معمولا زمانی که مریضی با بیماری برونشیت شدید نزد پزشکش می‌رود، از او سوال می‌شود که خلط‌ی که سرفه می‌کند چه رنگی دارد. زمانی که خلط بیمار سبز یا زرد رنگ باشد، پزشکان به یک عفونت ناشی از باکتری پی می‌برند. پس از آن، آن‌ها نسخه‌ی آنتی‌بیوتیک را برای مبارزه با باکتری برای بیمار می‌نویسند.

اغراق در اهمیت خلط رنگی

کریس باتلر، پروفسوری از بخش پزشکی دانشگاه کاردیف در ویلز (Wales) بریتانیا، اهمیت ترشحات سبز یا زردرنگ مجاری تنفسی را مورد بررسی قرار داده است. او در این‌باره می‌گوید: «اهمیت خلط سبز یا زردرنگ، معمولا دست بالا گرفته می‌شود. این امر غلط است که بیماران به صورت اتوماتیک برای درمان خلط‌های سبز و زرد از آنتی بیوتیک استفاده کنند. آنتی بیوتیک حتی نمی‌تواند درمان را تسریع بخشد».

پژوهشگران دانشگاه ویلز ۳۴۰۰ بیمار را در تحقیق خود مورد بررسی قرار دادند. همه‌ی آن‌ها به علت عفونت مجاری تنفسی به پزشک خود مراجعه کرده بودند. به غیر از این، آن‌ها سالم بودند و بیماری دیگری نداشتند. دانشمندان ناراحتی‌ها و درمان پزشکی آن را طی این تحقیق ثبت کردند. بیمارانی که ترشحات سبز یا زرد مجاری تنفسی داشتند، سه برابر بیشتر از بیمارانی که ترشحات غیر معمول نداشتند، با آنتی بیوتیک درمان شده بودند.

آنتی بیوتیک و عفونت‌های ویروسی

دانشمندان به این نتیجه رسیدند که خلط سبز یا زردرنگ، لزوما دلیل بر یک عفونت ناشی از باکتری نیست. عفونت‌هایی که از طریق ویروس ایجاد می‌شوند نیز می‌توانند باعث خلط رنگی شوند. اما مشکل این‌جاست که آنتی بیوتیک ویروس را درمان نمی‌کند. به این معنا که مصرف آنتی بیوتیک برای کسی که دچار ترشحات رنگی مجاری تنفسی‌ی ناشی ازعفونت ویروسی است، هیچ کمکی نیست. حتی این مصرف بی‌ثمر، عوارض جانبی نیز دارد.

کریس باتلر در ابن‌باره می‌گوید: «برخی بیماران با مصرف آنتی‌بیوتیک دچار عوارض پوستی یا حالت تهوع می‌شوند. به دلیل آن‌که عملکرد آنتی بیوتیک از بین بردن باکتری‌‌هاست، این امر باعث می‌شود که حتی باکتری‌های مفید بدن نیز از بین بروند؛ برای مثال باکتری‌های روده. زمانی که باکتری‌هایی که وجودشان در روده ضروری است، از بین می‌‌روند، بالانس محیط روده دچار مشکل می‌شود و همین امر می‌تواند منجر به عفونت‌های قارچی در بدن شود.

آنتی بیوتیک در عفونت ریوی

درآخر دانشمندان به این نتیجه رسیدند که رنگی بودن ترشحات مجاری تنفسی لزوما مصرف آنتی بیوتیک را ایجاب نمی‌کند. اما در مواردی تنها راه حل آنتی بیوتیک است؛ برای مثال در مقابله با عفونت ریوی. یعنی بیماری‌یی که نه تنها منجر به ترشحات غیر معمول مجاری می‌شود، بلکه همراه با تب شدید و ضربان قلب تند نیز هست. کریس باتلر تاکید می‌کند: «برای بیمارانی که دچار چنین عفونت‌هایی می‌شوند، آنتی بیوتیک نه تنها داروی با ارزشی است، بلکه می‌تواند زندگی فرد را نیز نجات دهد».

DG/JT