هشدار پژوهشگران صلح درباره مسابقه تسلیحاتی هستهای در جهان
۱۴۰۴ خرداد ۲۶, دوشنبه
زنگ خطر در میان پژوهشگران صلح در استکهلم به صدا درآمده است. به گفته آنان، دوران خلع سلاح هستهای و کنترل تسلیحات به پایان رسیده است.
در عوض، به گفته دن اسمیت، تقریباً تمامی ۹ قدرت هستهای در حال نوسازی زرادخانههای خود هستند. مدیر کنونی مؤسسه SIPRI که بهزودی از مدیریت این مؤسسه کنار میرود، هشدار میدهد: «ما شاهد یک مسابقه تسلیحاتی هستهای جدید هستیم (...) در وضعیتی پیچیدهتر از گذشته.»
در گذشته تنها دو ابرقدرت آمریکا و روسیه وجود داشتند. اکنون اما سه قدرت در رابطه پیچیده سهجانبهای قرار گرفتهاند.
دن اسمیت میگوید: «این موضوع توافق بر سر اقدامات در حوزه کنترل تسلیحات را بسیار دشوارتر میکند.» عضو سوم جمع ابرقدرتها، چین، چند سالی است که در این زمینه در حال جبران عقبماندگی خویش بوده و زرادخانهاش سریعتر از هر کشور دیگری در حال رشد است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
با این حال، طبق گزارش پژوهشگران صلح، آمریکا و روسیه همچنان به تنهایی حدود ۹۰ درصد از سلاحهای هستهای جهان را در اختیار دارند.
اما اسمیت هشدار میدهد که این وضعیت ممکن است در دهههای آینده تغییر کند: «پیشبینی آن بسیار دشوار است، اما احتمالاً طی حدود بیست سال آینده، زرادخانه هستهای چین به سطحی نزدیک به آمریکا و روسیه خواهد رسید.»
احتمال "ورود ناخواسته به یک جنگ هستهای"
طبق برآوردها، در حال حاضر بیش از ۱۲ هزار و ۲۰۰ کلاهک هستهای در جهان وجود دارد. پژوهشگران صلح با نگرانی به آخرین توافقنامه کنترل تسلیحات هستهای میان روسیه و آمریکا مینگرند که اوایل سال آینده منقضی خواهد شد.
به گفته آنان، هیچ تلاشی برای تمدید یا جایگزینی این توافق مشاهده نمیشود. آنچه در عوض خودنمایی میکند، حرکت به سوی تسلیح مجدد است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اسمیت میگوید: «آنچه در سالهای اخیر میبینیم روند افزایشی تعداد کلاهکها و بمبهای آماده استفاده است.» همزمان با از بین بردن سلاحهای قدیمی، تعداد بیشتری از سلاحهای جدید تولید میشوند. این پژوهشگر صلح هشدار میدهد که یک مسابقه تسلیحاتی جدید، میتواند به مراتب خطرناکتر از گذشته باشد.
یکی از دلایل این خطر، استفاده از هوش مصنوعی و دیگر فناوریهای مدرن است. اسمیت میگوید: «آنچه مرا نگران میکند، احتمال وقوع یک حادثه و تفسیر اشتباهی از آن در فضایی مملو از خصومت و بیاعتمادی است.»
از نظر این پژوهشگر صلح: «اگر تصمیمات، که از طریق فناوریهای مدرن نیمهخودکار شدهاند، به سرعت گرفته شوند، شاید آنگاه ما ناخواسته وارد جنگی اتمی شویم که هیچ انسان عاقلی هیچگاه خواهان آن نبوده است.»
تردید در مورد چتر حفاظتی سلاحهای اتمی آمریکا
تسلیح هستهای از ترس و نگرانی تغذیه میکند. تردیدها در اروپا نسبت به اینکه چتر حمایتی سلاحهای اتمی آمریکا در دوره دونالد ترامپ هنوز قابل اتکا باشد، در حال افزایش است.
اسمیت میگوید: «همیشه این پرسش مطرح بوده است: آیا یک رئیسجمهور آمریکا واقعاً حاضر است نیویورک را به خطر بیندازد تا انتقام حملهای به ورشو را بگیرد؟ این تردید همواره وجود داشته و اکنون پررنگتر شده است.»
به باور این پژوهشگر، سیاست امنیتی اروپا ممکن است در آینده بیشتر به فرانسه، یا به فرانسه و بریتانیا متکی شود. به گفته او: «اما اگر چنین نشود، آیندهای تاریک در پیش خواهد بود.»
چنین تصویر تاریکی در گزارش سالانهی تازه منتشرشده مؤسسه سیپری هم نمایان است. در سال گذشته ۴۹ درگیری و مناقشه مسلحانه در سراسر جهان رخ داده است. هزینههای نظامی برای دهمین سال پیاپی افزایش یافتهاند. و به جای تنشزدایی، در بسیاری از مناطق جهان نشانههای تشدید تنش دیده میشوند.