خبرگزاری رویترز گزارش داده که هنگ کنگ استفاده از پرچمش برای ۱۹ کشتی‌ایرانی به منظور تردد در آب‌های بین‌المللی را متوقف خواهد کرد. بخش امور دریایی دولت هنگ کنگ این اقدام را در نامه‌ای به تاریخ ۹ نوامبر، ۱۹ آبان اعلام کرده که رویترز نیز گزارش خود را با استناد به این نامه به انتشار رسانده است.

اداره امور دریایی هنگ کنگ به صاحبان این کشتی‌ها اعلام کرده که ظرف ۹۰ روز ثبت آنها ملغی خواهد شد. علیرغم تصمیم جدید دولت هنگ کنگ مبنی بر لغو ثبت کشتی‌های ایرانی، چین همچنان بزرگترین خریدار نفت ایران باقی می‌ماند.

به نوشته‌ی رویترز هنگ کنگ از سوی نهاد آمریکایی "اتحاد علیه برنامه اتمی ایران" (UANI) تحت فشار بوده تا استفاده از پرچمش برای ۱۹ کشتی متعلق به سازمان کشتیرانی جمهوری اسلامی را متوقف کند.

سازمان کشتیرانی جمهوری اسلامی هنوز در برابر این خبر واکنشی نشان نداده است.

اخیرا ۱۳ شرکت، از جمله شرکتی کره‌ای که جواز سلامت فنی برای نفتکش‌ها صادر می‌کنند، ارائه خدمات به کشتی‌های ایرانی را متوقف کرده‌اند. این مسئله به نوشته رویترز، موجب اخلال بیشتر در حمل دریایی ایران شده است.

ثبت صوری کشتی‌ها برای دور زدن تحریم‌ها

اتحادیه اروپا از ماه ژوئن امسال تحریم‌های جدیدی را علیه برنامه اتمی ایران آغاز کرد. بر اساس این تحریم‌ها هیچ شرکت بیمه اروپایی حق ندارد برای کشتی‌های حامل نفت ایران بیمه‌نامه صادر کند. ۹۵ درصد از بیمه کشتی‌های جهان را شرکت‌های اروپایی پوشش می‌دهند.

پنهان کردن هویت واقعی کشتی‌ها و ثبت مجدد آنها در یک کشور دیگر، راه‌هایی هستند که ایران برای دور زدن تحریم‌ها استفاده می‌کند. تابستان امسال تانزانیا اعلام کرد که ۳۶ شناور ایرانی بدون اطلاع و هماهنگی به نام این کشور ثبت شده‌اند.

فروردین ماه گذشته نیز رویترز گزارش داده بود که ۱۵ شناور که اخیرا در بولیوی به ثبت رسیده‌اند و با پرچم این کشور فعالیت می‌کنند، در اصل به کشتیرانی جمهوری اسلامی و شرکت‌های تابع آن تعلق دارند. بنا براین گزارش این کشتی‌ها پیشتر با پرچم قبرس و مالت حرکت می‌کردند و پس از تغییر نام توسط دو شرکت صوری در بولیوی ثبت شده‌اند.

استفاده از پرچم کشورهای دیگر در کشتیرانی بین‌المللی امر نادری نیست و اغلب برای بهره بردن از معافیت‌های مالیاتی انجام می‌شود. محمد حسین داجمر، مدیرعامل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی می‌گوید، این شرکت پیش از اعمال تحریم‌ها نیز «بنا به برخی دلایل قانونی، مالیاتی، وام و ... با استفاده از پرچم دیگر کشورها در بنادر توقف می‌کرده است».

به گفته‌ی وی کشورهای غربی نیز از پرچم کشورهای دیگر استفاده می‌کنند و در اصطلاح بین‌المللی به این اقدام "نصب پرچم مصلحتی" می‌گویند. چنین اقدامی در حالت معمول به صورت رسمی انجام می‌شود و هویت کشوری که کشتی به آن تعلق دارد، آشکار است.

این در حالی است که جمهوری اسلامی در اغلب موارد کشتی‌های خود را از طریق شرکت‌های صوری در کشور دیگری به ثبت می‌رساند تا تعلق آنها به ایران را پنهان کند.