هشدار اردوغان نسبت به رویکرد "ریاکارانه" ایران در بحران هستهای
۱۳۹۱ فروردین ۱۸, جمعه رجب طیب اردوغان٬ نخستوزیر ترکیه٬ در واکنشی تند و کمسابقه٬ از رویکرد جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران هستهای این کشور به شدت انتقاد کرد.
اردوغان در واکنش به مخالفت مقامات جمهوری اسلامی با ازسرگیری مذاکرات هستهای با قدرتهای غربی در استانبول٬ بهصراحت گفت که «رفتار ایران صادقانه نیست و با این رفتارهای عاری از صداقت٬ اعتبار بینالمللی خود را بر باد میدهد.»
اردوغان: ایران در تلاش برای اتلاف وقت است
به گزارش خبرگزاری رویترز٬ نخستوزیر ترکیه روز پنجشنبه (۵ آوریل/۱۷ فروردین) در یک کنفرانس خبری در آنکارا٬ در نکوهش تصمیم مقامات جمهوری اسلامی مبنی بر تغییر محل برگزاری مذاکرات از استانبول به دمشق یا بغداد٬ این اقدام را "ریاکارانه" خواند و گفت چنین درخواستی فقط تلاش برای "اتلاف وقت" است و «به این معنی است که این مذاکرات برگزار نخواهد شد٬ چون آنها میدانند که طرفهای مذاکره (گروه ۱+۵) به دمشق یا بغداد نخواهند آمد.»
بیشتر بخوانید: ایران خواستار برگزاری مذاکرات اتمی در بغداد است
ترکیه تلاش کرد تا در بحران رو به گسترش برنامه هستهای ایران نقش میانجی را بر عهده بگیرد و در استانبول میزبان مذاکرات ایران و قدرتهای غربی باشد. این مذاکرات از یک سال پیش متوقف شده و به گفته بسیاری از مقامات سیاسی و دیپلماتهای غربی٬ آخرین فرصت ایران برای متقاعد کردن جامعه جهانی به صرفنظر کردن از انتخاب گزینه نظامی علیه تاسیسات غنیسازی کشور است.
اما مقامات جمهوری اسلامی به رغم موافقت اولیه با برگزاری مذاکرات در استانبول در ۱۳ و ۱۴ آوریل٬ در چرخشی دیگر خواستار برگزاری آن در دمشق یا بغداد شدند. اعتراض به تصمیمهایی "به نفع اسرائیل و بر ضد سوریه" در کنفرانس "دوستان سوریه" در استانبول علت چرخش و تغییر نظر جمهوری اسلامی اعلام شده است.
"زبان ایران زبان دیپلماسی نیست"
رجب طیب اردوغان با اشاره به رفتار رهبران جمهوری اسلامی در قبال برنامه هستهای گفت: «زبان ایران زبان دیپلماسی نیست. اسم این کار چیز دیگری است، که من نمیخواهم در اینجا آن را بیان کنم.»
آخرین سخنان آقای اردوغان نشان میدهد که به اعتقاد نخستوزیر ترکیه ایران با بهانهجویی در صدد شانه خالی کردن از زیر بار مذاکرات هستهای است و او از نتیجهبخش بودن تلاش برای متقاعد کردن مقامات ایرانی به رفع نگرانیهای جامعه جهانی از برنامه هستهای ناامید شده است.
تنش میان ایران و ترکیه در روزهای اخیر بهطور محسوسی بالا گرفته است. منشاء اختلافات٬ مواضع حامیانه جمهوری اسلامی در قبال سوریه است. رژیم بشار اسد در پی خیزش معترضان سوری٬ به رغم سرکوب بیرحمانه و کشتار گسترده٬ در آستانه سقوط قرار گرفته و موضع تهران و استانبول در قبال تحولات این کشور کاملا متضاد است.
ترکیه بارها بهصراحت خواستار کنارهگیری بشار اسد از قدرت شده٬ اما در سوی دیگر٬ آیتالله خامنهای حتی در آخرین دیدار با رجب اردوغان در تهران بر حمایت کامل از دولت سوریه تاکید کرده است.
بیشتر بخوانید: روابط ایران و ترکیه؛ از همکاری به رقابت
برگزاری کنفرانس "دوستان سوریه" در استانبول در هفته جاری هم آتش تنشهای سیاسی میان دو کشور را شعلهورتر کرده است. دولت سوریه این کنفرانس را که نمایندگان ۷۰ کشور و سازمان بینالمللی و شورای مخالفان سوریه در آن حضور داشتند، کنفرانس "دشمنان سوریه" خواند و بسیاری از مقامات بلندپایه سیاسی و نظامی ایران هم به تصمیمات اتخاذشده در آن تاختند.
ناامیدی حامل "پیام اوباما به ایران"
رجب طیب اردوغان برای ایفای نقش میانجی در جهت حلوفصل بحران هستهای ایران٬ هفته گذشته در نشست "امنیت هستهای" در سئول با باراک اوباما دیدار کرد. وی پس از آن در سفر دو روزه به تهران پیامهای رئیسجمهور آمریکا درباره بحران هستهای ایران و تحولات سوریه را به رهبران جمهوری اسلامی رساند.
بر اساس آخرین اطلاعات منتشرشده در واشنگتنپست٬ باراک اوباما در دیداری دوساعته در سئول٬ خطاب به نخستوزیر ترکیه گفت در صورتی که آیتالله خامنهای بتواند صحت ادعاهای اخیر خود مبنی بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران را ثابت کند و در عمل نشان دهد که "هرگز به دنبال تسلیحات هستهای نخواهد بود" ایالات متحده از برنامه هستهای ایران حمایت خواهد کرد٬ در غیر این صورت باید بدانند که زمان برای یافتن راهحل صلحآمیز و دیپلماتیک برای این بحران به سرعت رو به پایان است.
اما آنطور که از سخنان آقای اردوغان برمیآید٬ گفتوگوهای او با محمود احمدینژاد و آیتالله خامنهای چندان نتیجهبخش و امیدوارکننده نبوده و به اعتقاد او جمهوری اسلامی همچنان در پی "وقتکشی" است و قصد ندارد در جهت شفافسازی و رفع ابهامات و نگرانیهای جامعه جهانی از بحران هستهای گام بردارد؛ بحرانی که در پی آن تحریمها علیه ایران بهطور چشمگیری تشدید شده و سایه جنگ بر سر کشور نیز هر روز سنگینتر میشود.
EN/DK