واکنش روسیه به ضدحمله‌های موفقیت‌آمیز در جنوب اوکراین
۱۴۰۲ شهریور ۲۶, یکشنبه
روسیه در واکنش به توفیق ضدحمله‌های اوکراین در حال تقویت استحکامات دفاعی در شهر اشغالی توکماک در استان زاپوریژیا است. حفر خندق، مین‌گذاری گسترده و تقویت سامانه‌های دفاعی ضد تانک از جمله اقدام‌های تدافعی روسیه است.
عکس آرشیوی از پیشروی یک تانک اوکراین در منطقه اشغالی زاپوریژیاعکس: VIACHESLAV RATYNSKYI/REUTERS
تبلیغات
وزارت دفاع بریتانیا در تازه‌ترین ارزیابی روزانه خود از تحولات جنگ در اوکراین از تحرکات نیروهای روسی در یکی از جبهه‌های استراتژیک نبرد در مناطق اشغالی جنوب خبر داد.
مطابق این ارزیابی که بر پایه داده‌های دستگاه اطلاعاتی ارتش بریتانیا تنظیم می‌شود و روز یکشنبه، ۱۷ سپتامبر (۲۶ شهریور) منتشر شد موفقیت ضدحمله‌های نیروهای اوکراینی در اطراف شهر توکماک در استان زاپوریژیا، روسیه را به مستحکم کردن مواضع دفاعی واداشته است.
استان زاپوریژیا در جنوب اوکراین یکی از مناطقی است که در هفته‌های نخست آغاز تجاوز نظامیان روسی در فوریه سال پیش بخش‌هایی از آن اشغال شد.
وزارت دفاع بریتانیا می‌گوید شهر توکماک در حال تبدیل شدن به دومین خط دفاعی اشغالگران روسی در منطقه زاپوریژیا است و تقویت استحکامات دفاعی آن می‌تواند نشانه نگرانی‌های مسکو از توفیق‌های تاکتیکی نیروهای اوکراینی باشد.
خط دفاعی نخست نیروهای روسیه در شمال شهر توکماک قرار دارد و نیروهای اوکراینی در روزها و هفته‌های اخیر موفق شده‌اند در جاهایی به آن رخنه کنند.
نگرانی روسیه از پیشروی نیروهای اوکراینی
تازه‌ترین ارزیابی‌ها حاکی است روسیه در فاصله حدود ۱۶ کیلومتری این منطقه استراتژیک با حفر خندق‌های جدید و استقرار سامانه‌های دفاعی ضد تانک مشغول مستحکم‌ترکردن خطوط دفاعی است.
ارتش اوکراین روز گذشته در کانال تلگرامی خود از انهدام کامل تیپ ۷۲ ارتش روسیه در نزدیکی روستای آندریفکا در جنوب شهر باخموت خبر داد.
باخموت در شرق اوکراین قرار دارد و در ماه‌های گذشته صحنه درگیری‌های شدیدی بوده که برخی کارشناسان آن را خونین‌ترین نبرد نیروهای زمینی در اروپا پس از جنگ جهانی دوم خوانده‌اند.
در همین حال حمله‌های پهپادی به منطق مختلف روسیه که به اوکراین نسبت داده می‌شود هر روز رو به افزایش است. در تازه‌ترین نمونه مسکو از هدف قرار گرفتن یک مخزن ذخیره نفت در جنوب غرب روسیه خبر داد که گفته می‌شود تلفات جانی نداشته است.
سرگئی سابیانین، شهردار مسکو می‌گوید بامداد یکشنبه دو پهپاد اوکراینی در آسمان این شهر منهدم شدند. خبرگزاری روسی تاس گزارش داده که به دلیل حمله‌های پهپادی پرواز هواپیماها در سه فرودگاه مسکو با تاخیر انجام شده است.
این خبرگزاری همچنین به نقل از وزارت دفاع روسیه از رهگیری و انهدام شش پهپاد اوکراینی که مناطقی در شبه‌جزیره کریمه را هدف گرفته بودند خبر داد.
انهدام ۱۲ موشک و پهپاد روسیه در اودسا
روسیه نیز که همچنان از تمدید توافق صادرات غلات از اوکراین از طریق دریای سیاه خودداری می‌کند از مدتی پیش مسیرهای انتقال محصولات غذایی اوکراین از طریق منطقه اودسا و سیلوهای نگهداری غلات را هدف حمله‌های موشکی و پهپادی قرار می‌دهد.
نیروی هوایی ارتش اوکراین در کانال تلگرامی خود نوشته که روسیه با شش فروند پهپاد و ده موشک کروز به تاسیسات کشاورزی در جنوب اودسا حمله کرد و پدافند ضدهوایی موفق به رهگیری و انهدام تمام پهپادها و شش موشک شده است.
روسیه روز یکشنبه ادعا کرد در جریان ضدحمله نیروهای اوکراینی در استان اشغالی دونتسک پنج غیرنظامی کشته و یک نفر مجروح شدند. کی‌یف تا کنون به این ادعا واکنشی نشان نداده و راستی‌آزمایی آن از طریق منابع مستقل ممکن نبوده است.
جنگ در اوکراین و ضعف مرگبار تانک‌های روسی
تصاویر منتشرشده از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین از ضعف مرگبار تانک‌های روسی "تی ۷۲" حکایت دارند. وقتی این تانک‌ها مورد اصابت قرار می‌گیرند، برجک‌هایشان از بدنه جدا می‌شود. توضیحات بیشتر در این گزارش تصویری.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
تانک پرتیراژ
تانک "تی ۷۲" ارتش روسیه یکی از پر تیراژ‌ترین تانک‌های جهان است و در ارتش‌های ۳۸ کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. ده کشور دیگر نیز از این تانک تا سال ۲۰۱۸ استفاده می‌کرده‌اند.
عکس: picture-alliance/dpa
سری "تی"
سری "تی" تانک‌های تهاجمی ارتش روسیه در دوران جنگ سرد با تانک "تی ۶۴" آغاز شد و با "تی ۷۲" و "تی ۸۴" ادامه پیدا کرد. البته "تی ۱۴ آرماتا" (عکس) که به آن "تی ۹۹" نیز گفته می‌شود جدید‌ترین تانک ارتش روسیه است که در سال ۲۰۱۵ از آن رونمایی شده است.
عکس: Alexander Zemlianichenko/AP Photo/picture alliance/dpa
مشخصات فنی تی ۷۲
تانک‌های سری "تی" به نسبت همتایان غربی خود کوچکتر و از ارتفاع کمتری برخوردارند و برای کاربرد آن به پرسنل کمتری نیاز است. تانک تی ۷۲ دارای ۶ متر و ۹۰ سانتی‌متر طول، ۳ متر و ۶۰ سانتی‌متر عرض و ۲ متر و ۲۰ سانتی‌متر ارتفاع است. این تانک با مهمات خود ۴۱ تن و ۵۰۰ کیلو وزن دارد، دارای موتوری با ۱۲ سیلندر و سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت است.
عکس: Reuters/M. Shemetov
مجموعه تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای شمار زیادی زیرمجموعه است که برخی از آن‌ها شامل تی ۷۲ اورال ساخته سال ۱۹۷۴، تی ۷۲ کا، تی ۷۲ آ ساخت سال ۱۹۷۵ و زیرمجموعه‌های آن، تی ۷۲ بی و زیرمجموعه‌های آن، تی ۷۲ اس و زیرمجموعه‌های آن و همچنین شمار دیگری از مدل‌های این تانک که در الجزایر، رومانی و عراق ساخته شده‌اند.
عکس: AFP/Getty Images
تسلیحات تی ۷۲
تانک تی ۷۲ دارای یک توپ ۱۲۵ میلیمتری با لوله صاف و بدون خان است با ۴۴ گلوله که ۲۲ عدد آن در یک خشاب به شکل "چرخ و فلک" و گرد در قسمت برجک تعبیه شده که بصورت اتوماتیک شلیک می‌شوند. دو مسلسل کالیبر ۷/ ۱۲ و ۶۲/ ۷ نیز بخش دیگری از تسلیحات این تانک را تشکیل می‌دهند. مدل تی ۷۲ آ همچنین مجهز به "مه افکن" ۸۱ میلیمتری است که ۳۰۰ متر مربع را مه‌آلود می‌کند.
عکس: Alexander Ermochenko/Reuters
استفاده جنگی
از تانک تی ۷۲ در جنگ ایران و عراق، جنگ قره‌باغ، حمله عراق به کویت، جنگ دوم خلیج فارس، جنگ داخلی لیبی و سوریه و اخیرا در تجاوز نظامی روسیه به اوکراین استفاده شده است.
عکس: Daniel Leal-Olivas/AFP/Getty Images
قیمت تانک تی ۷۲
قیمت هر دستگاه تانک "تی ۷۲ ام یک" در سال ۱۹۹۲ معادل یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار بوده است. البته قیمت آن به همراه مهمات و قطعات یدکی یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلار بوده است.
عکس: Vladyslav Musiienko/REUTERS
ضعف اصلی تی ۷۲
وجود ۲۲ گلوله در یک خشاب بشکل "چرخ و فلک" در قسمت کف برجک باعث شده تا به محض اصابت یک دوش‌انداز ضد تانک مثل آر پی جی ۷ یا موشک ضد تانک جاولین این مهمات دچار آتش‌سوزی و انفجار شوند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
شدت انفجار
شدت انفجار مهمات در تانک تی ۷۲ به حدی است که برجک تانک از بدنه جدا شده و تا ارتفاع یک ساختمان دو طبقه به هوا پرتاب می‌شود.
عکس: Zohra Bensemra/REUTERS
سرنوشت خدمه تانک
وجود مهمات در یک چرخ و فلک و شلیک اتوماتیک آن باعث کاهش تعداد خدمه در تانک‌های روسی شده است. همه تانک‌های روسی دارای یک فرمانده، یک توپچی یا هدف‌گیر و یک راننده هستند. در صورت هدف قرار گرفتن تانک و انفجار مهمات، این سه نفر خدمه از هیچ شانسی برای فرار برخوردار نیستند و درجا کشته می‌شوند.
عکس: Rodrigo Abd/dpa/AP/picture alliance
ضعفی که برطرف نشد
ضعف مرگبار تانک‌های روسی و جدا شدن برجک آن از زمان جنگ دوم خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ میلادی و رویارویی تانک‌های تی ۷۲ ارتش صدام حسین با نیروهای آمریکایی برای اولین بار مشخص شد. اما با گذشت سه دهه این ضعف همچنان پابرجاست و در اوکراین تلفات سنگینی به ارتش روسیه وارد می‌کند.
عکس: Marko Djurica /REUTERS
تلفات سنگین در اوکراین
به گزارش وزارت دفاع بریتانیا، ۵۸۰ دستگاه تانک متعلق به ارتش روسیه تا اواخر ماه آوریل در تجاوز به اوکراین نابود شده‌اند.
عکس: Maxym Marusenko/NurPhoto/IMAGO
تلفات سنگین و آموزش خدمه
در مجموع ۲۰ هزار دستگاه از این تانک تولید شده است که ۹ هزار ۲۰۰ دستگاه آن در اختیار ارتش روسیه قرار دارد. از این تعداد تنها یک هزار ۲۰۰ دستگاه فعال و قابل استفاده هستند. ارتش روسیه شاید بتواند تانک‌های منهدم شده را به سرعت جایگزین کند اما به گفته منابع نظامی، آموزش پرسنل این تانک و رساندن آن‌ها به مرحله حضور در میدان جنگ تا یک سال طول می‌کشد.
