هفتادمین سالگرد آزادسازی اردوگاه مرگ آشویتس- بیرکنائو به دست ارتش سرخ، با حضور مقامات بیش از ۴۰ کشور جهان در محل این اردوگاه برگزار شد. اردوگاه مرگ آشویتس، بزرگترین اردوگاه کار اجباری آلمان نازی بود که پس از اشغال لهستان در حوالی شهر کراکائو ساخته شد. نازی‌ها نخستین کوره‌های آدم‌سوزی و اتاق‌های گاز را در این اردوگاه بنا کردند.

رئیس جمهور لهستان، کوموروفسکی در سخنرانی خود به لزوم تدابیری علیه نژادپرستی و یهودی‌ستیزی اشاره کرد. او گفت از یاد نباید برد که خودکامگی و نقض حقوق بین‌الملل، چه فجایعی در دوران تسلط سوسیال ناسیونالیسم آفرید.

کومورفسکی آشویتس را «دوزخ نفرت و خشونت» خواند و خواستار ایستادگی در قبال هرگونه «کیش ملت» شد. او در برابر ۳۰۰ میهمان مراسم بزرگداشت گفت ناسیونال سوسیالیست‌ها «میهن ما را به گورستان ابدی یهودیان تبدیل کردند.»

ویکتور اوربان، رئیس جمهور مجارستان نیز در نطقی به این مناسبت در گورستان یهودیان بوداپست، همکاری و همدستی کشورش با عاملان هولوکاست را رسما نکوهش کرد.

فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه پیش از حرکت به سمت لهستان، در مراسمی درپاریس شرکت کرد و گفت یهودی‌ستیزی در کشورش را تحمل نمی‌کند. او از شرکت‌های اینترنتی خواست مراقب فعالیت‌های ضد یهودی در فضای مجازی باشند.

باراک اوباما به این مناسبت از رشد یهودی‌ستیزی در جهان ابراز نگرانی کرد. رئیس جمهور آمریکا گفت حملات تروریستی اخیر در پاریس، مسئولیت جهانیان نسبت به یهودی‌ستیزی و تقبیح هر شکل این رویکرد را گوشزد می‌کند.

پاپ نیز پیامی در توئیتر منتشر کرد و نوشت: «رنج آشویتس زنده است و ما را به ساختن جهانی توام با صلح و کرامت بین خلق‌ها فرا می‌خواند.»

رئیس جمهور آلمان، صبح ‌سه‌شنبه ۲۷ ژانویه در سخنرانی خود در مجلس فدرال این کشور، به لزوم هم‌پیوندی مهاجران با جامعه جدید پرداخت. او گفت: «برخی از مهاجران، از کشورهایی به آلمان می‌آیند که یهودی‌ستیزی و نفرت علیه اسرائیل در آن رواج دارد ولی لازم است آن‌ها در اینجا با هنجارها و تعهدات ما منطبق شوند.»

گاوک این را هم گفت که هولوکاست با تاریخ آلمان گره خورده و در حافظه همه شهروندان باقی خواهد ماند. او افزود: «هیچ هویت آلمانی بدون آشویتس وجود ندارد.»

ملکه الیزابت دوم هم با ارسال پیام، به بازماندگان هولوکاست و خاطره قربانیان نسل‌کشی یهودیان ادای احترام کرد. دولت بریتانیا اعلام کرد که به مناسبت هفتادمین سالگرد آزادی آشویتس، ۵۰ میلیون پوند (۶۹ میلیون یورو) برای ساخت یک بنای یادبود هولوکاست و یک مرکز آموزشی اختصاص می‌دهد.

پوتین، رئیس جمهور روسیه در سخنانی در موزه یهودیان مسکو، با ستایش از نقش یهودیان در مقابله با فاشیسم، به حضور نیم میلیون یهودی در ارتش سرخ اشاره کرد و از جان باختن ۲۰۰ هزار نفر آن‌ها در طول جنگ دوم گفت.

پوتین شمع سیاهی به یاد قربانیان هولوکاست روشن کرد. او به خطرات سلطه‌جویی پرداخت و از جمله به کشته شدن غیرنظامیان در بحران اوکراین و سکوت و بی‌عملی در این زمینه اشاره کرد.

پوتین درحالی در مراسم هفتادمین سالروز آزادسازی آشویتس شرکت نکرد که این اردوگاه توسط سربازان ارتش سرخ آزاد شده و مقامات روس همواره در سالگردهای این اردوگاه حضور داشته‌اند. عدم حضور او در این مراسم به کدورت با لهستان بر سر مواضع این کشور در بحران اوکراین باز می‌گردد.

قرار بود مراسم ویژه‌ای در مقر سازمان ملل به مناسبت هفتادمین سالروز آزادسازی اردوگاه مرگ آشویتس برگزار شود اما برف وبوران ناشی از توفان جوندو در نیویورک و منع رفت و آمد اتومبیل‌ها، این مراسم را بر هم زد. سازمان ملل نیز جزء اداراتی بود که روز سه‌شنبه ۲۷ ژانویه تعطیل شدند.

در اردوگاه مرگ آشویتس بین یک میلیون تا یک میلیون و پانصد هزار یهودی، کمونیست‌، سوسیالیست، روشنفکر، کولی و یا همجنس‌گرا کشته شدند.

دعوت برای مراسم هفتادمین سالگرد آزادی سازی این اردوگاه از سوی «بنیاد آشویتس» صورت گرفته بود. ۳۰۰ نفری که جان به در بردگان این اردوگاه هستند، بسیار سالخورده‌اند و این مراسم می‌تواند آخرین دیدار آن‌ها از محل اسارت‌شان باشد.

بر سر در ورودی این اردوگاه نوشته بودند Arbeit macht frei؛ یعنی کار آزاد می‌کند.