رهبران کشورهای جهان، حمله تروریستی به فرودگاه دامادیدووا در نزدیکی مسکو را محکوم کردند. این حمله تروریستی که در روز دوشنبه (۴ بهمن/۲۴ ژانویه) رخ داد، تاکنون دست‌کم ۳۵ کشته و بیش از ۱۳۰ مجروح برجای نهاده است. به گفته خبرگزاری‌ها تاکنون یک شهروند آلمانی نیز در میان کشته‌شدگان شناسایی شده است.

باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا این حمله تروریستی را «انزجارآور» خواند. وی تصریح کرد که این «عمل تروریستی علیه مردم بی‌گناه روسیه» بوده است. بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز ضمن محکوم کردن این اقدام با خانواده قربانیان ابراز همدردی کرد.

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز در نامه‌ای به رئیس‌جمهور روسیه این حمله تروریستی را «تنفرآمیز» و «عملی بزدلانه» خواند. مرکل اعلام کرد که آلمان آماده است که برای پیشبرد تحقیقات به روسیه یاری رساند.

ژوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا نیز حمله تروریستی را «عملی جبونانه» نامید. وی تاکید کرد که اتحادیه اروپا هرگونه کمک فنی را در اختیار روسیه قرار خواهد داد.

آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو نیز تصریح کرد که پیمان نظامی ناتو در مبارزه علیه تروریسم همکاری نزدیکی با روسیه خواهد داشت.

تخلفات مدیریت فرودگاه

دمیتری مدودف، رئیس‌جمهور روسیه مدیریت فرودگاه را به خاطر سهل‌انگاری در رعایت ضوابط امنیتی مورد انتقاد قرار داد. به گفته‌ی رئیس‌جمهور روسیه قوانین امنیتی در این فرودگاه به صورت پیگیر رعایت نشده‌اند. مدودف در گفت‌وگویی با خبرنگاران خواستار رسیدگی به تخلفات و پاسخ‌گویی مدیریت این فرودگاه شد.

در پی این اقدام انتحاری، مدودف سفر خود به داووس، محل برگزاری نشست مسایل اقتصاد جهانی در سوئیس، را به تعویق انداخت. بر طبق برنامه‌ی قبلی، قرار بود که رئیس‌جمهور روسیه در روز چهارشنبه (۶ بهمن/ ۲۶ ژانویه) در این نشست سخنرانی کند.

آگاهی سازمان امنیت روسیه از حمله تروریستی؟

بررسی جزییات این حمله انتحاری هنوز در دست بررسی است. بر طبق اطلاعات کنونی، تروریستی خود را در سالنی مملو از جمعیت در فرودگاه بین‌المللی مسکو منفجر کرده است. هنوز مشخص نیست که تروریست مرد و یا زن بوده است. به گفته‌ی مسافران حاضر در ترمینال، هیچ‌کس در زمان ورود به سالن فرودگاه کنترل نشده است.

به‌رغم واکنش سریع نهادهای دولتی در کمک‌رسانی به مجروحان، انتقادات به دستگاه‌های انتظامی- امنیتی روسیه رساتر شده است. به گفته رسانه‌های روسی، سازمان امنیت این کشور یک هفته زودتر از برنامه حمله به فرودگاه مطلع بوده است، با این وجود، از برقراری تدابیر شدیدتر امنیتی در فرودگاه غفلت شده است.

فرودگاه دامادیدووا در سال ۲۰۰۴ میلادی نیز به خاطر کمبود تدابیر ایمنی و امنیتی مورد انتقاد قرار گرفته بود. در این سال دو زن تروریست موفق شدند که با خرید غیرقانونی بلیط از کارمندان فرودگاه، دو هواپیمای مسافربری را منفجر کنند و ۹۰ نفر را به کام مرگ بکشانند. فرودگاه دامادیدووا میزبان دست‌کم ۷۷ شرکت هواپیمایی از جمله لوفت‌هانزا و ایربرلین است.

در مسکو دو فرودگاه دیگر بین‌المللی نیز وجود دارد، اما پس از بازسازی فرودگاه دامادیدووا بسیاری از خطوط هوایی تصمیم به پرواز به این فرودگاه را گرفتند. به‌رغم انفجار اخیر مسئولان روسی اعلام کردند که فرودگاه تعطیل نشده و تردد هوایی به این فرودگاه همچنان ادامه دارد.

مظنونان قفقازی

به گفته‌ی مقامات امنیتی روسیه تاکنون سه فرد مظنون مورد پیگرد قانونی قرار دارند. نهادهای امنیتی مدعی‌اند که تروریست انتحاری در فرودگاه دامادیدووا از منطقه بحران‌خیز شمال قفقاز به مسکو آمده است. تروریست‌های اسلام‌گرا در سال‌های گذشته بارها از منطقه قفقاز، بویژه از چچن، دست به اجرای عملیات تروریستی در مسکو زدند.

در شمال قفقاز گروه‌های اسلام‌گرا در حال نبرد با نیروهای حکومت مرکزی هستند. هدف اسلام‌گرایان ایجاد "امارات اسلامی" در این منطقه است. به گفته مقامات کرملین، تنها در جمهوری‌های داغستان و اینگوش بیش ۲ هزار مامور انتظامی استقرار یافته‌اند. مقامات رسمی روسیه از اسلام‌گرایان به عنوان «باندیت» یاد می‌کنند. روزانه زد و خوردهای خونینی در این مناطق رخ می‌دهد.

SI/FW