هشدار فعالان محیط زیست نسبت به پیامدهای تصادف نفتکش ایرانی
۱۳۹۶ دی ۲۹, جمعه
با غرق شدن نفتکش ایرانی در آبهای چین، حجم انبوهی سوخت وارد دریا شد. چین درباره وضعیت منطقه و اندازه آلودگی گزارش روشنی ارائه نداده است. فعالان زیستبوم نسبت به پیامدهای سنگین برای محیط دریا هشدار دادهاند.
تبلیغات
نفتکش ساچی که دو هفته پیش در نزدیکی سواحل چین غرق شد، حامل حدود ۱۴۰ هزار تن مواد سوختی بود. هنوز روشن نیست چه مقدار از نفت مشتعل شده و سوخته است و چه مقدار از آن وارد آب دریا شده است. در منطقهای که سانحه روی داد اکنون ۴ فرش نفتی بزرگ بر سطح دریا شکل گرفته است.
چین شونشنگ، استاد دانشگاه شانگهای، عقیده دارد که با روانه شدن حجم زیاد نفت در آب دریا، این خطر وجود دارد که طی مبادلات شیمیایی سطح اکسیژن به شدت کاهش یابد. کاهش سطح اکسیژن باعث مرگ تعداد زیادی از جانوران دریایی میشود.
این کارشناس محیط زیست میگوید که حتی اگر سواحل چین آلوده نشوند، نفتی که در دریا پخش شده است، بیتردید به نابودی شمار زیادی از جانوران و گیاهان دریایی منجر خواهد شد.
او یادآور میشود که صنعت ماهیگیری چین نیز زیان خواهد دید، زیرا منطقهای که در آن تصادف روی داده، یکی از مناطق مهم صید ماهی است.
کمبود اطلاعات
رسانههای چین درباره تصادف نفتکش ایرانی با یک کشتی باری چینی به تفصیل گزارش دادند، اما درباره پیامدهای این تصادف برای محیط زیست چیز زیادی نمیگویند.
رسانههای جمعی اطلاعات خود را تنها از لو کانگ، سخنگوی رسمی دولت چین، دریافت میکنند، اما او نیز درباره پیامدهای ناگوار این تصادف چیزی نمیگوید.
سخنگوی رسمی دولت چین در یک کنفرانس مطبوعاتی درباره تصادف دو کشتی و اقداماتی که برای فرو نشاندن آتش و همچنین نجات کارکنان کشتیها صورت گرفته به تفصیل گزارش داد؛ اما باز هم درباره پیامدهای این سانحه همچنان سکوت کرد.
مقامهای چینی اعلام کردهاند که دستگاههای مجهز تازهای به قعر اقیانوس روانه کردهاند تا اطلاعات بیشتری از جزئيات تصادف به دست آورند. آنها قول میدهند که هر آگاهی تازه از وضعیت نفتکش را به سرعت منتشر کنند.
رسانههای جمعی ایران نیز از کمبود اطلاعات درباره شرایط تصادف دو کشتی شکوه کرده و خواستار شدهاند که دادههای دو جعبه سیاه که در اختیار مسئولان چینی قرار گرفته، هرچه زوتر بررسی و منتشر شود.
سوگواری برای قربانیان سانچی؛ "مُمِ دریا، کاکای مه پس بیار"
دی ماه ۹۵ چندین آتشنشان جانشان را در فاجعه پلاسکو از دست دادند. در آستانه سالگرد پلاسکو، نفتکش سانچی دچار حادثه شد. سوخت و به زیر آب رفت. همه ۳۲ خدمه نفتکش جان باختند. مردم در جنوب و شمال ایران به سوگ قربانیان نشستند.
عکس: picture-alliance/AP Photo/China's Ministry of Transport
طبق یک آیین کهن در بوشهر وقتی حادثهای ناگوار در دریا رخ دهد، مردم سوگوار به ساحل میروند و با نواختن سنج و دمام از دریا میخواهند تا جنازهها را به ساحل برگرداند. مردم بوشهر برای دریانوردانی که در حادثه نفتکش سانچی جان باختند، به ساحل رفتند و این آیین را به جای آوردند.
عکس: Ana/J. Golestanian
نفتکش سانچی ۳۲ پرسنل داشت که ۳۰ تن از آنان ایرانی و دو تن دیگر از شهروندان بنگلادش بودند. این کشتی هشت روز پس از آنکه با یک کشتی بارکش چینی تصادف کرد، غرق شد و تمامی سرنشینان آن جان خود را از دست دادند. یکی از سرنشینان این کشتی ساقی فعال، همسر حسین جهانی افسر دوم سانچی بود.
عکس: Irna/R. Akbari
دولت ایران پس از غرق شدن کشتی سانچی و تأیید مرگ تمامی سرنشینان آن روز دوشنبه (۲۵ دی/ ۱۵ ژانویه) را عزای عمومی اعلام کرد. به گفته مقامات ایرانی سرنشینان سانچی در ساعت اولیه حادثه بر اثر شدت انفجار و انتشار گازهای سمی جان باختند.
عکس: Ana/J. Golestanian
بسیاری از شهروندان ایرانی برای ابراز تأسف و غم خود به شبکههای اجتماعی روی آوردند. کاربری به نام سردار احمدی در توییتر در زیر تصویری از سوگواری مردم بوشهر نوشت: «اما افسوس که این دفعه مناجات عملی نخواهد شد.» کاربر دیگری به نام فرهاد داروش نیز بخشی از مویه سوگواران را نقل کرد که از دریا میخواهند جنازه "برادرانشان" را به آنها بازگرداند: «مُمِ دریا، کاکای مه پس بیار.»
عکس: Ana/J. Golestanian
پوشش خبری صداوسیما از حادثه سانچی و سرنوشت سرنشینان آن انتقادهای زیادی را به همراه داشت. الیا محتشمی، همسر سرمهندس نفتکش سانچی در برنامه تلویزیونی "حالا خورشید" با اعتراض شدید به نحوه اطلاعرسانی صداوسیما گفت: «۳ روز اول صدا و سیما کجا بود؟ من خبرها را میدیدم. بارش برف مهمتر از آتش گرفتن نفتکش ایرانی بود؟...صدا و سیما نمیتوانست یک خبرنگار به چین اعزام کند؟ همسر من قرار بود فردای حادثه برگردد.»
عکس: Ana/J. Golestanian
نفتکش سانچی از جزیره خارک به مقصد داسان در کره جنوبی در حرکت بود که دچار حادثه شد. این نفتکش حاوی حدود ۱۳۶ هزار تن فراوردههای نفتی به ارزش ۶۰ میلیون دلار بود. از زمان انتشار خبر سانحه سانچی گزارشها و گمانهزنیهای مختلفی در مورد مقصد نهایی این کشتی (کره شمالی) و همینطور عدم کمکرسانی مناسب چینیها در رسانههای داخلی و شبکههای اجتماعی مطرح شدند.
عکس: Ana/J. Golestanian
مقامهای ایرانی شایعات در مورد حمله به نفتکش سانچی را تکذیب کرده و آن را "دروغی واضح" خواندند. سخنگوی وزارت خارجه نیز انتقادها به چین را وارد ندانسته و گفت که این کشور "در حد بضاعت و توان خود تلاشهای جدی و لازم" را برای نجات دریانوردان ایرانی انجام داده است. از آنجا که سانچی با پرچم کشور پاناما در حال تردد بوده، جعبه سیاه کشتی طبق قوانین بینالمللی برای بررسیها بیشتر باید به پاناما ارسال شود.
عکس: Ana/J. Golestanian
میلاد عنایتی، یکی از ملوانان جان باخته سانچی، اهل شهرستان قائمشهر بود. او ۲۹ ساله و پدر یک فرزند خردسال بود و به عنوان افسر سوم در این نفتکش کار میکرد. پدر او به خبرگزاری ایسنا گفته: «پس از غرق شدن کشتی برخی از مسئولین اعلام کردند که در روز اول بر اثر گازهای متصاعد شده تمام خدمه کشتی سانچی فوت شدهاند، اگر اینگونه بوده است باید زودتر به خانوادههای دریانوردان اعلام میکردند.»
عکس: Mizan/A. A. Soteh
خانوادههای پرسنل سانچی در یک هفتهای که هنوز خبر درگذشت دریانوردان تأیید نشده بود، برای دریافت خبری از بستگانشان به شرکت ملی نفتکش ایران و سایر نهادهای دولتی مراجعه کرده و خواستار اطلاعرسانی در مورد عملیات نجات شده بودند. پدر میلاد عنایتی به ایسنا گفته است: «مسئولان طی این ۸ روز به خانوادهها امید میدادند برای ما این روزها بسیار طاقتفرسا بود و در روز آخر به یکباره گفتند همه چیز تمام شده است.»
عکس: Mizan/A. A. Soteh
در شهر انزلی شماری از خانوادهها و بستگان دریانوردان سانچی با پربا کردن مراسمی به سوگ عزیزانشان نشستند. گفته شده تا کنون جسد سه تن از ملوانان در آب پیدا شده و اجساد دیگر به دلیل سوختگی شدید برای احراز هویت باید مورد آزمایش دیانای قرار بگیرند.
عکس: Mizan/A. A. Soteh
علی ربیعی، وزیر کار، در یک برنامه تلویزیونی شایعات مطرح شده در مورد این سانحه را "غیرحرفهای" خواند و گفت که به دلیل حجم بالای آتش تمامی کسانی که روی عرشه بودهاند، در همان ساعات اولیه جان باختهاند و وجود گازهای سمی نیز امکان زندهماندن را به کسی نمیداده است.
عکس: Mizan/A. A. Soteh
سخنگوی شرکت ملی نفتکش گفته، "کشتی سانچی از نظر تجهیزات ردیابی و رادار مشکلی نداشته و تجهیزات ناوبری بسیار پیشرفتهای در آن نصب شده بود." به گفته محسن بهرامی منطقهای که نفتکش در آن تردد داشته، "از مناطق بسیار شلوغ و دارای ریسک بالا" بوده است. کارشناسان و مسئولان امیدوارند با بررسی جعبه سیاه این نفتکش بتوانند اطلاعات دقیقی از نحوه بروز این فاجعه بدست آورند.
عکس: Mizan/A. A. Soteh
سخنگوی شرکت ملی نفتکش میانگین سنی افراد روی عرشه سانچی را ۴۰ سال اعلام کرد. خدمه سانچی هر کدام اهل شهرهای مختلف ایران بودهاند. ۳ تن از سرنشینان دانشجوی دانشگاه خارگ و یک تن دیگر دانشجوی دانشگاه صنعت نفت محمودآباد بودند.
عکس: Mizan/A. A. Soteh
حادثه سانچی چند روز مانده به نخستین سالگرد آتشسوزی و ریزش ساختمان پلاسکو در تهران رخ داد؛ فاجعهای که جامعه ایران را داغدار کرد و با گذشت یک سال از وقوع آن، پرسشهای زیادی همچنان بیپاسخ مانده و کسی از قربانیان و بستگانشان یاد نمیکند. کاربری در روزهایی که هنوز امید اندکی برای نجات دریانوردان سانچی وجود داشت، در توییتر نوشت: «پلاسکوی این روزها روی خشکی نیست.»
عکس: picture-alliance/AP Photo/China's Ministry of Transport