عملیات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا در یمن از مدت‌ها پیش انتقاد شدید مدافعان حقوق‌بشر را برانگیخته است. با این همه به‌گزارش "واشنگتن‌پست"، براساس طرح تازه سازمان اطلاعات و امنیت آمریکا، قرار است این هواپیماها در آینده اسلامگرایان مشکوک به همکاری با شبکه تروریستی القاعده را، حتی پیش از آن که هویت ‌و ارتباط ‌آن‌ها اثبات شده باشد، از آسمان هدف گرفته و نابود کنند.

در انتظار مجوز شورای امنیت

گزارش "واشنگتن‌پست" حاکی است که سیا در حال حاضر برای صدور مجوز حمله به محل اختفای افراد مشکوک، تنها منتظر اجازه شورای امنیت ملی آمریکا است. براساس استراتژی جدید، هواپیماها می‌توانند پس از دریافت گزارش سرویس‌های مخفی، حتی هدف‌هائی را مورد حمله موشکی قرار دهند که هویت افراد پنهان شده در آن کاملا روشن نشده است.

"واشنگتن‌پست" اطلاعات خود را به نقل از «افسری که نمی‌خواهد نامش فاش شود» منتشر کرده است. سازمان اطلاعات و امنیت و دولت آمریکا هنوز موضع خود را در این مورد اعلام نکرده‌اند.

قتل ۶۴ نفر در یمن

ماموریت‌های هواپیماهای بدون خلبان آمریکا در یمن پیش‌تر اعتراض مدافعان حقوق‌بشر و ارتش یمن را برانگیخته است. روز دوازدهم مارس امسال این هواپیماها با حمله به هدف‌هائی در جنوب یمن ۶۴ نفر را کشتند. شبکه خبری سی‌ان‌ان به نقل از ارتش آمریکا اعلام کرد که قربانیان عضو القاعده بوده‌اند.

سی‌ان‌ان در آن زمان گزارش داد که در این عملیات باید دست‌کم ۵ هواپیمای بدون سرنشین که از راه دور کنترل می‌شوند، شرکت کرده باشند. هدف‌هائی که مورد حمله موشکی قرار گرفتند در استان‌های ابیان و البیده در جنوب یمن قرار داشتند. یک عضو کمیته نظامی یمن به سی‌ان‌ان گفت که این کمیته پس از انجام عملیات از آن با خبر شده است.

پس از قتل ۶۴ نفری که هویت آن‌‌ها روشن نبود، سخنگوی سازمان دفاع از حقوق‌بشر در صنعا، اقدام آمریکا را محکوم کرد. وی به شبکه خبری سی‌ان‌ان گفت: «افراد مظنون به شرکت در عملیات تروریستی نباید بدون محاکمه به قتل برسند. آن‌ها باید این امکان را داشته باشند که در یک دادگاه قانونی از خود دفاع کنند.»

هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا تاکنون تنها هدف‌هائی را مورد حمله قرار می‌دادند که هویت افراد مستقر در آن دست‌کم برای ارتش آمریکا روشن شده بود. برای تعیین هویت این افراد، تحقیقات محلی، مصاحبه با منابع اطلاعاتی مختلف، ضبط مکالمات تلفنی و عکس‌های ماهواره‌ای لازم بود. برپایه گزارش "واشنگتن‌پست" اکنون سازمان سیا می‌خواهد با دور زدن این تشریفات، راه نابودی تروریست‌ها را کوتاه‌تر کند. اما چنین اقدامی می‌تواند به قتل افراد بیگناه بیشتری نیز منتهی شود.

مشکل آمریکا در جنوب یمن

بحث افزایش ماموریت‌ هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا در یمن مدت‌ها است جریان دارد، اما مقامات آمریکائی بر سر آن توافق ندارند. بخشی از اعضای دولت آمریکا با تکیه بر احتمال افزایش قربانیان غیرنظامی با این امر مخالفند، اما برخی دیگر آن را برای مبارزه جدی با القاعده ضروری می‌دانند. جنوب یمن از زمان تشدید ناآرامی‌های این کشور به مهم‌ترین مرکز تجمع القاعده تبدیل شده است.

فوریه امسال افراد مسلح صدها سرباز یمنی را در ایالت ابیان گروگان گرفتند. عملیات ارتش برای نجات آزادی گروگان‌ها به مرگ ۲۰۰ سرباز انجامید. در همان زمان خبرگزاری آلمان به نقل از منابع رسمی یمن نوشت که هنوز ۷۲ نظامی گروگان القاعده هستند.

جنجال هواپیماهای بدون سرنشین ‌در پاکستان

ماموریت هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا در خاک پاکستان نیز تاکنون قربانیان زیادی برجای نهاده و سبب تیرگی مناسبات اسلام‌آباد و واشنگتن شده است. اواخر ژانویه امسال هزار شهروند پاکستان در کراچی و چند شهر دیگر این کشور در اعتراض به کشتار غیرنظامیان به وسیله این هواپیماها دست به تظاهرات زدند.

سه‌روز بعد باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا از عملیات هواپیماهای بدون سرنشین در مناطق صعب‌العبور مرزهای پاکستان و افغانستان دفاع کرد و در پایگاه اینترنتی خود نوشت که این عملیات برای مبارزه با تروریست‌ها ضروری است. اوباما تاکید کرد که تعداد قربانیان غیرنظامی عملیات هواپیماهای بدون سرنشین تاکنون چندان زیاد نبوده است.

رئیس‌جمهور آمریکا همچنین نوشت: «تصور بی‌شمار بودن و بی‌هدف بودن ماموریت هواپیماهای بی‌سرنشین درست نیست. همه باید بدانند که این عملیات با دقت کنترل می‌شود.» پیش از آن که اوباما از ماموریت هواپیماهای بی‌خلبان در خاک پاکستان دفاع کند، هیچ مقام رسمی آمریکائی انجام این ماموریت‌ها را تایید نکرده بود.

هواپیماهای بی‌سرنشین در سوریه و ایران

در ماه فوریه امسال رسانه‌های غربی گزارش دادند که هواپیماهای بی‌سرنشین آمریکا به تهیه عکس‌هائی در زمینه نقل ‌وانتقالات نیروهای سوریه و سرکوب مردم این کشور نیز اشتغال دارند. تارنمای نشریه "دی‌ تسایت" آلمان نوشت: «اوباما می‌خواهد مستندات لازم را در این زمینه که اسد چگونه مردمش را سرکوب می‌کند در اختیار داشته باشد.»

پیش‌تر بارها اعلام شده بود که هواپیماهای بی‌سرنشین آمریکا در آسمان ایران نیز پرواز کرده و از مناطق حساس عکس‌برداری کرده‌اند. اوایل دسامبر سال گذشته میلادی، جمهوری اسلامی ایران یکی از هواپیماهای بدون خلبان آمریکا را در حالی که قسمت زیرین بدنه آن پوشانده شده بود، در تلویزیون نشان داد. رهبران نظامی جمهوری اسلامی ادعا کردند که با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، این هواپیما را مجبور به فرود کرده‌اند.