هشدار وزیر خارجه آلمان در مورد سرایت بحران سوریه
۱۳۹۱ خرداد ۱۷, چهارشنبه گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان، هشدار داد که درگیری در سوریه میتواند تمام خاورمیانه را به آتش بکشد. وزیر خارجه روز سهشنبه (۵ ژوئن) در جریان دیدار از امارات متحده عربی گفت که آلمان در جهت حل بحران سوریه تلاش میکند، زیرا درگیریهای داخلی این کشور میتواند قهر و خشونت را به تمام منطقه سرایت دهد.
آقای وستروله در جریان دیدار خود از ابوظبی تصریح کرد که سوریه در وضعیت خطرناکی است و کشتار و خونریزی در این کشور باید بیدرنگ خاتمه یابد. او در توافق با میزبان خود تأکید کرد که برای تحقق این امر، فشار بیشتری بر رژیم اسد ضرورت دارد.
دولت بشار اسد در ۱۵ ماه گذشته با اعتراضات گسترده روبرو بوده و همواره تلاش کرده است اعتراضات را با قهر و خشونت سرکوب کند. به گفته منابع مخالف رژیم در این مدت بیش از ۱۳ هزار و ۴۰۰ نفر از مردم سوریه جان خود را از دست دادهاند.
ضرورت اقدام شورای امنیت
وزیر امور خارجه آلمان در آغاز سفر پنج روزهی خود به خاورمیانه، شامگاه دوشنبه (۴ ژوئن) وارد دوحه شده و پس از اقامتی یک روزه به امارات رفته بود.
آقای وستروله در قطر و امارات بر ضرورت ادامهی فشارهای شورای امنیت بر رژیم سوریه تأکید کرد. او پیشنهاد کرد که شورای امنیت قطعنامه تازهای در چارچوب فصل هفتم منشور سازمان ملل تصویب کند. اما او، برخلاف دولت فرانسه، تنها بر اقدامات مدنی و فشارهای دیپلماتیک تأکید ورزید.
وستروله در ابوظبی، پس از گفتوگو با عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر خارجه این کشور، در یک مصاحبه مطبوعاتی موضع آلمان را تشریح کرد. او گفت که آلمان برای به زانو در آوردن رژیم سوریه با ضربه نظامی موافق نیست. او در عوض بر راه حلی سیاسی بر پایه حمایت از تلاشها و برنامه صلح کوفی عنان، نماینده ویژه سازمان ملل، تأکید کرد.
وزیر امور خارجه آلمان به اقدامات تحریمی بیشتری بر پایه اصل ۴۱ منشور سازمان ملل نظر داشت. اصل یادشده، نه بر اقدامات قهرآمیز، بلکه بر فشارهایی مانند مسدود کردن حسابهای بانکی تکیه دارد. شایان ذکر است که اصل ۴۲ منشور که تا حدی از جانب فرانسه مطرح شده است، اعزام نیروی قهریه را از خشکی و دریا و هوا مجاز میشمارد. وستروله گفت که اجلاس آینده شورای امنیت سازمان ملل، میتواند در این باره تصمیمگیری کند.
"ناشکیبی" اتحادیه عرب
عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر خارجه دولت امارات، تأکید کرد که در میان کشورهای عربی به تدریج صبر و شکیبایی در قبال اوضاع ناگوار سوریه رو به پایان میرود. او گفت که هر روز زنان و مردان و کودکان بسیاری در سوریه کشته میشوند و تا کنون عده زیادی خانه و کاشانه خود را از دست داده و آواره شدهاند.
آل نهیان در رابطه با برنامه صلح کوفی عنان گفت که این طرح مثبت است، اما باید با دقت بیشتری تعریف شود. او به صراحت از آقای عنان خواست که درباره نیت و مقصود خود توضیح بیشتری ارائه دهد، زیرا پیشرفت این برنامه بسیار کند بوده و با مقتضیات زمان هماهنگی نداشته است.
روز سهشنبه (۵ ژوئن) مخالفان رژیم بشار اسد به همکاری خود با طرح کوفی عنان خاتمه دادهاند، زیرا معتقد هستند که در زمان اجرای این طرح و حضور ناظران صلح سازمان ملل در سوریه، خشونت و کشتار در سوریه ادامه یافته و بیش از دو هزار نفر جان خود را از دست دادهاند.
وستروله در دیدار با حامد بن خلیفه الثانی، امیر قطر و همچنین شیخ حامد بن جاسم بن جبر الثانی، وزیر خارجه قطر اظهار داشت که آنها در این نکته توافق دارند که فشار بر رژیم اسد باید افزایش یابد. وستروله گفت این موضوع را درک میکند که کشورهای عرب خلیج فارس خواهان فشار بیشتری بر رژیم اسد هستند. او تصریح کرد: «این هدفی موجه است و خود ما نیز خواهان آن هستیم.»
لازم به ذکر است که قطر کشور کوچکی است، اما دیپلماسی فعالی دارد و در حال حاضر نقش برجستهای در "اتحادیه عرب" ایفا میکند.
انتظار اعراب از روسیه
از سوی دیگر سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان سعودی روز سهشنبه (۵ ژوئن) گفت از دولت روسیه انتظار دارد که موضع خود را در قبال رژیم سوریه تغییر دهد و در جهت انتقال صلحآمیز قدرت در دمشق فعالیت کند. وزیر خارجه عربستان در یک کنفرانس خبری به روسیه هشدار داد که با ادامه سیاست حمایت از رژیم بشار اسد، تمام حیثیت خود را در میان اعراب از دست خواهد داد.
یک مقام برجسته روسی روز سهشنبه گفت که بشار اسد میتواند در چارچوب قراردادی برای پایان خونریزی، از قدرت کناره بگیرد. ناظران این را نخستین نشانهی روی گرداندن روسیه از بشار اسد ارزیابی کردند. گنادی گاتیلوف، معاون وزیر خارجه روسیه، گفت: «ما هرگز نگفتهایم که اسد حتما باید بر مسند قدرت باقی بماند. این مسئلهایست که خود مردم سوریه باید در مورد آن تصمیمگیری کنند.»
به موازات این اظهارات روز سهشنبه، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه با هو جین تائو، رئیس جمهوری چین در پکن ملاقات کرد. چین و روسیه، دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، تا کنون دو بار از صدور قطعنامههای این نهاد بینالمللی علیه دولت سوریه جلوگیری کردهاند.
"انزوای باز هم بیشتر"
رژیم سوریه روز سهشنبه نمایندگیهای سیاسی چندین کشور را اخراج کرد. دولت سوریه گفت که دستور اخراج، سفیر و کارکنان سفارتهای آمریکا، بریتانیا، فرانسه و ترکیه را در بر میگیرد. برخی از دیپلماتها پیش از این در اعتراض به سرکوب مردم معترض از سوریه خارج شدهاند. گیدو وستروله اقدام اخیر رژیم سوریه را "گامی دیگر در جهت انزوای روزافزون این رژیم" دانست.
وزیر خارجه آلمان پس از دیدار با زمامداران قطر و امارات، شامگاه چهارشنبه (۶ ژوئن) به ترکیه میرود. او در استانبول در اجلاس "گروه دوستان مردم سوریه" شرکت میکند. در این اجلاس وزرای خارجه کشورهای آمریکا، فرانسه، بریتانیا و برخی از کشورهای عربی شرکت خواهند کرد. اجلاس آیندهی این گروه، شامل حدود ۶۰ کشور و سازمان بینالمللی در آغاز ماه ژوئیه در پاریس تشکیل میشود.
وستروله در ادامهی گفتوگوهای خود روز پنجشنبه در استانبول در اجلاسی در جهت مبارزه با تروریسم شرکت میکند. وی در آخرین روز از مسافرت خاورمیانهای خود، روز جمعه (۸ ژوئن) به لبنان سفر میکند و با زمامداران این کشور درباره اوضاع سوریه به گفتوگو مینشیند.
وستروله با میشل سلیمان رئیس جمهور و نجیب میقاتی نخست وزیر لبنان دیدار و گفتوگو خواهد داشت. وزیر امور خارجه شامگاه جمعه به آلمان برمیگردد.