همایش اقلیمی گلاسکو و خیز بزرگ جهان برای وداع با زغال سنگ
۱۴۰۰ آبان ۱۳, پنجشنبه
شمار دیگری از کشورهای جهان در همایش اقلیمی گلاسکو از آمادگی خود برای خاتمه دادن به استفاده از زغال سنگ خبر دادند. ۱۹ کشور نیز توافق کردند که از سال ۲۰۲۲ از سرمایهگذاری خارجی در انرژیهای فسیلی خودداری کنند.
تبلیغات
پنجمین روز شرکت رهبران و سران کشورهای جهان در کنفرانس اقلیمی سازمان ملل متحد در گلاسکو با یک خبر بد و یک خبر خوب آغاز شد.
خبر بد مربوط به تحلیل جدیدی بود که از سوی "پروژه کربن جهانی" منتشر شده است. تحقیقات این موسسه نشان میدهد که تولید گازکربنیک در سال ۲۰۲۲ در جهان به بیشترین میزان خود میرسد. یک رکورد تاریخی هشداردهنده.
از سوی دیگر گفته میشود که تولید گازکربنیک از سوی نیروگاههای زغال سنگ بار دیگر افزایش یافته و به میزان پیش از همهگیری کرونا میرسد.
سایت "اشپیگل آنلاین" روز پنجشنبه چهارم نوامبر (۱۳ آبان) با انتشار این خبر بد به خبر خوبی نیز اشاره کرده است. این خبر خوب، ابراز آمادگی شماری از تولید کنندگان بزرگ زغال سنگ برای پایان دادن به استفاده از این نوع انرژی است.
تبدیل زغال سنگ به انرژی پاک
بسیاری از کشورهای تولید کننده زغال سنگ قرار است در نشست روز پنجشنبه کنفرانس اقلیمی گلاسکو بیانیهای در همین رابطه امضا کنند.
دولت بریتانیا نام برخی از این کشورها را رسانهای کرده است. از آن جمله میتوان نام کشورهای لهستان، ویتنام، مصر، شیلی و مراکش را در بین امضا کنندگان این بیانیه مشاهده کرد.
به این ترتیب، تعداد کشورهایی که قرار است از استفاده از زغال سنگ برای تامین نیازهای خود به انرژی فاصله بگیرند، به ۱۹۰ کشور خواهد رسید.
کشورهای ثروتمند پیش از این اعلام کرده بودند که در سالهای دهه ۳۰ عملا تولید زغال سنگ را متوقف خواهند کرد. آلمان به عنوان نمونه سال ۲۰۳۸ را به عنوان پایان استخراج و تولید زغال سنگ اعلام کرده است.
این در حالی است که احزاب سوسیال دموکرات، دموکرات آزاد و سبزهای که در حال حاضر بر سر تشکیل یک دولت ائتلافی با یکدیگر مذاکره میکنند، از آمادگی خود برای پایان دادن به تولید زغال سنگ در موعدی زودتر، یعنی تا سال ۲۰۳۰ خبر دادهاند.
بدیهی است که پایان دادن به استفاده از زغال سنگ در تامین انرژی مورد نیاز کشورهای مختلف مستلزم سرمایهگذاری در انرژیهای جایگزین و تجدیدشونده است.
این موضوع عملا پشتیبانی مالی کشورهای ثروتمند از کشورهای فقیر و در حال رشد را الزامی میسازد. به عنوان نمونه میتوان به تولید زغال سنگ در کشورهای اروپایی اشاره کرد.
کشور اوکراین که پس از لهستان و آلمان بیشترین تعداد نیروگاههای زغال سنگی را در اختیار دارد، اعلام کرده است که تا سال ۲۰۳۵ به تولید انرژی از زغال سنگ پایان خواهد داد.
گفته میشود که برای کمک به آفریقای جنوبی بودجهای معادل هشت و نیم میلیارد دلار در نظر گرفته شده است. این پول قرار است در زمینه تولید انرژیهای پاک سرمایهگذاری شود. ۹۰ درصد از برق کشور آفریقای جنوبی از طریق نیروگاههای زغال سنگ تولید میشود.
پایان سرمایهگذاری در انرژیهای فسیلی
آمریکا و ۱۸ کشور دیگر اعلام کردهاند که تا پایان سال ۲۰۲۲ به سرمایهگذاری خارجی در انرژیهای فسیلی پایان خواهند داد. این کشورها قرار است در یک بیانیه دستجمعی آمادگی خود را به عدم حمایت مالی از پروژههای ناظر بر تولید انرژی فسیلی در کشورهای دیگر اعلام کنند.
احتمال افزایش شمار کشورهایی که از این پروژه حمایت میکنند، منتفی نیست. این کشورها همچنین اعلام کردهاند که با تزریق پول در انرژیهای جایگزین، عملا راه را برای خروج از انرژیهای فسیلی هموار خواهند ساخت.
باید یادآور شد که پایان دادن به حمایت مالی از تولید انرژیهای فسیلی هنوز به معنای پایان دادن به استفاده از این انواع انرژی نیست.
کاپ۲۶؛ دو راهی نجات و نابودی زمین
نشست گلاسکو در سایه خشم و یاس ناشی از مسکوت ماندن اهداف توافق پاریس و در غیاب چین و روسیه در حال برگزاری است. کنفرانس آخرین امید به نجات زمین و بشریت تلقی میشود و نخست وزیر بریتانیا شکست آن را شکست همهچیز خوانده است.
عکس: Scott Heppell/AP Photo/picture alliance
رهبران دولتی هر یک در گلاسکو چیزی در باره فجایع اقلیمی، نجات بشریت، به صفر رساندن انتشار کربن، انرژیهای تجدیدپذیر و پیشگیری از مرگ زمین میگویند. تشکلهای زیست محیطی هم خلف وعده صاحبان قدرت را به رخ میکشند و دولتهای خاطی را به انجام تعهدات پاریس فرا میخوانند. تصویر: تظاهرات فعالان "اکسفام" در کسوت نوازندگان اسکاتلندی و صورتک رهبران آلمان، ایتالیا، فرانسه، بریتانیا، چین، روسیه، کانادا و هند.
عکس: Lee Smith/REUTERS
جو بایدن در سخنرانی خود در گلاسکو اعلام کرد که ایالات متحده تا سال ۲۰۳۰، تولید گازهای گلخانهای را یک گیگاتن کاهش میدهد. او ارتقای سطح زندگی جهانیان را یک ضرورت اخلاقی و اقتصادی خواند و از رهبران جهان به دلیل اقدامات دولت ترامپ در خروج از توافق آب و هوایی پاریس پوزش خواست.
عکس: Erin Schaff/The New York Times/AP Photo/picture alliance
بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا در کنفرانسی مطبوعاتی، پایدار نگاهداشتن گرمایش زمین در سطح ۵/ ۱درجه را مستلزم زیرساختهای جدید دانست. نخستوزیر هند که دبیرکل سازمان ملل را بغل کرده (سمت راست تصویر) وعده داده که کشورش تا ۵۰ سال دیگر تولید دیاکسید کربن را به صفر برساند.
عکس: Christopher Furlong/Pool via REUTERS
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از رهبران دولتها خواست رویکردهای بیرحمانه نسبت به تنوع زیستی را پایان دهند و از پاشیدن بذر مرگ با انتشار کربن دست بکشند. او گفت: «با طبیعت مثل مستراح رفتار نکنید. حفاریهای عمیق، استخراجهای گوناگون و سوزاندن هر آن چه هست دیگر بس است. گور خود را نکنیم.»
عکس: Yves Herman/Pool/REUTERS
صدراعظم آلمان از نیاز به تغییری اساسی در سبک زندگی کار و کسب و کار سخن گفت و بحث قیمتگذاری انتشار کربن را مطرح کرد. آنگلا مرکل افزود که این موضوع پیشتر در اتحادیه اروپا عملیاتی شده و لازم است در سراسر جهان توسعه یابد.
عکس: Phil Noble/REUTERS
امانوئل مکرون در کانون توجه گروههای معترض به رویکردهای زیست محیطی فرانسه قرار دارد. رئیس جمهور فرانسه در نشست گلاسکو هشدار داد که کشورهای کمتر توسعه یافته و فقیر، نخستین قربانیان تغییرات اقلیمی هستند. او گفت که فرانسه و سایر کشورهای اروپایی آماده عمل کردن به تعهدات توافق پاریس هستند.
عکس: Scott Heppell/AP Photo/picture alliance
رهبران دولتی قول دادهاند که کلیه فعالیتهای منجر به نابودی جنگلها را تا سال ۲۰۳۰ متوقف کنند. بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا در اطلاعیهای گفت در هر دقیقه معادل ۲۷ زمین فوتبال، از سطح جنگلهای جهان تخریب و نابود میشود. سازمان ملل گزارش کرده که از سال ۱۹۹۰ تا کنون، ۴۲۰میلیون هکتار جنگل برای تبدیل به زمین، ساخت و ساز و سودآوریهای مختلف از بین رفتهاند.
عکس: Erin Schaff/AP/picture alliance
یک نقاشی دیواری در گلاسکو در اعلام خطر نسبت به گرمایش زمین و نابودی نسلهای آینده. الوک شارما، رئیس کنفرانس اقلیمی COP26 آن را "آخرین امید دستیابی به هدف ۱/۵درجه" خوانده و پاتریشیا اسپینوزا، مدیر محیط زیست سازمان ملل، سیاست رایج در جهان را "سرمایهگذاری برای نابودی بشر" نامیده است.
عکس: Alberto Pezzali/AP Photo/picture alliance
کنشگران و سازمانهای زیست محیطی، اولویت سود بر منافع بشری و طبیعی را تا توانستهاند به چالش کشیدهاند. پیش از شروع نشست گلاسکو جوانان و دانش آموزان جنبش "جمعهها برای آینده" با پرچمداری گرتا تونبرگ سوئدی جلوی بانک های بزرگ لندن تظاهرات کردند.
عکس: Frank Augstein/AP Photo/picture alliance
روسای جمهور روسیه و چین از غایبان بزرگ در کوپ۲۶ هستند. اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز به دلیل نارضایتی از تمهیدات امنیتی و اختلاف بر سر تعداد افراد هیات همراه، از حضور در نشست انصراف داد. قهر و غیاب شماری از رهبران اما باعث حذف آنها از پرفورمنسها و برنامههای اعتراضی نشده است. نام این اکسیون "بازی مرگ" است؛ نامی برگرفته از سریال پرمخاطبی که به رقابتهای شدید در جامعه سرمایهداری میپردازد.