مؤسسه بین‌المللی "دموکراسی و کمک‌های انتخاباتی" مستقر در استکهلم، پایتخت سوئد، در تازه‌ترین گزارش خود با عنوان "وضعیت جهانی دموکراسی ۲۰۲۵" از ادامه تضعیف چشمگیر دموکراسی در جهان در سال گذشته میلادی خبر داده است.

برای تهیه این گزارش عملکرد دموکراتیک ۱۷۳ کشور در سال ۲۰۲۴ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌ است.

طبق این گزارش ۹۴ کشور (کمی بیش از نیمی از کشورهای مورد بررسی) بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴ در دست‌کم یکی از شاخص‌های کلیدی دموکراسی عقب‌گرد داشته‌اند. در مقابل تنها یک سوم کشورها در این زمینه پیشرفت کرده‌اند.

کوین کاساس زامورا، رئیس این مؤسسه، وضعیت فعلی دموکراسی در جهان را "نگران‌کننده" توصیف کرد.

این گزارش می‌گوید برخی از بزرگترین عقب‌گردها در مقایسه با سال ۲۰۱۹ در شاخص‌هایی مانند برگزاری انتخابات معتبر، دسترسی و اجرای عدالت و وجود پارلمان کارآمد مشاهده شده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

قاره آفریقا با ۳۳ درصد، بیشترین سهم از عقب‌گرد جهانی دموکراسی را به خود اختصاص داده است. پس از آن اروپا با ۲۵ درصد قرار دارد. منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) پایین‌ترین رتبه را از نظر عملکرد دموکراتیک در جهان دارا بوده است.

در گزارش مؤسسه یاد شده به موارد مثبت نیز اشاره شده است. برای نمونه کشورهای بوتسوانا و آفریقای جنوبی در زمینه برگزاری انتخابات معتبر پیشرفت شایان توجهی داشته‌اند. این دو کشور در سال ۲۰۲۴ انتخابات سراسری برگزار کردند که تغییراتی تاریخی را به دنبال داشت.

تنها کشوری که در هر چهار شاخص مورد بررسی در بین پنج کشور برتر قرار داشت، دانمارک بوده است. این شاخص‌ها نمایندگی، حاکمیت قانون، مشارکت و حقوق را شامل می‌شدند.

کشورهای اروپایی مانند آلمان، سوئیس، نروژ و لوکزامبورگ صدرنشین این رتبه‌بندی بودند. کاستاریکا، شیلی و استرالیا نیز در این رده‌بندی امتیازهای بالایی کسب کردند.

"وخامت شدید وضعیت آزادی مطبوعات"

به گفته کوین کاساس زامورا، رئیس این مؤسسه بین‌المللی، یکی از مهمترین یافته‌های این گزارش "وخامت شدید وضعیت آزادی مطبوعات" بوده است. او اظهار داشت بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴، جهان "بزرگترین افت [آزادی مطبوعات] در ۵۰ سال گذشته" را تجربه کرده است.

آزادی مطبوعات در ۴۳ کشور در پنج قاره، از جمله ۱۵ کشور در آفریقا و ۱۵ کشور در اروپا، افت کرده است. کاساس زامورا گفت: «ما هرگز چنین افت شدیدی را در یک شاخص کلیدی سلامت دموکراسی مشاهده نکرده بودیم.»

افغانستان، بورکینوفاسو و میانمار که پیش‌تر نیز جزو بدترین کشورها در زمینه آزادی مطبوعات بودند، بیشترین افت را داشته‌اند. پس از آنها، کره جنوبی در این رده‌بندی قرار دارد.

این گزارش می‌گوید تعداد پرونده‌های افترا که از سوی دولت کره جنوبی یا متحدان سیاسی حکومت علیه روزنامه‌نگاران به جریان افتاده‌اند، با افزایش روبرو بوده است. تعداد یورش به محل سکونت روزنامه‌نگاران نیز در این کشور افزایش داشته است.

به گفته مدیر مؤسسه "دموکراسی و کمک‌های انتخاباتی" سقوط جهانی آزادی رسانه‌ها به واسطه "ترکیبی از دخالت‌های شدید دولت‌ها، میراث به جای مانده از دوران همه‌گیری کرونا و تأثیر بسیار منفی اطلاعات نادرست" رخ داده است. کاساس زامورا افزود: «برخی از این اطلاعات نادرست، واقعی هستند،‌ اما در برخی موارد دولت‌ها آنها را بهانه‌ای برای سرکوب آزادی رسانه‌ها قرار می‌دهند.»

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

در تهیه این گزارش برای بررسی وضعیت دموکراسی و آزادی مطبوعات در ایالات متحده، تنها داده‌های پیش از به قدرت رسیدن مجدد دونالد ترامپ در ژانویه ۲۰۲۵ تجزیه و تحلیل شده‌اند. با این حال این مؤسسه گفته که مواردی را ثبت و مستند کرده است که در آن‌ها دولت ترامپ "قوانین، نهادها و هنجارهایی را که دموکراسی آمریکا را شکل داده‌اند، تضعیف یا لغو کرده است."

مدیر این مؤسسه برخی از رخدادها در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا و چند ماه نخست سال ۲۰۲۵ در این کشور را "نسبتا نگران‌کننده" خوانده است.

بیشتر بخوانید: "خبرنامه امیرکبیر" برنده جایزه صلح آخن اعلام شد

کاساس زامورا هشدار داده است: «از آنجایی که هر آنچه در ایالات متحده رخ دهد، می‌تواند تأثیری جهانی داشته باشد، این وضعیت برای دموکراسی در سطح بین‌المللی نشانه خوبی نیست.»

در رتبه‌بندی‌های این گزارش، ایالات متحده در شاخص "نمایندگی" رده ۳۵ و در شاخص "حقوق" رتبه ۳۲ را دارد که پایین‌تر از بسیاری از کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی است.

آمریکا تنها در شاخص "مشارکت" با کسب رتبه ششم، امتیاز بالایی کسب کرده است.