افزایش ناگهانی جمعیت در دهه‌ی شصت خورشیدی تاثیر خود را بیش از پیش در بازار کار ایران آشکار می‌کند. نوزادان آن زمان اکنون جوانانی هستند که وارد بازار کار می‌شوند بدون این که دولت، جز شعار و ادعا، سیاست مشخص و کارآمدی برای اشتغال‌ آنان داشته باشد. ادعاهای دولت در مورد ایجاد میلیون‌ها فرصت شغلی منتقدان و معترضان فراوان دارد.

هشدار در مورد بحران بیکاری

علی دهقان‌کیا، عضو هیئت مدیره کانون عالی شوراهای اسلامی کار استان تهران می‌گوید، در بهترین حالت دولت در سال ۹۰ حداکثر ۴۰۰ هزار و سال قبل از آن به همین میزان فرصت شغلی پایدار ایجاد کرده است. او روز سه شنبه، ۲۳ خرداد به خبرگزاری مهر گفت، اجرای فاز اول هدفمندی یارانه‌ها و طرح اجرای مرحله دوم آن بدون حمایت از تولید و واحدهای تولیدی کشور به ویژه واحدهای بحرانی، ممکن است به شدت به ایجاد شرایط ریزش نیروی کار و بحران بیکاری دامن بزند.

مطابق قانون موسوم به هدفمندی یارانه‌ها دولت موظف است دست‌کم ۲۰ در صد از درآمد حاصل از افزایش بهای حامل‌های انرژی را برای رونق تولید داخلی به این بخش اختصاص دهد. در فاز اول نه تنها این رقم پرداخت نشد که دولت مجبور شد برای تامین کسری بودجه از موجودی بانک‌ها نیز برداشت کند.

ایجاد شغل در کشورهای صادرکننده

احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس می‌گوید، ما در شاخص توسعه فضای كسب و كار در بین ۱۸۳ كشور در سال ۹۱، رتبه ۱۴۴ هستیم که سال قبل ۱۴۰ و سال قبل‌تر در رتبه ۱۳۲ بودیم ، و این یعنی بدتر شدن وضعیت كارآفرینی در كشور.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) توکلی در جلسه علنی روز سه شنبه مجلس گفت، در مطالعات انجام شده از سوی صاحبان كسب و كار، تعطیلات بیش از حد بانك‌ها و ضعف نقدینگی از عمده مشكلات این بخش بیان شده است.

اغلب کارشناسان واردات بی‌رویه و اختلاف فاحش بهای رسمی ارز با بازار آزاد را از علت‌های مهم افزایش بیکاری تلقی می‌کنند. علی اکبر آقایی مغانجویی، نماینده سلماس در ۲۳ خرداد در گفتگو با خبرگزاری مجلس گفت، اگر هزینه‌ای که صرف واردات کرده بودیم در بخش‌های تولیدی، کشاورزی، صنعتی و عمرانی سرمایه گذاری می‌شد نیازی به واردات انواع کالای مصرفی نداشتیم. او تاکید می‌کند با افزایش واردات و صرف درآمدهای نفتی در این راه «با ثروت ملی کشور برای بیگانگان اشتغال ایجاد کرده‌ایم.»

کارخانه‌ها در آستانه تعطیلی

نادر‌قاضی‌پور نماینده ارومیه نیز در نشست علنی روز سه شنبه‌ مجلس، بانک مرکزی را مسئول رسیدگی به وضعیت کارخانه‌ها دانست و اظهار داشت، اکثر کارخانه‌های کشور یا تعطیل شده‌اند یا در آستانه تعطیلی قرار دارند. به گزارش خبرگزاری ایلنا، قاضی‌پور در بخش دیگری از سخنانش با انتقاد از محمود احمدی‌نژاد با خاطر امضای قراردادهای جدید تجاری با چین گفت «بهتر است توضیح دهید که چرا این همه اجناس چینی وارد کشور می‌شود‌.

به گزارش ایسنا محمدرضا عزیزی، نماینده اردل در انتقاد از دولت می‌گوید «صنعت و اقتصاد كشور از ناحیه واردات تولیدات صنعتی بی‌كیفیت به ویژه محصولات چینی ضربات جبران‌ناپذیری دیده است.» محمود احمدی‌نژاد روز چهارشنبه، ۱۷ خرداد در سفر به چین ابراز خوشحالی کرد که حجم مبادلات بازرگانی میان دو کشور بیش از انتظار رشد کرده و در سال گذشته به ۴۵ میلیارد دلار رسیده است.

آمار بیکاران خلاف ادعای اشتغال‌زایی

پایین رفتن رتبه ایران در شاخص فضای کسب و کار جهانی و گزارش‌های رسمی مرکز آمار ایران در مورد میزان بیکاری نشان می‌دهد ادعاهای دولت در مورد اشتغال‌زایی نمی‌تواند درست باشد.

بر اساس تازه‌ترین آمار این مرکز میزان بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله از ۶ / ۱۴ درصد در بهار ۸۹ به بیش از ۲۶ درصد در پاییز ۹۰ افزایش یافته است.

به گزارش مرکز آمار ایران، میزان بیکاری در میان جوانان ۱۵ تا ۲۹ سال نیز در پاییز سال ۹۰ نزدیک به ۲۴ درصد بوده است. این در حالی است که دولت با گذشته سه ماه از سال جاری و برخلاف وعده‌های قبلی هنوز طرح اشتغال‌زایی سال ۹۱ را ارائه نکرده است.

ظاهرا با توجه به همین واقعیت‌هاست که علی دهقان‌کیا احتمال می‌دهد «در تابستان امسال شاهد تشدید از بین رفتن مشاغل موجود و لشکر بیکاران باشیم.»