نگهبان "مدرسه مردمی" شهر آخن در پاسخ خانمی که برای شرکت در نشست سه‌شنبه شب به این مدرسه مراجعه کرده بود بی‌درنگ و با روی خوش گفت:«طبقه دوم سمت راست، درب نخست» شهر آخن به ویژه در چند ماه اخیر بارها شاهد گردهم‌آیی‌های مختلف در حمایت از جنبش مردمی ایران بوده است. "همبستگی با خبرنگاران، ایران-آخن" یکی از تازه‌ترین این برنامه‌هاست.

نخستین نشست رسمی "همبستگی با خبرنگاران، ایران-آخن" سه‌شنبه شب با حضور میترا خلعتبری خبرنگار ۲۳ ساله که پس از رویدادهای اخیر ایران را ترک کرده است، دکتر یورگن هانسن استاد علوم سیاسی و دکتر جمشید فاروقی رئیس بخش فارسی دویچه‌وله و همینطور جمع قابل توجهی از علاقمندان به "جنبش سبز" از جمله شهردار آخن، خانم هیلده شایدت برگزار شد.

شهامت خبرنگاران ایرانی در اطلاع‌رسانی بین‌المللی

نشست، ساعت ۷ بعدازظهر با مقدمه‌ای از دکتر یورگن هانسن و سخنرانی کوتاه شهردار شهر آخن آغاز شد. دکتر یورگن هانسن در مورد ایران و خاورمیانه پژوهش می‌کند. وی با شالی سبز بر گردن، هدف از گردهم‌آیی سه‌شنبه شب را تلاش برای حمایت بیشتر از خبرنگارانی عنوان کرد که پس از رویدادهای اخیر ایران، این کشور را ترک کردند. جمعی از این خبرنگاران که موفق نشدند خود را به کشور امن‌تری برسانند در ترکیه اقامت گزیدند.

شهردار آخن، خانم هیلده شایدت که او نیز شال سبزی انداخته بود در سخنان خود ابتدا به نقش ارزشمند خبرنگاران متعهد ایرانی در اطلاع‌رسانی از وقایع اخیر این کشور اشاره کرد. وی گفت:«این افراد با شهامت تمام، صدای مردم تحول‌خواه این کشور را به گوش دنیا رساندند. حمایت از آنها وظیفه ماست، به ویژه آنهایی که اکنون خارج از کشور خود هستند و به کمک ما نیازمندند.»

هیلده شایدت، از حزب سبزهای آلمان، از سوی دیگر خواستار نمایش چهره‌ای واقعی از ایران در رسانه‌های دنیا شد و گفت:« نباید مناقشه اتمی ایران و غرب توجه ما را منحرف کند. از سوی دیگر فراموش نکنید که که پیش از جنگ عراق به دلیل جوسازی رسانه‌ها، افکار عمومی دنیا تصویر دیگری از عراق داشت. این تصویر اشتباه، حمله به کشوری که سلاح‌‌های شیمیایی کشتار جمعی در اختیار دارد را توجیه می‌کرد.» پس از این سخنرانی کوتاه، میترا خلعتبری به پرسش‌های مطرح شده پاسخ داد و تلاش کرد گوشه‌های از مشکلات خبرنگاران ایرانی را به تصویر کشد.

افزایش سانسور و پررنگ شدن نقش اینترنت

خلعتبری در ابتدا از جمله به نشریات دانشجویی ایران اشاره کرد که در چند سال اخیر متحول شدند. وی گفت:« این نشریات از حوزه مشکلات دانشگاهی فراتر رفتند و شروع به بازتاب وقایع روز صحنه سیاسی و اجتماعی کشور کردند.»

خلعتبری که خود پیش از اخراج، دانشجوی دانشکده خبر بوده است به توقیف گسترده این نشریات اشاره کرد و افزود: «در نخستین دوره ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد کار تا جایی رسید که در دو سال اخیر هیچ نشریه‌ دانشجویی اجازه انتشار نداشت.» به تعبیر خبرنگاران ایرانی داخل و خارج از ایران این حد از سانسور و خفقان مطبوعاتی، موجب پررنگ شدن نقش اینترنت برای اطلاع‌رسانی در ایران شده است.

میترا خلعتبری نیز اشاره کرد: «در اتفاقاتی که قبل و بعد از انتخابات روی داد، اینترنت و موبایل‌ها‌ نقش بسیاری موثری داشتند. مردم ایران با گزارش‌های تصویری که با موبایل‌هایشان تهیه کردند از وظیفه خبرنگاران رسمی در ایران خیلی کم کردند. اگر خبرنگار رسمی به خاطر همراه داشتن دوربین با محدودیت روبرو می‌شد مردم عادی این محدودیت را به این شکل نداشتند.» وی به جمعی از عکاسان مطبوعات ایران اشاره کرد که به دلیل پوشش تصویری حوادث ایران اگر در زندان نباشند، اکنون مجبور به ترک کشور شدند.

زندان و تهدید جانی خانواده خبرنگاران

میترا خلعتبری در نشست سه‌شنبه از فرصت استفاده کرد و یاد همکار خود علیرضا افتخاری را گرامی داشت. علیرضا افتخاری در خیابان، و به دلیل ضرب‌وشتم و ضربه باتوم به سر کشته شد. جسد وی تا هفته‌ها به خانوداه وی تحویل داده نشد.

میترا خلعتبری گفت:« به خانواده علیرضا افتخاری گفتند حق صحبت با هیچ‌کس و حتی انجمن صنفی روزنامه‌نگارن را هم ندارند. مادر وی به جمعی از همکاران ما که به درب خانه آنها مراجعه کرده بودند گفت که خیلی راحت به ما گفتند شما یک دختر هم داری‌ و اگر دلتان می‌خواهد این اتفاق برای دخترتان نیفتد از اطلاع‌رسانی در مورد این حادثه خودداری کنید.»

دستگیری‌های گسترده خبرنگاران پس از رویدادهای اخیر در چند روز گذشته نیز شدت گرفته است. گزارش‌گران بدون مرز آمار روزنامه‌نگاران و وب‌نگاران زندانی را بیش از ۶۵ نفر اعلام کرد. این تعداد روزنامه نگار زندانی در یک کشور در ٢٥ سال گذشته و از تاریخ تاسیس گزارشگران بدون مرز بی‌سابقه است. گزارشگران بدون مرز با ارسال نامه‌ای به خانم ناوانتم پيلای کميسر حقوق بشر سازمان ملل مراتب نگرانی عمیق خود را از وضعیت نقض حقوق بشر و آزادی بیان و مطبوعات در ایران، اعلام و از ایشان خواستند به مقامات مسئول جمهور اسلامی در باره عدم رعایت تعهدات بین المللی هشدار دهند.

از سوی دیگر آمار دقیقی از خبرنگارانی که مجبور به ترک کشور شدند نیز در دست نیست. میترا خلعتبری به کمک برادرش که ساکن آلمان است خود را به این کشور رسانده و تقاضای پناهندگی کرده است. وی در مورد همکاران در تبعید خود گفت:« خبرنگارانی که ایران را ترک کردند اعلام نمی‌کنند کجا هستند بازهم به خاطر ترس و تهدیدهایی که همچنان از طرف دولت روی آن‌ها هست.»

نقش دویچه‌وله در شرایط کنونی

میهمان دیگر نشست "همبستگی با خبرنگاران، ایران-آخن" دکتر جمشید فاروقی رئیس بخش فارسی دویچه‌وله بود که به سوالات حاضران در جلسه در مورد نقش این رسانه پاسخ گفت. وی همچنین اشاره کرد در چند ماه گذشته، مخاطبان تحریریه فارسی که مطالب خود را بصورت مولتی مدیا عرضه می‌کند چندین برابر شده اند. از نظر دکتر فاروقی افزایش علاقمندی و توجه به رسانه‌‌های خارج از کشور، از حساسیت شرایط در ایران خبر می‌دهد. به گفته وی، ایرانیان علاقمندند بدانند دنیا بخصوص اروپا و آلمان در مورد وقایع ایران چه موضع‌گیری دارند.

یکی از شهروندان آلمانی حاضر در نشست از دکتر فاروقی پرسید: «آیا به مردم ایران اطلاع می‌دهید که ما از آنها حمایت می‌کنیم و با وجود برخی موضع‌گیری‌های تند در عرصه سیاسی مثل سخنان اخیر برخی از سیاست‌مداران اسراییلی ما مخالف حمله نظامی به کشور آنها هستیم؟»

جمشید فاروقی ضمن تأکید بر این نکته که دویچه‌وله رسانه‌‌ای است که برای گسترش صلح و همکاری فرهنگی تلاش می‌کند اطمینان داد که هیئت تحریریه فارسی برای بازتاب نظرات گوناگون از جمله پشتیبانی مردم آلمان از جنبش اجتماعی مردم ایران تلاش می‌کند.

دکتر فاروقی در مورد حمایت از خبرنگاران ایرانی که اکنون در ترکیه به سر می‌برند پیشنهاد کرد وب‌سایتی برای آنها تهیه شود. وی گفت:« این همکاران می‌توانند ضمن شرح وضعیت خود در این وب‌سایت، از این طریق مشغول کار شوند.»

دکتر یورگن هانسن نیز در همین مورد به صندوق جمع‌آوری کمک‌های مالی در سالن گردهم‌آیی اشاره کرد و گفت: «انجمن "همبستگی با خبرنگاران، ایران-آخن" تلاش می‌کند با جمع‌آوری کمک‌های مالی برای این خبرنگارن اندکی از مشکلات مالی آنها را تا روشن شدن وضعیت‌شان برطرف کند.»

برای مشاهده تصاویر این نشست روی لینک پایین صفحه کلیک کنید.

گزارشگر: شبنم نوریان
تحریریه: بهمن مهرداد