واکنش‌های گسترده به "حمله تروریستی" به دو مسجد در نیوزیلند
۱۳۹۷ اسفند ۲۴, جمعه
شهر کرایست‌چرچ واقع در جنوب نیوزیلند با حدود ۲۵۰ هزار نفر جمعیت شهر آرامی بود. البته تا روز جمعه ۲۴ اسفند (۱۵ مارس). در سحرگاه امروز این شهر شاهد حملات خونین و مرگبار به دو مسجد بود. حملاتی که تاکنون به گفته مقامات نیوزیلند ۴۹ کشته بر جای نهاده‌اند.
روز جمعه ۲۴ اسفند کمی پیش از ساعت ۱۳ و ۴۵ دقیقه بعدازظهر، زمانی که گروهی تقریبا ۳۰۰ نفره از مسلمانان ساکن شهر برای شرکت در نماز جمعه در مسجد حضور داشت، مردی مسلح وارد مسجد شد. دیری نگذشت که هویت مرد مشخص شد: مردی ۲۸ ساله اهل استرالیا که بر روی کلاه خود دوربینی نصب کرده بود که از تمامی اتفاقاتی که پس از ورودش به مسجد گذشته، فیلم‌برداری کرده است. او که اقدام تروریستی خود را به طور زنده از طریق فیسبوک پخش کرده است، در این صفحه پیش‌تر از قصد خود برای ترور امروز خبر داده بود.
در ویدیوی این مرد ۲۸ ساله استرالیایی که اسلحه‌ای در دست دارد و جلیقه‌ای ضدگلوله برتن، صدای رژه رفتن به همراه شلیک گلوله می‌آید.
خبرگزاری آلمان می‌نویسد: «تشریح آنچه که پس از این لحظات در مسجد النور کرایست‌چرچ گذشته است، آسان نیست. آنچه مشخص است این است که این مسجد تا مدت‌ها به وضعیت عادی بازنخواهد گشت. روی کف‌پوش سبز مسجد و در راهروها پر است از جسد.»
مهاجم هنگامی که سوار خودروی خود می‌شود هنوز دوربین‌اش روشن بوده و در این هنگام ترانه‌ای از "آرتور براون" به نام "آتش" در فضا طنین می‌اندازد: « من خدای آتش جهنم‌ام و برای شما آتش آورده‌ام.»
برپایه اطلاعات منتشر شده از سوی پلیس، نام کوچک مهاجم برنتون و کلمه اول فامیلش "تی" معرفی شده است.
بر روی سلاح‌های دیگری که مهاجم در صندوق عقب خودرو نگهداری می‌کرده، عبارت "کباب‌زُدا" یا "کباب پاک‌کن" نقش بسته است و نام دختری که در سال ۲۰۱۷ در جریان حمله‌ای تروریستی در سوئد کشته شد. مهاجم استرالیایی پیش از حمله به مسجد بیانیه‌ای ۷۴ صفحه‌ای با شعارهای راست افراطی در اینترنت منتشر کرده بود. او به عنوان انگیزه برای این عمل وحشیانه از جمله به قصد خود در ایجاد "فضای ترس‌آور" اشاره کرده است.
بیانیه‌ی ۷۴ صفحه‌ای تروریست استرالیایی
در یک متن ۷۴ صفحه‌ای که برنتون منتشر کرده است خود را مردی سفید و ۲۸ ساله معرفی می‌کند که در استرالیا به دنیا آمده، در یک خانواده کارگری و با درآمد محدود. او همچنین نوشته است که به طور موقت در نیوزیلند زندگی می‌کند تا برای اقدام خود برنامه‌ریزی کند و تدارک ببیند و نهایتا هم تصمیم گرفته است که اقدام خود را در خاک نیوزیلند انجام دهد. او مدعی شده که اقدامش در راستای "انتقام‌گیری از بابت هزاران کشته‌ای است که در اثر تجاوز خارجی" کشته شده‌اند.
روزنامه سوئدی اکسپرس هم نوشته است که برنتون در منشور ۷۴ صفحه‌ای خود از یکی از قربانیان ترور اسلام‌گرایان افراطی در استکهلم در آوریل ۲۰۱۷ نام برده است. او همچنین از آنتون لوندین پترسون ستایش کرده است. پترسون در سوئد با حمله به یک مدرسه شماری از دانش‌آموزان خارجی‌تبار را به قتل رساند.
برنتون تی همچنین در منشور خود مدعی شده که با آندرس برینگ بریویک، تروریست نروژی هم در ارتباط بوده و حتی از طرف او حمایت شده است. بریویک عامل حملات نروژ در سال ۲۰۱۱ است. او در ژوئیه۲۰۱۱ ابتدا یک خودروی بمب‌گذاری شده در نزدیکی ادارات در اسلو منفجر کرد که منجر به کشته شدن ۷ نفر شد و سپس به جزیره‌ی اوتایا محل برگزاری اردوی هواداران حزب کارگر نروژ رفت و در یک تیراندازی گسترده ۶۹ تن از شرکت‌کنندگان را که اکثراً نوجوان بودند به قتل رساند. او عقاید خود را که شامل ضد جامعهٔ چندفرهنگی، ضدمسلمانان و گرایش به راست افراطی بود را در یک بیانیه‌ی ۱۵۱۶ صفحه‌ای تحت نام مستعار اندرو برویک در روز انجام حمله منتشر کرد. مجموعاً در جریان این دو حمله ۷۷ نفر جان خود را از دست دادند.
بخش‌هایی از منشور برنتون شباهت‌هایی با بیانیه برویک دارند.
برنتون در جایی از بیانیه خود همچنین به ستایش از دونالد ترامپ پرداخته و او را نماد یک "هویت مدرن سفید" توصیف کرده است. او همچنین اشاراتی به تجاوز مردان بریتانیایی-پاکستانی به زنان بریتانیایی کرده و از چند تن از ناسیونالیست‌های صرب به نیکی یاد می‌کند.
اسکات موریسون، نخست وزیر استرالیا هم هویت مهاجم را به عنوان مردی استرالیایی تأیید کرده است و او را تروریستی منتسب به جریان راست افراطی نامیده است. موریسون این حمله را به شدت محکوم کرده است.
"سیاه‌ترین روز نیوزیلند"
برای نیوزیلند این حمله یکی از ناگوارترین حملات خشونت‌بار در تاریخ این کشور است.
کمی بعد از حمله به مسجد النور مشخص شد، چند خیابان آن‌طرف‌تر مسجد دیگری مورد حمله قرار گرفته و در آن مسجد هم ۷ تن دیگر کشته شده‌اند.
۴۸ زخمی از جمله کودکان در مراکز درمانی در حال مداوا هستند و حال برخی وخیم گزارش شده است. از بیم تکرار حملات مشابه بیمارستان‌ها برای مدت کوتاهی پس از پذیرش زخمی‌ها، از ورود دیگران به ساختمان جلوگیری کردند، مدارس و ساختمان‌های عمومی هم برای ساعاتی بسته ماندند.
جاسیندا آردرن، نخست وزیر نیوزیلند پس از وقوع این حملات، این روز را یکی از "سیاه‌ترین روزهای" تاریخ نیوزیلند خوانده است. او درباره قربانیان مسلمان این حادثه گفت: « نیوزیلند وطن آنها بود و باید در اینجا احساس امنیت می‌کردند.»
او هم این حمله را "تروریستی" و برعلیه "معتقدان به ادیان دیگر" نامید. او خطاب به مهاجمان گفته است: «ممکن است شما ما را انتخاب کرده باشید، ما اما شما را مطلقا رد و محکوم می‌کنیم.» او در مورد افراد بازداشت شده، بااشاره به عقاید افراطی آنها گفته است: «این افراد نه جایی در نیوزیلند دارند و نه در جهان.»
واکنش ایران به حمله به دو مسجد در کرایست‌چرچ
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران هم در پیامی توییتری این حمله را محکوم کرد. ظریف در این پیام خطاب به "دموکراسی‌های غربی" نوشته است که تزویر و ریاکاری غرب در دفاع از "سیاه نمایی" علیه مسلمانان به بهانه "آزادی بیان" باید پایان یابد.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم حمله به دو مسجد در کرایست‌چرچ نیوزیلند را محکوم کرد.
واکنش آمریکا به حملات تروریستی نیوزیلند
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا هم حمله تروریستی نیوزیلند را محکوم کرده و آن را "کشتار وحشتناک" خوانده است. سارا سندرز، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید افزوده است: «ما علیه این اقدام خصمانه برآمده از نفرت در کنار مردم نیوزیلند و دولت نیوزلندایستاده‌ایم.»
واکنش آلمان به حملات تروریستی نیوزیلند
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان هم با انتشار پیامی در توییتر با ابراز همدردی با مردم نیوزیلند تاکید کرد که شهروندان این کشور "در حالی که به گونه‌ای صلح‌آمیز در حال عبادت بوده‌اند، به آنها حمله شده و با تنفر نژادپرستانه به قتل رسیده‌اند"، مرکل می‌افزاید: «ما شانه به شانه‌ی هم در برابر ترور ایستاده‌ایم.»
هایکو ماس، وزیر امورخارجه آلمان هم با محکوم کردن این حمله در پیامی توییتری آن را «حمله‌ای به همه ما» خوانده است.
واکنش ترکیه و روسیه
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه هم این حمله را به شدت محکوم کرده و آن را "حمله‌ی تروریستی" خوانده است که علیه مردمی که در حال عبادت بوده‌اند، صورت گرفته است. اردوغان در این پیام گفته است: «من به کسانی که دست به این حمله زدند، لعنت می‌فرستم.»
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه هم این حمله تروریستی را محکوم کرده است. در پیامی که از سوی کرملین در این باره منتشر شده این حمله را "یک سنگدلی تکان‌دهنده علیه شهروندان صلح‌جویی که برای عبادت جمع شده بودند"، توصیف کرده است.
خبرنگار خبرگزاری آلمان می‌نویسد، تمام کشور در شوک فرورفته است. در ساختمان پارلمان نیوزیلند پرچم‌ها به حالت نیمه‌برافراشته درآمده‌اند و تیم ملی مشهور راگبی نیوزیلند با زبان اصلی بومیان منطقه پیامی منتشر کرده است: «قوی باشید!»
در نیوزیلند تنها ۵۰ هزار مسلمان زندگی می‌کنند. بسیاری از مهاجران، اهل پاکستان یا بنگلادش هستند.