چيزى به آغاز كنفرانس عالى اتحاديه عرب در تونس نمانده بود كه دولت تونس، اين كفنرانس را لغو كرد. روزنامه هاى عرب زبان، از شوك سخن ميگويند. روزنامه بين المللى الحيات كه در لندن انتشار ميابد، اين درماندگى را با عنوانى درشت در صفحه اول بيان ميدارد و مينويسد: “كنفرانس ااز دست رفته، تأييديست بر آشفتگى حاكم در جهان عرب.” سردرگمى درباره ناكامى برنامه ريزان اين كنفرانس بزرگ است، اما اين سردرگمى در مقايسه با سرخوردگى و دلسردى بى اندازه از ناتوانى به اصطلاح قدرتمندان بزرگ جهان عرب، بس ناچيز مينمايد.

بسيارى از شهروندان كشورهاى عربى از اين رويداد، ابراز سرخوردگى و خشم كرده اند، سواى اينكه حال اين كنفرانس به زودى برگزار شود يا نه. مردى ميگويد: ”تصميمات كشورهاى عربى درواقع موجوديت ندارند و به رسميت شناخته نميشوند. تمامى تصميمات بى فايده است.”

شخصى ديگر در تاييد حرف او متذكر ميشود: ”اعراب هيچگاه با يكديگر اتفاق نظر ندارند، تنها موردى كه آنان در آن هم راى هستند، دقيقا همين نكته است كه هيچوقت نظرى متفق ندارند.” و فردى ديگر خاطرنشان ميسازد: ”من انتظار چنين رويدادى را نداشتم، بلكه كنفرانسى عالى با تصميماتى جدى كه بتواند خواستهاى اعراب را برآورده كند. در تمامى جهان يكپارچگى وجود دارد، جز در بين اعراب كه روز به روز ضعيفتر ميشوند.” مردى ديگر حتى ميگويد: ”ما هيچ پيوندى با اتحاديه عرب نداريم، اين اتحاديه كاملا بى فايده است و برگزارى كنفرانس اين اتحاديه هم بايد از برنامه كار حذف شود.”

در كنفرانس عالى اتحاديه عرب، قرار بود كه رهبران كشورهاى عربى درباره موضوعات گوناگون بحث و مشاوره كرده و سياستى يكپارچه اتخاذ كنند، از جمله درباره اوضاع و آينده عراق، اختلاف اسرائيل و فلسطين و ترور شيخ احمد ياسين، رهبر جنبش حماس و همچنين اصلاحات ضرورى و فرايند دمكراسى در كشورهاى عربى. به ويژه اختلاف نظر شديد كشورهاى عربى درباره آخرين موضوع ذكر شده، دولت تونس را بر آن داشت كه كنفرانس را لغو كند.

حال حسنى مبارك، رئيس جمهور مصر، وارد ميدان شده است و قصد دارد در طى دو سه هفته آينده، كنفرانس عالى لغو شده تونس را در قاهره برگزار كند. عمرو موسى ، وزير خارجه پيشين مصر و دبيركل كنونى اتحاديه عرب از اين تلاش نجات دهنده استقبال كرده و اظهار داشته است كه براى بررسى پيشنهاد مصر با سران كشورهاى مختلف عربى بحث و گفتگو خواهد كرد، تا بهترين راه ممكن براى برگزارى كنفرانس عالى اتحاديه عرب يافته شود.” به گفته وى، نقش مصر در برگزارى كنفرانس مزبور، حياتى و تعيين كننده خواهد بود.

شايد مصر بتواند موفق به برگزارى كنفرانس مزبور شود، اما بايد اذعان داشت كه اين كشور اكنون ۲۳ سال است كه در حالت فوق العاده به سر ميبرد و نميتوان آن را در ميان كشورهاى خاورميانه، در زمره كشورهاى دانست كه هوادار و خواهان اصطلاحات هستند.