هدف روسیه و ایران از نزدیکی به طالبان در افغانستان چیست؟
۱۳۹۵ دی ۹, پنجشنبه
تلاش روسیه و ایران برای نزدیکی به طالبان به نگرانیهای بسیاری دامن زده است. مداخله سیاسی روسیه و ایران در اوضاع افغانستان منجر به تضعیف مبارزه ائتلاف بینالمللی شده و میتواند به افزایش ناآرامیها در این کشور دامن بزند.
تبلیغات
خبرگزاری فرانسه AFP گزارشی پیرامون مداخلات سیاسی روسیه و ایران در افغانستان منتشر کرده است؛ مداخلاتی که میتواند برای تلاشهای ائتلاف بینالمللی به فرماندهی آمریکا دردسرآفرین باشد. این در حالی است که روسیه و ایران مدعیاند که تلاشهایشان برای ایجاد ثبات و امنیت در منطقه است.
یکی دیگر از بازیگران سیاسی در افغانستان کشور پاکستان است. آمریکا از سیاستهای متناقض این کشور ابراز ناخرسندی کرده است. تنش در مناسبات آمریکا و پاکستان کار مقابله با نیروهای طالبان را به خودی خود دشوار ساخته است. حال، تلاشهای روسیه و ایران نیز میتواند بر تنش و بحران سیاسی حاکم بر افغانستان بیافزاید.
گفته میشود که روسیه با در پیش گرفتن نقشی فعالتر در منطقه، در عمل به بازیهای دوران جنگ سرد بازگشته است و جمهوری اسلامی ایران نیز با کمک به نیروهای طالبان در امور داخلی افغانستان دخالت میکند. این دو عامل میتوانند بر تلاشهای آمریکا در افغانستان تاثیری منفی بنهند. بهویژه آنکه سیاستهای خارجی دولت آینده آمریکا در قبال افغانستان و منطقه ناروشن است.
انتقاد از سیاست روسیه و ایران در افغانستان
فرمانده ارشد آمریکا در افغانستان، جان نیکلسون، از سیاست روسیه و ایران در افغانستان انتقاد کرده است. او میگوید که روسیه مدعی مبارزه طالبان با گروه تروریستی "دولت اسلامی" است و از این رو کمک به طالبان را در راستای مقابله با داعش میداند. بر اساس ارزیابی فرمانده ارشد آمریکا در افغانستان، سندی که حاکی از مبارزه طالبان با داعش باشد، وجود ندارد. اما روسیه با طرح چنین موضوعی خواهان تضعیف دولت افغانستان، ناتو و نیروهای ائتلاف بینالمللی در افغانستان است.
نیکلسون درباره ایران میگوید: «در مورد ایران هم وضعیت مشابهی حاکم است. ایران با طالبان روابطی دارد.»
در گزارش خبرگزاری فرانسه آمده است که گرچه روسیه به ارتش افغانستان رسما هلیکوپتر داده است، اما این کشور همزمان به نیروهای طالبان اسلحه میدهد. یکی از مقامات بلندپایه امنیتی افغانستان به خبرنگار AFP گفته است: «نگرانی اصلی ما از جنگ افزارهایی ساخت روسیه است که اخیرا در مناطق مرزی تاجیکستان کشف شده است.» همین مقام امنیتی افزوده است که حمایتهای تسلیحاتی فرامرزی میتواند موقعیت امنیتی شمال این کشور را به مخاطره افکند.
یکی از فرماندهان طالبان به خبرنگار فرانسه گفته است که حمایت روسیه از این نیروها منجر به آن شد که طالبان برای دومین بار در سال جاری موفق به تصرف موقت قندوز شوند.
سفیر روسیه در کابل، آلکساندر مانتیتسکی، مناسبات روسیه با نیروهای طالبان را کتمان نمیکند. سفیر روسیه در گفتوگو با خبرنگاران گفته بود: «مناسبات ما با طالبان به منظور ایجاد امنیت برای دفاتر سیاسی، کنسولگریهای ما در آسیای میانه است.» مانتیتسکی مدعی شده است که اتهامات ناتو به روسیه تنها به قصد لاپوشانی شکستهای آنها در افغانستان صورت میگیرد.
برخی از تحلیلگران بر این باورند که هرگاه ترامپ خواستار کاهش نقش آمریکا در منطقه باشد، آنگاه روسیه بر نقش خود در افغانستان خواهد افزود. احمد سعیدی، تحلیلگر اوضاع سیاسی افغانستان، به خبرنگار AFP گفته است که رقابت روسیه و آمریکا در افغانستان به سود مردم این کشور نیست. آنها به دنبال منافع خود هستند و مداخلات سیاسی کشورهای دیگر باعث افزایش تنش و خشونت در افغانستان خواهد شد.
نخستین تصاویر از تصرف قندوز توسط طالبان
"قندوز سقوط کرد" و طالبان موفق شدند پس از ۱۴ سال دوباره مرکز یک ولایت افغانستان را تصرف کنند. نخستین تصاویر از تصرف قندوز توسط طالبان و تلاش نیروهای دولتی برای پازپسگرفتن این شهر:
عکس: picture-alliance/AP Photo
"قندوز سقوط کرد" و به تصرف طالبان درآمد. این خبری بود که روز دوشنبه (۶ مهر/۲۸ سپتامبر) از سوی منابع دولتی افغانستان تایید شد. وقتی نیروهای آمریکایی پس از حملات تروریستی یازده سپتامبر ۲۰۰۱ به برجهای دوقلو توسط شبکه القاعده برای پایان دادن به حاکمیت طالبان به افغانستان حمله کردند، قندوز آخرین شهر بزرگی بود که سقوط کرد. حالا پس از ۱۴ سال اولین شهری است که به تصرف طالبان در میآید.
عکس: picture-alliance/AP Photo
قندوز در بهار سال جاری نیز شاهد نبردهای خونینی بود و طالبان توانستند خود را تا نزدیکی شهر برسانند. به گفته مقامات امنیتی آنها از قبل اطلاعاتی در رابطه با حمله اخیر طالبان به شهر در دست داشتهاند. با این حال و علیرغم حضور هزاران نیروی امنیتی، موفقیت طالبان در تصرف شهر با پرسشهای زیادی همراه شده است.
عکس: picture-alliance/dpa/J. Karger
حمله جدید حدود ۲ هزار ستیزهجوی طالبان به گفته سید سرور حسینی، سخنگوی فرماندهی پلیس قندوز: « حوالی ساعت ۳ صبح دوشنبه (۶ مهر/ ۲۸ سپتامبر) شروع شد و طالبان از چندین طرف حملاتی را به شهر قندوز آغاز کردند.» (عکس: حمله طالبان به دادگستری قندوز)
عکس: Reuters
در ساعات اولیه حمله خبر رسید که نیروهای طالبان چند ایستگاه بازرسی در نزدیکی شهر را تحت کنترل خود درآوردهاند.
عکس: picture-alliance/AP Photo
پیش از سقوط کامل قندوز، حمدالله دانش، معاون والی قندوز، در فرودگاه شهر به خبرنگاران گفته بود که چمن سپین زر، چهارراه اصلی قندوز، به دست طالبان افتاده و آنها پرچم سفید رنگ خود را در این چهارراه برافراشتهاند.
عکس: Getty Images
در ادامه نبردها برخی ادارات دولتی، زندان مرکزی و بیمارستان دویستتختخوابی شهر به همراه غنائم بسیاری به دست طالبان افتاد. (عکس: غنیمت گرفته شدن خودروی سازمان ملل متحد از سوی نیروهای طالبان)
عکس: picture-alliance/AP Photo
یکی دیگر از اهداف طالبان در حمله به کندوز، زندان این شهر بود. این نیروها موفق شدند در حمله به زندان ۶۰۰ زندانی را آزاد کنند که ۱۴۴ نفر آنها از اعضای طالبان بودهاند. (عکس: گریختن تعدادی زندانی پس از حمله طالبان)
عکس: Getty Images/AFP
ایجاد پستهای کنترل و بازرسی خودروها توسط نیروهای طالبان در خیابانهای شهر قندوز.
عکس: Reuters
گشتزنی نیروهای طالبان با ماشین به غنیمتگرفته شده پلیس در خیابانهای شهر قندوز.
عکس: picture-alliance/dpa
پارهکردن پوسترها و تصاویر بزرگی که در معابر شهر نصب شدهاند توسط افراد وابسته به طالبان.
عکس: picture-alliance/AP Photo
به گفته مقامات امنیتی افغان، نیروهای طالبان ساختمان رادیو و تلویزیون قندوز را به آتش کشیدهاند و طلا فروشیهای شهر را نیز غارت کردهاند.
عکس: picture alliance/AP Photo
فرودگاه قندوز و منطقه اطراف آن تنها منطقهی قندوز است که هنوز به دست طالبان نیفتاده است. (عکس: شادی نیروهای طالبان پس از تصرف کامل قندوز)
عکس: Getty Images/AFP
یک روز پس از سقوط قندوز، وزارت دفاع افغانستان روز سهشنبه اعلام کرد که عملیات گستردهای برای بازپسگیری شهر قندوز از طالبان انجام میدهد. نیروی هوایی آمریکا هم با حمله به مواضع طالبان در مناطق اطراف، از ارتش افغانستان پشتیبانی میکند.
عکس: Reuters
صدها سرباز محلی که قصد داشتند خود را زمینی به قندوز برسانند، در ولایت بغلان در همسایگی ولایت قندوز گرفتار شدهاند. طالبان مسیرهای اصلی را با سنگ و کیسههای شن مسدود کردهاند.
عکس: Reuters
یک مقام امنیتی افغان به خبرگزاری رویترز گفت که حدود پنج هزار سرباز افغان صبح روز چهارشنبه (۳۰ سپتامبر/ ۸ مهر) در منطقه فرودگاه قندوز تجمع کردند و در طول شب در آنجا نیز جنگ جریان داشت. به گفته او، به کمک دومین حمله هوایی نیروهای آمریکایی جنگجویان طالبان عقب رانده شدهاند. ارتش افغانستان اما هنوز موفق نشده کنترل شهر را از طالبان پس بگیرد.
عکس: Reuters
طالبان در ولسوالی بغلان مرکزی نیز مناطقی را تصرف کردهاند و مانع رسیدن نیروهای کمکی دولتی از مزارشریف و بغلان به قندوز شدهاند. بخشهای زیادی از ولسوالی دند غوری ولایت بغلان که فاصله نزدیکی با پلخمری، مرکز ولایت بغلان دارد هم در کنترل طالبان است و این نگرانی وجود دارد که ولایت بغلان نیز سقوط کند.