واکنش منفی رسانههای آلمانیزبان به دیدار وستروله با احمدینژاد
۱۳۸۹ اسفند ۲, دوشنبهوزرای امور خارجه اتحادیه اروپا، چندی پیش تصویب کردند که هیچیک از آنها به ایران سفر نکند. به این دلیل سفر گیدو وستروله، وزیر امورخارجه آلمان، به تهران واکنش رسانههای آلمانیزبان را برانگیخته است.
بسیاری از رسانهها، در آلمان و اتریش نوشتهاند که وستروله، صرفا برای بازگرداندن مارکوس هلویگ و ینس کوخ، دو خبرنگار زندانی در ایران، به تهران سفر کرده بود، اما او را برخلاف میل خودش مجبور به دیدار با احمدینژاد کردند.
سه شرط آزادی خبرنگاران
"اشپیگل آنلاین" مینویسد که برای نخستین بار علیاکبر صالحی در تاریخ ۲۷ دسامبر سال گذشته، در یک تماس تلفنی با همتای آلمانی خود، سه شرط برای آزاد ساختن خبرنگاران زندانی تعیین کرد: اول معذرت خواهی رسمی بنیاد انتشاراتی آکسل اشپرینگر که این دو خبرنگار را در پوشش گردشگر به ایران فرستاده بود، دوم تبدیل مجازات زندان به جریمه نقدی و سوم سفر شخص وستروله به ایران و ملاقات وی با نمایندگان بلندپایه دولت.
اما روزنامه اتریشی "کلاینه تسایتونگ" گزارش میدهد که تنها ساعتی پیش از آزادی دو زندانی، در تهران به وستروله گفته شد که آنها به شرطی آزاد میشوند که وی با محمود احمدینژاد دیدار کند.
"اشپیگل آنلاین" در ترسیم فضائی که پس از دیدار آقای وستروله با احمدینژاد بر محافل دولتی آلمان حاکم است مینویسد: «در وزارت امور خارجه گفته میشود که آلمان برای آزاد ساختن خبرنگاران بهای دیپلماتیک بسیار سنگینی پرداخته است. دولت احمدینژاد به خاطر برنامه اتمی خود مورد نفرت جامعه جهانی است. به تازگی انتقاد غرب علیه وی به خاطر سرکوب خشونتآمیز مخالفان اوج گرفته است. دیدار وزیر امور خارجه آلمان یا هر سیاستمدار برجسته غربی، هرگز نمیتوانست به اندازه امروز به نفع احمدینژاد باشد. به همین دلیل بود که تهران، با روشهای گروگانگیری که در موارد دیگر شناخته شده است، وستروله را مجبور کرد که علاوه بر دیدار با احمدینژاد با او دست هم بدهد.»
تنها هدف سفر وستروله
بر پایه گزارش "اشپیگل آنلاین"، وستروله در بازگشت به برلین کوشیده است انتقادهای احتمالی به ماموریت خود را خنثی کند. وی رسما توضیح داده است که در دیدار با احمدینژاد به هیچ وجه مذاکرهای بر سر برنامه اتمی ایران صورت نگرفته و وی هیچ قولی به احمدینژاد نداده است.
به گفته وستروله، دیدار یک ساعته وی با رئیسجمهوری اسلامی در فضائی سرد و حرفهای صورت گرفته و وی حتی حامل انتقاد غرب از سرکوب مخالفان بوده است و همچنین موضوع حقوق بشر و آزادی عقیده از سوی وی مطرح شده است.
روزنامه "دیولت" آلمان نیز در گزارشی زیر عنوان "فشردن دست دیکتاتور تهران، بهای نجات" به نقل از وزارت امور خارجه آلمان تاکید دارد که در دیدار وستروله و احمدینژاد صحبتی از برنامه هستهای ایران به میان نیامده است. این روزنامه مینویسد: «به رغم قولی که مقامات ایرانی داده بودند، هیئت آلمانی تا آخرین لحظه مطمئن نبود که آزادی دو خبرنگار تحقق خواهد یافت. دو خبرنگار، زمانی که وستروله با احمدینژاد دیدار میکرد، در خودروی سفارت که بخشی از خاک آلمان محسوب میشود به فرودگاه انتقال یافتند. اما باید در خودرو میماندند تا وستروله به آنان ملحق شود.»
تلاشهای دوماهه آلمانیها
خبرگزاری آلمان گزارش میدهد: «ظرف دو ماه گذشته تماسهای تلفنی متعددی میان وزیر امور خارجه آلمان و همتای ایرانی وی برقرار شد و چند دیپلمات آلمانی نیز به ایران سفر کردند. نتیجه همه این تلاشها نشان داد که بدون موافقت احمدینژاد، آزادی خبرنگاران امکانپذیر نیست. در نهایت وزیر امور خارجه آلمان تصمیم گرفت همه انتقادهای ممکن را به جان بخرد و به دیدار احمدینژاد برود.»
خبرگزاری آلمان میافزاید که دولت ایران، دیدار وستروله با احمدینژاد را موفقیت بزرگ سیاست خارجی خود جلوه میدهد. در حالی که وستروله گفته است: «دیدار تهران در خدمت آزاد ساختن دو آلمانی بوده و نه روز انجام مذاکرات بزرگ.»
سوء استفاده سیاسی ایران
روزنامه "راینیشه پست" در تفسیر سفر وزیر امور خارجه آلمان چنین می نویسد: «آلمان همیشه کوشیده است با اعمال فشار و سیاست تشدید تحریمها ایران را به تجدیدنظر وادار کند. اکنون وستروله، وزیر امور خارجه، با این که میدانست احمدینژاد دیدار وی را مورد سوءاستفاده سیاسی قرار خواهد داد، جرات کرد به ایران سفر کند. تصویرهائی که احمدینژاد را با وزیر امور خارجه آلمان نشان میدهد، در خدمت این مصرف داخلی است که: ببینید! ما موفق شدیم وزیر امور خارجه آلمان را به تهران بیاوریم.»
"راینیشه پست"، تبلیغات رسانههای دولتی ایران را جعل واقعیت میداند و توضیح میدهد: «رسانههای ایرانی به دروغ وانمود میکنند که دیدار وستروله نشانه تلاش دولت آلمان برای تحرک بخشیدن به تماس با ایران بوده است. این بهای سیاسی آزادی خبرنگاران است.»
«فشردن دست دیکتاتور»
روزنامه "برلینر تسایتونگ"، در تفسیر کوتاهی نشانمیدهد که وزیر امور خارجه آلمان چارهای جز دیدار با احمدینژاد نداشته است. این روزنامه مینویسد: «اگر وستروله دست احمدینژاد ضدحقوق بشر، غیردموکراتیک و سامیستیز را نمیفشرد و با او حرف نمیزد، مورد ستایش کسانی قرار میگرفت که مایلند سیاستخارجی را صرفا دنباله حقوقبشر به شمار بیاورند. اما در این صورت، دو خبرنگار همچنان در زندان تبریز باقی میماندند.»
روزنامه "میتلدویچه تسایتونگ" دیدار وستروله با احمدینژاد را به لحاظ انسانی درست میداند، اما بهای سیاسی آن را بسیار سنگین ارزیابی میکند. تفسیر این روزنامه چنین است: «وستروله، وزیر امور خارجه آلمان، مجبور شد کمابیش در مقابل صلیبها زانو بزند. به لحاظ انسانی پرداخت این بها برای آنکه دو خبرنگار بتوانند ایران را ترک کنند، درست بود، اما از دیدگاه سیاسی، بهای بسیار سنگینی پرداخته شد. با آدمی مثل احمدینژاد نباید معامله کرد. او باید در عرصه بینالمللی طرد شود.»
جواد طالعی
تحریریه: کیواندخت قهاری