«هشت زن زندانی مطابق قوانین بینالمللی آزار جنسی دیدهاند»
۱۳۹۱ آبان ۱۵, دوشنبه میگویند مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند. ۸ تن از زنان زندانی سیاسی در اوین، روز سه شنبه ۹ آبان، ۳۰ اکتبر با ورود اعلامنشده و ناگهانی ماموران زندان روبرو شدند، تمامی وسایلشان بازرسی شد و تمامی دستگاههای MP3 Player آنها که بر اساس آئیننامه زندانها مجاز است، ضبط شد.
اما موضوع به همنیجا خاتمه نیافت، ماموران زندان به بازرسی بدنی زندانیان پرداختند و به این نیز قانع نشدند. از زنان زندانی خواستند تا اندام جنسی خود را در معرض بازدید زندانبانان قرار دهند.
این معاینه داخلی نیز اما تنها محدود به معاینه نماند و با آزار و توهین همراه شد. خانوادههای این زندانیان که روز یکشنبه ۱۴ آبان با آنها ملاقات داشتهاند، به نقل از آنان تصریح میکنند که این زنان مورد آزار جنسی از سوی زندانبانان زن قرار گرفتهاند.
این ۸ زن زندانی در اعتراض به هتک حرمت انجامشده از روز سه شنبه ۹ آبان، ۳۰ اکتبر دست به اعتصاب غذا زدهاند. این زندانیان همچنین در نامهای خطاب به رئیس سازمان زندانهای ایران نوشتهاند: «چیزی که قابل گذشت نیست رفتار وحشیانه بعضی از ماموران در بازرسی بدنی است که دور از شان و مصداق بارز تعرض و هتک حرمت به شمار میآید و قلم از بیان صریح آن شرم دارد. باتوجه به انواع دوربینهای امنیتی و سختگیری در رفت و آمدها و نقل و انتقال وسایل و غیره و با توجه به وجود ابزار الکترونیکی مناسب که میتوانست برای بازرسی بدنی بکار رود و یا دست کم محترمانه باشد بر ما معلوم نیست که چرا چنین رفتار توهین آمیزی صورت گرفته است».
زنان زندانی اعتصاب کننده همچنین خواهان عذرخواهی مقامات زندان و تعهد آنان به عدم تکرار چنین مواردی شدهاند.
«زنان زندانی مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند»
یکی از اعضای خانواده زنان زندانی به دویچهوله گفت که روز یکشنبه ۱۴ آبان با آنها دیدار داشتهاند و در این دیدار زندانیان تاکید کردهاند که مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند.
شادی صدر حقوقدان و مدیر سازمان عدالت برای ایران تاکید میکند که اتفاقی که روز سهشنبه برای این زندانیان افتاده، مصداق بارز آزار جنسی است. او میگوید: «مقررات بینالمللی بسیار دقیقی در تعریف آزار جنسی به مثابه شکنجه وجود دارد و آن طوری که از گفتههای زندانیان سیاسی زن که دیروز توانستهاند با خانوادههاشان ملاقات کنند برمیآید این است که عملی که اتفاق افتاده مصداق بارز آزار جنسی بوده و تنها و تنها به دلیل آزار و اذیت و توهین و تحقیر این زندانیان و افزایش فشار روی آنها انجام شده است».
بشنوید: گفت و گو با شادی صدر
خانم صدر تصریح میکند که زن بودن زندانبانان نمیتواند دلیلی بر این باشد که آزار جنسی انجام نشده. او میگوید: «اساساً این طور نیست که آزار جنسی حتماً باید از سوی یک مرد به یک زن اعمال شود. هر عملی که حریم شخصی یک فرد را بشکند و باعث شود که فرد به لحاظ جنسی مورد آزار و هتک حرمت قرار گیرد، این عمل یک نوع آزار جنسیست. مهم این نیست که این عمل را یک شخص انجام میدهد یا حتی با وسیلهای انجام میشود. مهم این نیست که انجام دهنده این عمل مرد است یا زن. همان طور که ما میدانیم مثلاً در مورد پروندههای مربوط به آزار جنسی مردان فاعلان آزار جنسی مردان در زندانها مردان هستند. بنابراین همجنس بودن شخصی که این کار را انجام داده چیزی از قبح آن عمل نکاسته و چیزی از آزار دهنده بودن آن کم نمیکند».
«بازدید بدنی زندانی در زمان محکومیت خلاف قانون است»
براساس آيين نامه اجرايی سازمان زندانها و اقدامات تامينی و تربيتی، بازرسی بدنی تنها در زمان ورود و خروج زندانی از زندان به منظور جلوگیری از ورود یا خروج اشیای ممنوعه مجاز است. براساس همین قوانین، مسئولان زندان می توانند محل زندگی، لوازم و اشیای محکومان را بازرسی کنند اما این قوانین حق بازرسی بدنی زندانیان را جز در زمان ورود و خروج از زندان به آنها نداده است.
شادی صدر دراین باره میگوید: «حتی مطابق قوانین داخلی جمهوری اسلامی زندانبانان و نگهبانان اجازه بازدید بدنی کامل زندانی را ندارند، جز در هنگامی که از زندان خارج میشود و یا میخواهد وارد زندان شود. ما میدانیم که زندانیان سیاسی زن در بند قرنطینه ماهها و برخی از آنها سالهاست که زندانی هستند و هیچ گونه ارتباط مستقیمی با دنیای بیرون ندارند و در حال گذراندن مدت محکومیت خودشان هستند. بنابراین اساساً به لحاظ حقوقی حتی حقوق داخلی چنین عملی خلاق قانون بوده و باید تحت پیگرد کیفری قرار گیرد».
اتهام جنسی به نسرین ستوده و آزار جنسی زندانیان زن
سایت باشگاه خبرنگاران جوان وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی روز نهم آبان ماه گزارشی منتشر کرد با عنوان «پشت پرده قصد هیأت اروپا برای دیدار با نسرین ستوده چه بود».
در این مطلب، اتهامات اخلاقی به نسرین ستوده وارد شده و اقدامات شغلی و حقوقی او در دفاع از متهمان به عنوان پیشینه سوء قضایی مطرح شده است.
شادی صدر انتشار این مطلب و آزار جنسی زندانیان زن را در یک راستا ارزیابی کرده و میگوید: «من فکر میکنم که هر دو اینها را میشود در یک چارچوب جا داد و آن این است که به نظر میرسد مقامات میخواهند از طریق دست زدن به آزارهای جنسی و همین طور انتشار این نوع مطالب موهن، زندانیان سیاسی زن و فعالان سیاسی و فعالان حقوق بشر زن را بیاعتبار و چهرهی آنان را پیش افکارعمومی مخدوش کنند. به همین دلیل من فکر میکنم که همهی ما باید بسیار نسبت به این موضوع هوشیار باشیم و عکسالعمل نشان دهیم. وگرنه خطر این وجود دارد که حقوق این زندانیان بیشتر و بیشتر از سوی مقامات نقض شود، بدون این که هیچ واکنش و اعتراض درخوری داشته باشد».
شادی صدر معتقد است با توجه به مجموع وقایع روی داده، دور تازهای از سرکوب زندانیان سیاسی زن در حال وقوع است و فعالان حقوق بشر نباید اجازه دهند این سرکوب در سکوت و بی تفاوتی اتفاق بیفتد.