دکتر محمد‌مهدی قیامت، رئیس انجمن بیهوشی و منتخب هیئت‌مدیره جدید نظام پزشکی ایران، برای دومین بار رسما هشدار می‌دهد که کمبود داروهای بیهوشی اتاق‌های عمل بسیاری از مراکز درمانی ایران را در آستانه تعطیل قرار داده است. دکتر قیامت می‌گوید که تاکنون بارها نسبت به خطر کمبود داروهای بیهوشی هشدار داده، اما مسئولان امر به این اخطارها توجه نکرده‌اند.

اتاق عمل فقط برای فوریت‌ها

برپایه اظهارات رئیس انجمن بیهوشی ایران، شواهد نشان می‌دهد که در آستانه تعطیلات نوروزی، اتاق‌های عمل بیمارستان‌‌ها تنها توانائی پذیرش بیماران اورژانسی را خواهند داشت و تکلیف سایر بیماران روشن نیست.

دکتر قیامت در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفته است:«اتاق عمل را نمی‌توان به‌دلیل نبود داروی بیهوشی تعطیل کرد. متاسفانه داروهای قدیمی که تا پیش از این استفاده نمی‌شده دوباره وارد چرخه مصرف داروهای بیهوشی شده و این می‌تواند زنگ خطری برای سلامت بیماران باشد.»

این نخستین‌بار نیست که انجمن بیهوشی ایران نسبت به کمبود شدید داروهای بیهوشی هشدار می‌دهد. دکتر محمد مهدی قیامت ۲۸ دیماه امسال نیز در گفت‌وگوئی با دویچه وله اعلام کرده بود که سه نوع داروی بیهوشی به‌نام‌های "اولتیوا رمیفنتانیل"، "سیساتراسیریوم" و "سووفلوران" در ایران به شدت کمیاب شده‌اند.

داروهای بیهوشی تقلبی چینی

شهریورماه امسال وبسایت خبری انتخاب خبر داده بود که چند بیمار پس از عمل جراحی در بیمارستان شرکت نفت به علت استفاده از داروهای بیهوشی تقلبی چینی جان خود را از دست داده‌اند. اما مرضیه وحید دستجردی وزیر وقت بهداشت و چند مقام دیگر این خبر را تکذیب کردند. وزیر بهداشت وقت گفت که داروی بیهوشی تنها از کشورهای اروپائی وارد ایران می‌شود.

از سال ۱۳۹۱ می‌توان در مجموع به‌عنوان سال کمبود شدید دارو در ایران نام برد. دیماه امسال اعلام شد که علاوه بر کمبود شدید داروهای بیهوشی، کمبود دارو در روند درمان بیماران هموفیلی، سرطانی و برخی دیگر از بیماری‌های خاص نیز مشکلاتی ایجاد کرده است.

تاثیر تحریم یا سیاست‌های ارزی غلط؟

برخی منابع ایرانی کمبود دارو را ناشی از تحریم‌های بین‌المللی قلمداد می‌کنند. اما تاکنون صادرات دارو به ایران از این تحریم‌ها مستثنی بوده است. اتحادیه اروپا مهرماه امسال ضمن اعمال تحریم‌های تازه علیه ایران، تصریح کرد که  مبادلات پولی که به تجارت دارو و مواد غذائی مربوط می‌شود از شمول این تحریم‌ها خارج است.

با این همه، فاطمه هاشمی رئیس بنیاد امور بیماری‌های خاص در همان زمان اعلام کرد که تامین دارو برای درمان بیماری‌های خاص با تنگنای شدید روبرو شده است. وی ریشه دشواری مبادلات ارزی را مهمترین دلیل این بحران دانست.

اما مرضیه وحید دستجردی، وزیر پیشین بهداشت جمهوری اسلامی، چند روز پیش از برکناری از این مقام اعلام کرد که در شش ماهه نخست سال ۱۳۹۱ هیچ ارزی برای واردات دارو در اختیار وزارت بهداشت قرار نگرفته است. وی افزود که از شهریورماه به بعد نیز تنها یک سوم ارز مورد نیاز واردات دارو از سوی بانک مرکزی تامین شده است.

در پی این اظهار نظر، محمود احمدی‌نژاد تنها وزیر زن کابینه خود را برکنار کرد.