهن و قدرت با هم برخورد می‌کنند، قدرت پیروز می‌شود.»
هابرماس با نقل این عبارت می‌گوید در کوتاه مدت این حرف درست است اما او در بلندمدت به قدرت روشنگرانه سخن انتقادی، اگر به فضای افکار عمومی سیاسی نفوذ کند باور دارد و برای این منظور از ترجمه کتاب‌هایش به زبان عربی سپاسگزار است.
ولیعهد ابوظبی ، سی‌ام آوریل در یک پیام توئیتری به برنده امسال جایزه شیخ زاید تبریک گفته و از جمله نوشته است: «تبادل دانش همیشه بخش مورد احترامی از فرهنگ و میراث ما بوده است.»
به گزارش اشپیگل یورگن هابرماس در توضیح چگونگی پذیرش جایزه شیخ زاید در ایمیلی نوشته طبیعی است که او ابتدا شک کرده و درباره نهاد اهداکننده جایزه و برندگان قبلی کسب اطلاع کرده است.
او می‌گوید با مدیر نمایشگاه کتاب فرانکفورت صحبت کرده و در مورد چهار برنده دیگر جایزه در حوزه تخصصی خودش بررسی کرده است. ظاهرا هابرماس از این طریق دلیل قاطعی برای خودداری از دریافت جایزه نیافته است.
نویسنده اشپیگل در مقاله انتقادی خود نوشته برای متفکری در سطح جهانی و کسی که بیش از نیم قرن جانب پروژه روشنگری و فاصله‌گذاری انتقادی با قدرت را گرفته باید ممکن می‌بود که به دعوت دریافت جایزه شیخ زاید یک پاسخ منفی صریح می‌داد.
مقایسه حکمرانی بن زاید با خامنه‌ای و پوتین
او محمد بن زاید را متهم می‌کند که با استفاده از مدرن‌ترین ابزار و فناروری‌ها حکومتی بر پا کرده که کنترل تمام عیار شهروندان یکی از جنبه‌های اصلی آن است.
به نوشته اشپیگل در امارات متحده عربی زرق و برق و پروژه‌های چشمگیر نظیر برپایی موزه لوور در ابوظبی زیاد هستند اما گزارش‌های سازمان دیده‌بان حقوق بشر نشان می‌دهد که میلیون کارگر مهاجر چگونه استثمار می‌شوند و از کمترین حقوق انسانی بی بهره هستند.
بنابر این گزارش اندیشکده آمریکایی Freedom House در جدولی که از روند دموکراتیک شدن جوامع ارائه می‌کند از ۱۰۰ امتیاز به امارات متحده عربی فقط ۱۷ امتیاز داده است.
در این فهرست جمهوری اسلامی ۱۶ و روسیه ۲۰ امتیاز دارد. نویسنده اشپیگل می‌پرسد واکنش‌ها چگونه می‌بود اگر یکی از رهبران فکری آلمان جایزه نهادی را بپذیرد که حامی اصلی آن کسی مانند رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای یا رئیس جمهوری روسیه ولادیمیر پوتین باشد؟
موزه لوور ابوظبی؛ با پول می‌توان هنر را هم به بیابان کشید
موزه لوور شهر ابوظبی ۸ نوامبر (۱۷ آبان) رسما افتتاح می‌شود. امارات تنها برای حق استفاده از نام "لوور" مبلغ ۴۰۰ میلیون یورو به فرانسه پرداخته است. موزه لوور ابوظبی مجموعا یک و نیم میلیارد یورو هزینه داشته است.
عکس: Louvre Abu Dhabi/Mohamed Somji
ژان لوک مارتینز، مدیر موزه لوور پاریس، اعتقاد دارد که هنر حد و مرزی ندارد و می‌توان حتی آن را به وسط صحرا کشاند. این هدف اینک به حقیقت پیوسته است. موزه لوور ابوظبی شماری از آثار هنری ارزشمند را از موزه لوور پاریس و شماری دیگر از موزه‌های فرانسه امانت گرفته تا در کنار آثار هنرمندان و گنجینه‌های تاریخی از تمدن‌ها و ادیانی که در طول تاریخ در خاورمیانه شکوفا شدند، به نمایش بگذارد.
عکس: Louvre Abu Dhabi/Mohamed Somji
این موزه در جزیره سعدیات در مساحتی بالغ بر ۶ هزار مترمربع بنا شده است. سقف گنبدی خیره‌کننده‌ی این موزه ۱۸۰ متر ارتفاع دارد. این سقف به شکل یک پارچه توری طراحی شده که نور را به محوطه داخلی ساختمان منتقل می‌کند و به این ترتیب یادآور سقف هرمی شیشه‌ای موزه لوور پاریس است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/K. Jebreili
کار خرید آثار هنری برای موزه لوور ابوظبی در سال ۲۰۰۹ با خرید تابلویی اثر پیت موندریان، نقاش هلندی به قیمت ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار یورو آغاز شد. ابوظبی تنها برای حق استفاده از نام "لوور" برای مدت سی سال، مبلغ ۴۰۰ میلیون یورو به فرانسه پرداخته است. افزون بر آن با احتساب هزینه امانت گرفتن آثار و مسائل کارشناسی، امارات متحده عربی مجموعا حدود یک میلیارد یورو به فرانسه پرداخته است.
عکس: picture-alliance/dpa/B. Schwinghammer
ساخت بنای موزه لوور ابوظبی بیش از ۵۸۰ میلیون یورو هزینه داشته است. همزمان با گشایش این موزه در امارات، در پاریس نیز روی هرم‌های شیشه‌ای موزه لوور به کمک پروژکتور تصاویری از موزه جدید ابوظبی به نمایش گذاشته می‌شود. این نمایش ۵ شب ادامه خواهد داشت.
عکس: AP
مدیر لوور پاریس تأکید کرده، موزه لوور ابوظبی تنها استثنا باقی خواهد ماند و قرار نیست شعبه‌های دیگری از موزه لوور در جاهای دیگر جهان تأسیس شود. البته بعید است کشور دیگری بتواند از پس چنین مبلغ کلانی که اماراتی‌ها هزینه کردهاند، بر آید.
عکس: picture-alliance/AP Photo/K. Jebreili
طراحی موزه لوور ابوظبی را ژان نوول، معمار برجسته فرانسوی برعهده داشته است. به گفته نوول او می‌خواسته در طراحی این موزه با ایده "گشاده‌رویی" بازی کند: «هم‌چون صحرایی که به سوی آب رو می‌گشاید.» نوول یکی از برندگان جایزه معتبر پریتزکر در زمینه معماری است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/K. Jebreili
توافق بین فرانسه و امارات بر سر موزه لوور ابوظبی در سال ۲۰۰۷ صورت گرفت. پروژه ساخت موزه حدود ده سال طول کشید. قرار بود این موزه در سال ۲۰۱۲ افتتاح شود اما به دلیل تمام نشدن ساختمان آن، افتتاح موزه چند بار به تعویق افتاد. اثری از آی‌وی‌وی، هنرمند سرشناس چینی با نام "آبشار نور" (تصویر) که جزو آثار به نمایش درآمده در لوور ابوظبی است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/K. Jebreili
موزه لوور ابوظبی در کنار یک نمایشگاه دائمی، سالانه میزبان ۴ نمایشگاه موقت خواهد بود. برخی از صاحب‌نظران مسئولان موزه لوور را به "خیانت" متهم کرده و گفته‌اند لوور به خاطر درآمد، کیفیت هنری را زیر سؤال برده است. مسئولان لوور در پاسخ به انتقاد‌ها استدلال کردهاند که با این مشارکت در پی تبادل فرهنگی بوده‌اند.
عکس: Louvre Abu Dhabi/Mohamed Somji
بهای بلیت ورودی موزه لوور ابوظبی ۶۰ درهم (حدودا معادل ۱۶ دلار) است. موزه درهای خود را همه‌روزه به جز روزهای دوشنبه به روی بازدیدگنندگان خواهد گشود. بسیاری از آثاری که در موزه لوور ابوظبی عرضه شده‌اند برای نخستین بار در این شیخ‌نشین به نمایش در آمده‌اند؛ آثاری از ون گوگ، لئوناردو داوینچی و پل گوگن.
عکس: Louvre Abu Dhabi/Mohamed Somji
امانوئل مکرون، رییس‌جمهور فرانسه روز چهارشنبه (۸ نوامبر/ ۱۷ آبان) در مراسم افتتاح موزه لوور ابوظبی حضور دارد. قرار است در ۴ روز نخست کار موزه برنامه‌های فرهنگی متنوعی با حضور ستاره‌های دنیای موسیقی، مراسم رقص، کارگاه‌های آموزشی و همچنین برنامه‌هایی مناسب خانواده‌ها برگزار شوند.
عکس: Louvre Abu Dhabi/Mohamed Somji
موزه لوور البته تنها صادرات فرهنگی فرانسه به ابوظبی نیست. دانشگاه سوربن نیز در ابوظبی یک شعبه دارد. امارات و فرانسه همچنین پروژه‌های مشترکی در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر در دست اجرا دارند.
